مدارس با اومیکرون تعطیل می‌شوند؟
_ روزنامه همشهری نوشت: تقابل آموزش حضوری و سلامت همچنان ادامه دارد. از یک‌سو پدران و مادران نگران سلامت فرزندان دانش‌آموز خود هستند که باید در شرایط کرونایی به مدرسه بروند و در کلاس‌های شلوغ و پرتعداد درس بخوانند و از سوی دیگر مدیران وزارت آموزش و پرورش تأکید دارند که شرایط عادی است و تحصیل حضوری باید ادامه پیدا کند و دانش‌آموزان به مدرسه بروند. والدین می‌گویند این روز‌ها که بچه‌ها به مدرسه می‌روند بیشتر مریض می‌شوند که مشخص نیست سرماخوردگی است، آنفلوآنزاست یا کرونا؟ تب می‌کنند، گلودرد دارند، سرفه‌هایشان قطع نمی‌شود، بی‌حالند و. اخباری که مبنی بر سرعت بالای انتقال اومیکرون منتشر شده نیز آن‌ها را بیشتر مضطرب کرده و ناراحتند که چرا با وجود مجازی‌بودن کلاس درس دانشجویان و امتحانات‌شان، دانش‌آموزان همچنان باید به مدرسه بروند و سر کلاس درس حاضر شوند؟
تقابل دیدگاه بین مدیران ارشد آموزش و پرورش و والدین دانش‌آموزان از اواسط شیوع کرونا شروع شد. مدیران وزارتخانه از ابتدای سال تحصیلی گذشته تلاش کردند که مدارس را باز کنند و دانش آموزان را به کلاس درس برگردانند و از طرف دیگر اغلب والدین مقاومت شدیدی نسبت به بازگشایی مدارس نشان می‌دادند و می‌گفتند که با چه اطمینانی فرزندانشان را به کلاس‌های درس پرجمعیت بدون سیستم تهویه بفرستند؟ این تقابل دیدگاه و مقاومت والدین در سال تحصیلی جدید با کاهش شیوع کرونا در کشور کمتر شد و بالاخره مدارس فعالیت‌شان را به‌صورت حضوری شروع کردند، اما باز هم بخشی از خانواده‌ها نسبت به توانایی آموزش و پرورش در تامین امنیت سلامت فرزندانشان اطمینان نکردند و تأکید بر آموزش مجازی داشتند.
حالا که خبر شیوع گسترده ویروس امیکرون در جهان پیچیده و هر روز رسانه‌های رسمی و اجتماعی نسبت به آن هشدار می‌دهند و از طرفی میزان بیماری در برخی مدارس بالا رفته، خانواده‌های بیشتری خواهان بازگشت فرزندانشان به آموزش مجازی هستند، اما وزارت آموزش و پرورش تأکید دارد که مشکلی نیست و مدارس باید به فعالیت خود ادامه دهند. به‌طور نمونه یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش دیروز در بازدید از یک مدرسه پسرانه در کرمان گفته است: «۹۰درصد فرهنگیان کشور دو نوبت واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند و از طرفی تربیت اجتماعی دانش آموزان اولویت اصلی آموزش و پرورش است، بنابراین در نظام تعلیم و تربیت، تعطیلی مدارس معنایی ندارد و همه باید تلاش کنیم که آموزش به شکل حضوری در مدارس پیگیری شود.»
از طرفی سرپرست دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش تلاش کرده تا با ارائه برنامه‌های جدید، خیال والدین و دانش‌آموزان را تا حدودی درباره ایمنی کلاس‌های درس حضوری آسوده کند. اعظم گودرزی درباره آمار‌هایی که از ابتلای دانش‌آموزان به کرونا در شهر‌های مختلف منتشر می‌شود، گفت: «معمولا در فضای مجازی اخبار متعددی اعلام می‌شود. ما در اینجا یک سامانه ثبت داریم که برمبنای آن، مشخصات دانش آموزانی که کووید-۱۹ دارند یا مشکوک هستند، ثبت خواهد شد. همچنین در سامانه رصد بیماری کووید-۱۹ که آمار واکسن در آن درج شده، غیبت دانش‌آموزان هم در آن سامانه به‌دلیل مشکوک‌بودن یا ابتلا درج می‌شود.»
او با بیان اینکه ما نمی‌توانیم همه آمار‌هایی را که در فضای مجازی اعلام می‌شود، تأیید کنیم، گفت: «سعی می‌کنیم در مدرسه پروتکل‌ها را رعایت کنیم تا دانش آموزان حتی‌الامکان مبتلا نشوند و اگر شخصی هم مبتلا شود، قطعا مدیر مدرسه برای حفظ جان سایر دانش‌آموزان از ورود آن شخص به مدرسه جلوگیری می‌کند. ضمن اینکه سامانه رصد نظام مراقبت کووید-۱۹ در حال فعال‌شدن است و اگر فعال شود، با همکاری ستاد مقابله با کرونا و وزارت بهداشت به کل آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت (خصوصی و دولتی) متصل می‌شود.»
گودرزی درباره اینکه این سامانه چطور می‌تواند از شیوع کرونا در مدارس جلوگیری کند، توضیح داد: «اگر دانش‌آموز و اعضای خانواده‌اش پی‌سی‌آر مثبت شوند، از طریق آن لینک مشخص می‌شود که چه کسانی مبتلا هستند؛ یعنی وقتی که مدیر مدرسه صبح اول وقت سامانه سیدا را باز کند، متوجه می‌شود که کدام دانش‌آموز و خانواده‌اش مبتلا یا مشکوک به کرونا هستند. بر مبنای این سامانه اگر اعضای خانواده دانش‌آموز نیز کرونا داشته باشند، دانش‌آموز نیز محتمل و مشکوک است و نباید وارد مدرسه شود. اگر خودش هم تستش مثبت شود، قطعا نباید وارد مدرسه شود.»
سرپرست دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش اینکه چطور افراد مشکوک توسط مدیر و مسئولان مدرسه شناسایی می‌شوند، نیز گفت: «یک سامانه دیگر هم وجود دارد؛ به این صورت که افراد مشکوک توسط مدیر و مراقب سلامت شناسایی خواهند شد، به این شکل که افراد مشکوک و دارای علائم سرماخوردگی معمولی، آبریزش بینی، کسلی و خستگی را شناسایی می‌کنند، زیرا این‌ها مشکوک هستند و باید از ورود آن‌ها به مدرسه جلوگیری شود.»
او افزود: «وزارت بهداشت اعلام کرده که اگر در کلاس یک نفر دارای پی‌سی‌آر مثبت و مشکوک بود قطعا آن کلاس به شکل مجازی برگزار می‌شود. برای مدارس قرار شد که با دفاتر مختلف معاونت بهداشتی آن‌ها جلسه‌ای ترتیب داده شود و بر مبنای آن تعیین کنند که در هر مدرسه اگر چند کلاس با حضور دانش‌آموز مبتلا داشتند، می‌توانند کل مدرسه را مجازی کنند. قرار شده این موضوع به ما اعلام شود، اما فعلا به ادارات آموزش و پرورش مناطق کشور گفته شده که طبق نامه سال گذشته عمل کنند تا نامه جدید برایشان ارسال شود.».
اما مربیان بهداشت و سلامت مدارس می‌گویند که اجرای این طرح بسیار سخت است و در شرایط فعلی ناممکن به‌نظر می‌رسد. عالیه فرح‌بخش، مربی و کارشناس بهداشت در این‌باره می‌گوید: «ایده مدیرکل سلامت و تندرستی آموزش و پرورش خوب است، اما نشدنی است. همین الان کنترل کارکنان دولت یا مسافران خارجی به این شکل دشوار است، بعد چطور ۱۴ میلیون دانش‌آموز در مدارس را به این شیوه می‌توان کنترل کرد؟»
فرح‌بخش معتقد است این طرح ایده‌آل‌گرایی شدیدی دارد و از این جهت با شکست مواجه می‌شود. «همین الان سامانه شاد با ده‌ها مشکل روبه‌روست و بعد از ۲ سال آموزش و پرورش نتوانسته آن را برای یک آموزش کامل روزانه آماده کند و معلمان فقط برای حضور و غیاب از آن استفاده می‌کنند، بعد چگونه قرار است به سرعت سامانه‌ای ایجاد شود که روزانه و با دقت دانش‌آموز و خانواده مبتلا در آن رصد شود. ضمن اینکه الان بیشتر مبتلایان برای تست پی‌سی‌آر اقدام نمی‌کنند و جایی اطلاعات آن‌ها ثبت نمی‌شود.»
سلامت کودکان و نوجوانان و تحصیل آن‌ها در این ۲ سال رو در روی هم قرار گرفته‌اند و از یک طرف کارشناسان بهداشت و سلامت می‌گویند آموزش حضوری خطرناک است و از سوی دیگر مسئولان آموزش و پرورش می‌گویند آمار افت و ترک‌تحصیلی افزایش یافته و خطر بی‌سوادی جامعه را تهدید می‌کند.
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی چند روز پیش اعلام کرد: «مقایسه نتایج ارزشیابی سال گذشته دانش‌آموزان دوره ابتدایی با ۲ سال قبل از آن، وضعیت نگران‌کننده‌ای در برداشت. به‌عنوان مثال در درس فارسی پایه‌های اول و دوم درصد دانش‌آموزانی که نتیجه «خیلی خوب» گرفته‌اند ۱۰ درصد کاهش داشته و درصد دانش‌آموزانی که «نیازمند به تلاش» در کارنامه شان ثبت شده، افزایش یافته است.» کرونا که قصد رفتن ندارد و در جامعه انسانی ماندگار شده و هر روز با شکل و شمایل جدیدی به صحنه می‌آید و جولان می‌دهد، اما باید دید که بالاخره نظام آموزشی و سلامت ایران چه زمانی به یک نقطه اشتراک می‌رسند و بحران تحصیل دانش‌آموزان را به پایان می‌رسانند؟