معرفی موشک‌های حاضر در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷
- تسنیم نوشت: سلسله رزمایش‌های پیامبر اعظم (ص) همواره یادآور اعلام اخبار برخی از مهمترین دستاورد‌های دفاعی کشور بوده است؛ از اژدر موشکی حوت در سال ۱۳۸۴ تا دستیابی به سرجنگی‌های مانور دهنده برای موشک‌های بالستیک در سال ۱۴۰۰.
این خبری بود که توسط فرمانده نیروی هوافضای سپاه و در آخرین مرحله از رزمایش اعلام شد. در این مرحله موشک‌های بالستیک تاکتیکی دزفول و ذوالفقار، راکت‌های موشک شده زلزال و نیز موشک‌های بالستیک برد بلند عماد و قدر و سجیل به ایفای نقش پرداختند.
نیروی هوافضا؛ کلونی شگفتی‌ها
نیروی هوافضای سپاه که در سال‌های اخیر با قدرت موشکی خود از تروریست‌های حرفه‌ای و آموزش دیده و البته تحت الحمایه قدرت‌های بزرگ یعنی داعش تا خود خالق آن یعنی آمریکا را نواخته است در رزمایش‌های دو سال اخیر پیامبر اعظم (ص)، جلوه‌های مهمی از قدرت موشکی خود را به رخ دشمنان کشیده است: از انهدام ماکت رادار AN/TPY-۲ که در سامانه دفاع موشکی تاد آمریکایی استفاده می‌شود، تا انهدام پنج هدف نزدیک به هم به صورت بسیار دقیق، پرتابگر‌های موشکی مدفون در عمق زمین، نقطه زنی‌های متعدد با پهپاد انتحاری و پرواز و عملیات همزمان ۵۰ فروند پهپاد بال پرنده شاهد و اجرای عملیات مبتنی بر هوش مصنوعی برای اجرای تاکتیک یورش گروهی که همگی بازتاب‌های بسیار مؤثری از توان دانشی، فناوری و عملیاتی این نیرو بود.
رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۴
در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ هم نیروی هوافضای سپاه مجدداً عملیات‌های ترکیبی پهپادی و موشکی را تمرین کرد همانطور که در عملیات رزمی ضربت محرم علیه داعش نیز صورت گرفته بود. ماکت مقیاس واقعی از یکی از تأسیسات هسته‌ای رژیم صهیونیستی که محوطه‌ای به ابعاد ۲۰۰ در ۱۸۰ متر را شامل می‌شد هدف موشک‌ها و پهپاد‌های انتحاری نیروی هوافضا در این رزمایش بود.
اول پهپاد یا اول موشک؟
در رزمایش اخیر ۸ موشک تاکتیکی ذوالفقار و دزفول با شلیک از یک موضع و ۴ موشک زلزال با شلیک از موضعی دیگر پس از ۱۰ پهپاد انتحاری علیه هدف مذکور مورد استفاده قرار گرفت. یک نکته قابل ذکر در عمود ساختار عملیات‌های ترکیبی پهپادی/موشکی تقدم استفاده از هر یک از آن‌ها است. در برخی عملیات‌ها و رزمایش‌ها ابتدا از پهپاد و در برخی ابتدا از موشک استفاده شده است. علت این تقدم و تأخر خصوصاً با توجه به ویژگی‌های بسیار متمایز پهپاد به عنوان وسیله‌ای کم سرعت، اما با درجه پنهانکاری بالاتر و موشک به عنوان وسیله‌ای بسیار سریع، اما با پنهانکاری کمتر قابل توجه است.
صف موشک‌های دزفول و ذوالفقار در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷
به نظر می‌رسد انتخاب بین این دو علاوه بر نوع هدف اعم از متمرکز یا پراکنده بودن، تأسیسات یا تجهیزات یا نفرات بودن و پوشش پدافند هوایی موضعی آن، به چگونگی پوشش لایه‌های بالاتر پدافندی نیز باز می‌گردد. در نتیجه یک تحلیل چند متغیره پیش از انتخاب بین تقدم و تأخر استفاده از پهپاد و موشک عملاً در زمان طراحی عملیات رزمی مطرح می‌شود.
حامل و پرتابگر ۵ فروندی پهپاد انتحاری بال دلتا
البته در رزمایش‌ها مسائل دیگری مانند امکان سنجش دقت اصابت ممکن است سبب استفاده زودتر از پهپاد‌ها باشد، زیرا قطعاً ماکت اهداف مقاومت مشابه واقعی را نداشته و با برخورد موشک ها، چیزی از آن‌ها برای سنجش عملکرد پهپاد‌ها باقی نمی‌ماند! در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ هم ابتدا از پهپاد‌های انتحاری استفاده شد و در نتیجه تصاویر جدیدی از پهپاد انتحاری بال دلتا در اصابت بسیار دقیق به هدفی کوچک که شبیه سازی کننده برج تخلیه مرتبط با مبدل حرارتی تأسیسات مذکور بود ثبت و منتشر شد.
اصابت فوق العاده دقیق پهپاد انتحاری به هدف
در بین تسلیحات موشکی مورد استفاده در مرحله آخر رزمایش، موشک ذوالفقار با برد ۷۰۰ کیلومتر که امتحان خود را در عملیات‌های رزمی علیه داعش پس داده و دزفول هزار کیلومتری هم به عنوان نمونه‌ای با برد بیش از ۴۰ درصد بیشتر از ذوالفقار، ولی با کمترین تغییر ابعادی نسبت به آن استفاده شدند که از موشک‌های تاکتیکی مهم نیروی هوافضای سپاه هستند.
شلیک موشک دزفول
موشک‌های زلزال هم در واقع حاصل سرریز دانش و فناوری منجر به توان نقطه زنی به دنیای راکت‌ها هستند که سبب شده راکت‌ها به عنوان ابزاری با دقت پایین به موشک به عنوان سلاحی با دقت قابل اتکا، اما در اینجا در حد نقطه زنی تبدیل شده و وارد ساحت دیگری از ارزش عملیاتی شوند. لازم به ذکر است این پروژه افزایش دقت روی راکت‌های تولید شده و موجود در سازمان رزم صورت گرفته است که ارزش بسیار بالاتری در مقایسه با پروژه‌هایی دارد که صرفاً روی تولیدات جدید متمرکز است. راکت‌های زلزال در نسل‌های مختلف معرفی شده، به برد تا ۲۷۰ کیلومتر می‌رسیدند که برد موشک‌های زلزال هم در همین حدود خواهد بود.
شلیک موشک‌های زلزال در رزمایش
دوربرد‌های همه کاره
۴ موشک برد بلند شامل سجیل و قدر و عماد هم در این رزمایش شلیک شد. لازم به ذکر است که تعداد موشک‌های حاضر در صحنه عملیات بیشتر از این بود، اما عدم شلیک آن‌ها سبب شبهه افکنی شد. لازم به ذکر است که در یک رزمایش، یگان‌های مختلف در سطوح مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ چهار موشک از بین دستکم ۷ موشک حاضر شده در رزمایش و آماده شده برای شلیک مورد استفاده عملیاتی قرار گرفت. موشک‌های دیگر صرفاً تمرین آماده سازی و اجرای فرایند هدفگیری با تیم‌های مرکب از افسران جدید و قدیمی را با به انجام رساندند ضمن اینکه احتمالاً پرتابگر‌های دیگری هم در پایگاه‌های موشکی صرفاً مراحل آماده سازی را تا پیش از ورود به صحنه رزم انجام داده اند تا تیم‌های بیشتری در معرض وجه تمرینی رزمایش گرفته شوند.
موشک‌های سجیل و قدر (دو فروند) و عماد در رزمایش
موشک سجیل در سال‌های اخیر حضور گسترده تری در رزمایش‌ها دارد. به زعم تحلیلگران خارجی این موشک به تازگی تولید انبوه شده، اما آزمایش‌های متعدد آن در سال‌های گذشته همواره در رزمایش‌ها صورت پذیرفته است. در نتیجه به نظر می‌رسد احتمالاً آنچه باعث شده سجیل بیشتر از قبل در انظار عمومی ظاهر شود احتمالاً به خدمت گرفته شدن نمونه‌های جدید آن یا موشک‌های جدیدی با کارایی مشابه سجیل است که آن‌ها هنوز دارای طبقه بندی‌های حفاظتی و امنیتی هستند؛ اما این گمانه‌ای است که دشمن عمداً از مطرح کردن آن در فضا‌های تحلیلی خود طفره می‌رود که علت آن نیز ناگفته پیداست.
موشک سجیل
موشک‌های برد بلند در سال‌های اخیر علاوه بر رسیدن به توان نقطه زنی در برد ۲۰۰۰ کیلومتر مأموریت ضد کشتی را هم بر عهده گرفته اند. این وجه از توان موشکی ضامن نقش بر آب شدن نقشه‌های خام دشمن در یورش به مرز‌های میهن اسلامی ایران است که مورد علاقه وی همچون تهاجم به عراق و افغانستان و سوریه بوده است.
اما مهمترین خبر مرتبط با توان موشکی برد بلند ایران، به کارگیری سرجنگی‌های با قابلیت مانور توسط موشک‌های بالستیک است. تا پیش از سال ۱۳۹۴ و رونمایی از موشک عماد، سرجنگی موشک‌های برد بلند ایرانی صرفاً به دقت حاصل شونده از سامانه‌های ناوبری و هدایت و کنترل کلی موشک می‌رسیدند و پس از جدایش از بدنه موشک دیگر قابل تصحیح مسیر و افزایش دقت نبودند.
موشک عماد در رزمایش
البته در برد‌های کمتر و رده موشک‌های تاکتیکی برد کوتاه، خانواده موشک‌های فاتح دارای قابلیت هدایت تا پایان مسیر بودند. با عملیاتی شدن موشک عماد که سرجنگی جدا شونده آن دارای سامانه هدایت و کنترل تا انتهای مسیر بود، برد بلند‌های ایرانی هم وارد مسیر پر افتخار دقت افزایی تا حد نقطه زنی شدند که چند بار مورد تمجید رهبر معظم انقلاب و فرماندهی کل قوا هم قرار گرفت. این قابلیت سپس به موشک‌های خانواده قدر و قیام و خرمشهر هم گسترش یافت و حتی موشک‌های شهاب ۲ هم از این پیشرفت بی نصیب نماند.
- بیشتر بخوانید:
- واکنش سخنگوی سپاه به برخی شایعات درباره برگزاری رزمایش‌ها