باید به سمت دانشگاه‌های نسل سوم حرکت کنیم
- بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، یونس پناهی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آیین معرفی برترین چهره‌های حوزه تحقیقات و فناری سلامت در بیست و دومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی گفت: لازمه تحقیقات، پاسخگو، نیاز محور و تحقیقات حل مشکل و پرداختن به دانشگاه‌های نسل سه و چهار است. این واقعیتی است که در سال‌های مختلف کشور به آن رسیده، اما ورود به این دانشگاه با کندی است.
وی ادامه داد: ماموریت نخست دانشگاه‌ها آموزشی بودن آن بوده و حاصل آن وجود اساتید توانمند است. اما با توسعه رشد و نیاز‌های اجتماعی در حوزه سلامت باعث شد دانشگاه‌ها به سمت نسل دو که بیشتر پژوهش محور است، حرکت کنند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: امروزه تحقیقات ما را به تولید دانش و مرجعیت علمی می‌رساند. نمی‌توانیم مرجعیت علمی داشته باشیم، اما نیاز‌های خود را در حوزه سلامت از بیرون کشور تامین کنیم.
وی درخصوص ویژگی‌های دانشگاه نسل سوم، اظهار داشت: به این معنا که در حوزه آموزش قوی‌تر از دانشگاه نسل یک و در پژوهش توانمندتر از نسل دو باشد، این توانمندی باید دانش و پژوهش را تبدیل به محصول کند. ابزاری که مورد نیاز سلامت خودش است.
پناهی با بیان اینکه ورود به نسل سوم دانشگاه‌ها مشکلات را حل نمی‌کند، افزود: برای این کار نیاز به الزامات داریم و اولین الزامات تغییر تفکر در سطح آحاد جامعه، دولتمردان، سیاسیون، سیاستمداران، دانشگاهیان و پژوهشگران است.
باید در حوزه سلامت به فکر ارتقا سطح زندگی مردم باشیم
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: شعار امسال مقام معظم رهبری، تولید، پشتیبانی و مانع زدایی است. معنای این بیانات در حوزه سلامت این است که حتما تولید را مورد تاکید و محور تحقیقات قرار دهیم. سپس دانش و تحقیقات را در حوزه سلامت پشتیبانی کنیم و در ادامه موانع و مشکلات و دستورالعمل‌هایی که مانع تولیدات در این زمینه می‌شود، را از میان راه برداریم.
وی افزود: گزارش‌های دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گویای اعلام آمادگی و کمک به سیاست‌های کلان تحقیقات در حوزه سلامت است. در نتیجه تمایل داریم دانشگاه‌های ما در حوزه تحقیقات و فناوری به مرجعیت علمی و تولید دانش رسیده که این بسیار قابل اعتباربخشی است. اما باید قسمت فناوری را بیش از پیش مورد اهمیت قرار دهیم.
پناهی با بیان اینکه باید در حوزه سلامت به فکر ارتقا سطح زندگی مردم باشیم، ادامه داد: یک شاخص تحقیقات این است که نتیجه آن در دست مردم و جامعه قرار گیرد و فرد بیمار نتیجه درمان را مدیون تحقیقات علمی و پژوهشی بداند. در واقع اگر نتایج برگرفته از تحقیقات در سطح جامعه نیز دیده شود یعنی به مرجعیت علمی رسیده ایم.
وی تاکید کرد: ورود به دانشگاه نسل سوم نیاز به حمایت‌های بالادستی و نگرش روسای دانشگاه‌ها و متولیان تحقیقات در داخل دانشگاه دارد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه حدود ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی در کشور داریم، عنوان کرد: این مراکز هم از نظر جایگاه نیروی انسانی و بودجه تفاوت قابل توجهی با هم دارند. در نتیجه تا جایی که امکان دارد باید این مراکز با یکدیگر ارتباط داشته باشند و تبدیل به شبکه تحقیقاتی شوند. در واقع مراکز تحقیقاتی باید با کاربران خود ارتباط داشته باشند. در نتیجه یکی از برنامه‌های کلان ما فعال کردن مرکز تحقیقات و ارتباط کاربران و به روز کردن خودشان است.
توزیع منابع در میان پژوهشگران هدف جدی ما است
وی با اشاره به اینکه برخی از اعضای هیات علمی ما خاموش هستند، توضیح داد: خاموش بودن در بخش فناوری به ضرر ما است، در این میان منابع ما محدود و خواسته هایمان نامحدود است.
پناهی درخصوص اهمیت لزوم برقراری عدالت در پژوهش گفت: توزیع منابع در میان پژوهشگران هدف جدی ما است. توزیع منابع در میان دانشگاه‌ها باید عادلانه انجام شود. وقتی بتوانیم این منابع را در دانشگاه‌ها توزیع کنیم می‌توانیم امیدوار باشیم، با حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل سوم توانایی جذب نخبه و نخبه پروری داریم.
وی درباره بحث خروج نخبگان از کشور ادامه داد: باید تولید دانش را تبدیل به ثروت، سرمایه و کارآفرینی کنیم. وقتی این زنجیره اتفاق بیافتد می‌توانیم باعث جذب نخبگان شویم.
پناهی افزود: درصدد هستیم سامانه نوپا در وزارت بهداشت را ارتقا دهیم، این سامانه فقط برای ارزیابی تولید دانش و مرجعیت علمی بود، اما درصدد ارتقا این سامانه در شان دانشگاه‌های نسل سوم هستیم.
وی افزود: چاپ و انتشار مقالات علمی یک وسیله است و هدف نیست. برای رسیدن به یک هدف باید در طول مسیر مقاله چاپ شود، مقاله‌ها خوب است همچون مقالات منتشره در خصوص کرونا، اما در شرایط فعلی با توجه به جهش کرونا کافی نیست، باید در حوزه تولید محصول نیز مانع زدایی کنیم.
از تحقیقات در حوزه درمان کمتر استفاده می‌کنیم
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار کرد: از مجامع علمی می‌خواهیم برای برداشتن موانع از استاندارد‌ها کم نکنند، ارزشیابی و استاندارد بودن محصولات تولید شده اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه از تحقیقات در حوزه درمان کمتر استفاده می‌کنیم، گفت: بین معاونت درمان، تحقیقات و دارو رابطه خوبی احساس نمی‌کنم، این معاونت‌ها باید در تعامل با یکدیگر باشند.
پناهی در پایان با خطاب قرار دادن مسئولان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: ما دو خواسته داریم. اول اینکه محصولات تولید شده را در سفره مردم شاهد باشیم و دوم اینکه چاپ مقالات برای پژوهشگران و جوانان سخت شده و شرایطی فراهم شود تا دانشگاه‌ها مقالات خود را در مجلات دانشگاه شما چاپ کنند.
گفتنی است، آیین معرفی برترین چهره‌های حوزه تحقیقات و فناوری سلامت در بیست و دومین جشنواره پژوهشی ابوریحان بیرونی برگزار شد.