نفت خانه می‌شود؟
_ روزنامه وطن امروز نوشت: در ماه‌های اخیر موضوع تهاتر نفت در قبال ساخت مسکن توسط سازندگان طرح نهضت ملی مسکن و استفاده از شرکت‌های خارجی در پروژه جهش تولید و تامین مسکن (نهضت ملی مسکن) در میان رسانه‌ها داغ شده و حالا معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفته است وزارت راه‌وشهرسازی منتظر ایجاد سازوکاری توسط مجلس و وزارت نفت است. در واقع این طرح به دنبال آن است با تهاتر نفت، شرکت‌های خارجی تکنولوژی صنعتی‌سازی مسکن را وارد کشور کرده تا در طرح نهضت ملی مسکن مشارکت کنند. اگرچه تهاتر یکی از روش‌های موثر برای عبور از تحریم است، اما در رابطه با موضوع مسکن قضیه کمی متفاوت است. نکته مهم آن است که شرکت‌های خارجی به هیچ عنوان نیروی کار وارد کشور نکنند و از ظرفیت‌های داخل کشور استفاده شود. نکته مهم دیگر آن است که این اقدام باید باعث ورود تکنولوژی‌های نوین صنعتی‌سازی مسکن به کشور و موجب ارتقای سطح کیفی ساختمان‌سازی در کشور شود. البته در این رابطه نگرانی‌هایی نیز وجود دارد؛ برخی کارشناسان معتقدند با واردات مصالح ساختمانی خارجی، کارخانجات داخلی تعطیل شده و هزینه ساخت‌وساز به علت افزایش هزینه حملونقل حتی بیشتر شود، لذا به نظر می‌رسد با توجه به حساسیت و اهمیت این اقدام باید همه جوانب آن به شکل کارشناسی بررسی شود تا در نهایت بهترین اتفاق برای رفاه مردم و شرایط اقتصادی کشور رقم بخورد.
ورود شرکت‌های خارجی برای ساخت مسکن با هدف انتقال تکنولوژی
در همین رابطه معاون وزیر راه‌وشهرسازی گفت: مجلس و وزارت نفت در حال تهیه چارچوبی به منظور تهاتر نفت با پیمانکاران پروژه‌های عمرانی وزارت راه‌وشهرسازی از جمله طرح نهضت ملی مسکن هستند. اگر این مساله محقق شود، گشایش خوبی در زمینه تامین مالی پروژه‌ها ایجاد خواهد شد. محمود محمودزاده تصریح کرد: پیمانکارانی که در پروژه‌های عمرانی کار می‌کنند، عموما مصارف خرد دارند، لذا باید به صورت دقیق مکانیزم تهاتر نفت و نحوه پرداخت آن مشخص شود. اگر چارچوبی که مجلس و وزارت نفت برای تهاتر نفت با پیمانکاران پروژه‌های عمرانی در دستور کار دارد اجرایی شود، گشایش خوبی در زمینه تامین منابع مالی پروژه‌ها ایجاد خواهد شد. معاون مسکن و ساختمان وزارت راه‌وشهرسازی در گفتگو با خانه ملت اظهار کرد: ورود شرکت‌های خارجی برای ساخت واحد‌های طرح نهضت ملی مسکن به بهانه تهاتر نفت نیست، بلکه هدف اصلی این اقدام ورود تکنولوژی ساخت صنعتی ساختمان است، اما اگر امکان تهاتر نفت با انبوه‌سازان به عنوان یکی از راه‌های تامین منابع مالی ساخت مسکن فراهم شود، اتفاق خوبی خواهد بود.
با توجه به کمبود منابع و تحریم‌های بانکی کشورمان، یکی از سوالات اساسی، چگونگی تامین مالی و انجام مبادلات بانکی با شرکت‌های خارجی است که از همان ابتدا بحث تهاتر نفت مطرح شد. آخرین خبری که محمودزاده در این باره اعلام کرده آن است که وزارت راه‌وشهرسازی منتظر ایجاد سازوکاری توسط وزارت نفت و مجلس شورای اسلامی برای انجام تهاتر نفت با ساخت پروژه‌های عمرانی یا بابت پرداخت بدهی پیمانکاران است.
توافق با شرکت‌های خارجی برای ساخت هر متر مربع با رقم زیر ۳ میلیون تومان
همچنین احمد دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن درباره جزئیات مذاکره با شرکت‌های خارجی برای ساخت پروژه نهضت ملی مسکن (ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال) اظهار داشت: طبق قانون برای ساخت مسکن باید از ظرفیت داخل استفاده کنیم و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است. نه به لحاظ قانونی می‌توانیم برای ساخت پروژه مسکن نیرو وارد کنیم و نه سیاست‌های کلی کشور این اجازه را می‌دهد که به سمت استفاده از ظرفیت خارجی‌ها برویم.
وی تاکید کرد:، اما این اجازه داده شده برای بخش بسیار کوچکی به اندازه ۱۰ درصد در کنار استفاده از ظرفیت داخل بتوانیم از ظرفیت خارجی‌ها در موضوع انتقال تکنولوژی استفاده کنیم، از این رو با شرکت‌های چینی و ترک و یک شرکت اروپایی وارد مذاکره شده‌ایم.
عضو شورای عالی مسکن با اشاره به بحث قیمت تمام‌شده پروژه نهضت ملی مسکن گفت: در مذاکره با شرکت‌های خارجی ۲ مساله صنعتی‌سازی و بحث قیمت تمام‌شده در اولویت است. همچنین در حال حاضر برای ما موضوع قیمت تمام شده پروژه بسیار اهمیت دارد. دنیامالی در گفتگو با ایلنا با بیان اینکه ساخت پروژه نهضت ملی مسکن با استفاده از تولید داخل بیشتر از قیمت مورد انتظار دولت بوده است، اظهار داشت: در حال حاضر پیشنهاد سازندگان داخلی برای ساخت پروژه نهضت ملی مسکن در هر متر مربع ۵/۵ میلیون تومان است که این عدد بیشتر از انتظار ما در محاسبه قیمت‌هاست.
وی از مذاکره با شرکت‌های خارجی با قیمت ساخت هر مترمربع کمتر از ۳ میلیون تومان خبر داد و گفت: در مذاکره با شرکت‌های خارجی برای ساخت به عدد کمتر از ۳ میلیون تومان رسیده‌ایم، البته کار با خارجی‌ها تابعی از قیمت دلار است و در این مورد نگران پایه دلاری آن هستیم چرا که با رشد نرخ دلار طبیعتا قیمت این قرارداد‌ها هم بالا می‌رود. البته تمام تلاش‌مان این است که از ظرفیت داخلی برای اجرای پروژه نهضت ملی مسکن بهره ببریم و ورود خارجی‌ها در این پروژه موردی باشد.
دنیامالی با اشاره به پرداخت‌ها به شرکت‌های خارجی در این پروژه تاکید کرد: در مذاکرات با شرکت‌های خارجی به صورت جدی بحث تهاتر نفت را دنبال می‌کنیم و اعلام کرده‌ایم شرط همکاری با شرکت‌های خارجی برای ساخت پروژه نهضت ملی مسکن این است که هیچ پول نقدی نپردازیم و خدمات آنها با نفت یا کالا‌های معدنی تهاتر شود، هر چند که می‌دانیم اقدام راحتی نیست و در داخل کشور این موضوع فرابخشی است و باید با همکاری وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه و وزارت راه‌وشهرسازی به اجرا برسد.
***
به دنبال جذاب کردن پروژه‌های عمرانی برای بخش خصوصی هستیم
وزیر راه‌وشهرسازی از امکان ثبت‌نام مجدد در سامانه املاک و اسکان در آینده نزدیک خبر داد و گفت: مردم خوداظهاری در این سامانه را با هدف انجام بهتر سیاست‌گذاری در بخش مسکن انجام دهند. رستم قاسمی در حاشیه پنجمین نمایشگاه حملونقل درباره آخرین وضعیت سامانه املاک و اسکان افزود: از مردم می‌خواهیم خود اظهاری در این سامانه را انجام دهند و در آن ثبت‌نام کنند؛ سامانه املاک و اسکان یک سامانه زیرساختی است که اطلاعات آن برای سیاست‌گذاران بخش مسکن اهمیت بالایی دارد.
قاسمی درباره وضعیت ثبت‌نام نهضت ملی مسکن در سامانه «ثمن» نیز گفت: اکنون تعداد متقاضیان ثبت‌نام در سامانه ثمن به همراه متقاضیان طرح ملی مسکن به بیش از ۳ میلیون نفر رسیده است.
وی با بیان اینکه به دلیل عدم تامین زمین هنوز در بسیاری از شهر‌ها سامانه باز نشده است، اضافه کرد: پیش‌بینی ما این است که ثبت‌نام‌ها به بیش از ۴ میلیون تقاضا برسد.
وی در ادامه درباره پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی تاکید کرد: طرح‌های عمرانی نیمه‌تمام زیادی داریم که تکمیل آنها چه در بخش ریلی و چه جاده‌ای مهم است. کشور ما از جایگاه ژئوپلیتیک برخوردار است که سبب شده اتمام طرح‌های ریلی و جاده‌ای نیمه‌تمام برای‌مان حائز اهمیت باشد.
وزیر راه‌وشهرسازی با بیان اینکه با اعتبارات دولتی و بودجه‌ای امکان اتمام پروژه‌ها در زمان‌بندی مقرر وجود ندارد، گفت: در مجلس هم بار‌ها این موضوع اعلام شده است، بنابراین در لایحه بودجه ۱۴۰۱ تبصره‌هایی پیش‌بینی شده تا با استفاده از آنها، آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها در زمان مقرر به اتمام برسد. وی درباره استفاده از توان بخش خصوصی در ساخت آزادراه‌ها اظهار داشت: به دنبال جذاب کردن پروژه‌های عمرانی برای بخش خصوصی هستیم، به طور مثال آزادراهی که قرار است ۱۰ ساله و با روش BOT واگذار شود، برای آنکه جذاب‌تر شود ۱۵ ساله به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
قاسمی درباره نوسازی ناوگان جاده‌ای نیز گفت: ۴۰۰ هزار کامیون در جاده‌ها تردد دارند که بنا داریم ۱۶۰ هزار دستگاه را نوسازی کنیم، با مجلس هم برای تسریع در این نوسازی هماهنگ شده است. وزیر راه‌وشهرسازی با بیان اینکه حملونقل بسیار مهم است، افزود: اگر حوزه حملونقل رشد کند، می‌تواند بیش از ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی را در اختیار بگیرد. به طور مثال اگر کانتینر بخواهد از هند و مسیر ایران به فنلاند برود، ۲۰ روز بیشتر طول نمی‌کشد، حال آنکه از مسیر فعلی چند ماهه خواهد بود؛ بنابراین از نظر زمان و هزینه، ترانزیت کالا از مسیر ایران منافع زیادی برای صاحبان کالا دارد.
قاسمی با تاکید بر اهمیت تکمیل و تجمیع کریدور‌ها خاطرنشان کرد: تکمیل کریدور شمال- جنوب در دستور کار است، به عنوان مثال قطعه راه‌آهن رشت به آستارا احداث نشده و ترانزیت کالا از هند به روسیه روی ریل ناقص خواهد بود.