بانوان در ارتقا فرهنگ اهدای خون در جامعه نقش بسزایی دارند
- بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیتا ربانی با تاکید بر اینکه وظیفه سازمان انتقال خون، تامین خون برای نجات جان بیماران است، گفت: دریافت کنندههای خون چند دسته هستند، گروهی از بیماران مثل تالاسمیها به صورت مستمر، عدهای به واسطه بیماریهایی همچون نارساییهای کلیوی و بیماریهای انعقادی و تعدادی هم به خاطر حادثه یا جراحی نیاز به خون پیدا میکنند و با وجود این همه پیشرفت در جنبههای مختلف علم، همچنان جایگزینی برای خون وجود ندارد و انسانها باید برای نجات یکدیگر اهداکننده خون باشند.
وی ادامه داد: خانمها نیمی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند و البته به دلایل مختلف جمعیت سالم تری برای اهدای خون هستند و همچنین یک زن به عنوان ستون خانواده میتواند در تغییر نگرش و آگاهی افزایی اعضای خانواده نسبت به فرهنگ اهدای خون نقش داشته باشد.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، جذب و فراخوان اهداکنندگان سازمان انتقال خون با اشاره به اینکه اگر نقش خانمها در اهدای خون پررنگ نشود نیمی از جمعیت کشور را نادیده گرفته ایم، خاطرنشان کرد: بر اساس آمارهای رسمی جهانی و به طور میانگین، ۳۳ درصد اهداکنندگان در کشورهای مختلف را خانمها تشکیل میدهند و در برخی کشورها آمار بیشتر از این هاست، همچنین میزان مشارکت بانوان در کشورهای منطقه مدیترانه شرقی حدود ۷ درصد است که متاسفانه مشارکت بانوان در ایران برای اهدای خون، ۴ و نیم تا ۵ درصد از آمار کل اهداکنندگان خون است و در ۱۰ سال اخیر هم این مشارکت سیر نزولی داشت که با تدابیر مختلف در دو سال اخیر شرایط در حال بهتر شدن است.
بیتا ربانی افزود: دلایل مشارکت پایین بانوان ایرانی در اهدای خون این است که خانمهای ایرانی فکر میکنند که با اهدای خون دچار مشکل میشوند و این باور غلط در آقایان هم نسبت به اهدای خون بانوان وجود دارد و باید فرهنگسازی شود و همچنین با پزشکان هم که صحبت میکنیم، میبینیم که به خاطر شک در کم خونی خانم ها، آنها را از اهدای خون معاف میکنند. این در حالی است که بررسیهای ما نشان میدهد از بین کل مراجعین به اهدای خون فقط ۳ دهم درصد به دلیل کم خونی معاف شده اند، ولی در بین خانمها ۷ درصد معاف شدند که اثبات کننده شک پزشکان به کم خونی خانم هاست، ولی واقعیت آن است که میزان کم خونی در ایران بر اساس مقالات علمی مختلف و آمارهای جهان تقریبا به اندازه میانگینهای جهانی است و مشکل اهدای خون بانوان به باورهای غلط در این مورد مربوط است.
وی با انتقاد از اینکه برخی پزشکان به خاطر شرایط فیزیکی خانم ها، مانع اهدای خون بانوان میشوند، گفت: این دلیل قابل قبول نیست، چون شرایط فیزیکی بانوان برای اهدای خون در دستورالعملهای سازمان انتقال خون ملاحظه شده که آقایان ۴ بار در سال و خانمها ۳ بار در سال میتوانند این کار را انجام دهند و برای وزن هم شرایط ویژه داریم، همچنین فشار خون هم قبل از اهدای خون بررسی میشود. البته واکنشهای ناشی از اهدای خون بسیار ناچیز است و با مصرف نوشیدنی به سرعت رفع میشود.
ربانی در ادامه اضافه کرد: به احترام بانوان و در پویش اهدای خون دانشجویان که از ۱۳ تا ۱۸ آذر برگزار شد، یک روز را به صورت ویژه برای اهدای خون دانشجویان دختر نامگذاری کردیم و در این روز از اهداکنندگان مستمر خانم در سراسر کشور تقدیر کردیم و قصد داریم در آینده، پذیرایی خانمها در مراکز اهدای خون ویژهتر باشد و یک کمیته بانوان هم به زودی برای پیگیری مشکلات بانوان اهداکننده خون تشکیل خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه لرستان، سیستان و بلوچستان، کردستان، گلستان و قزوین، پنج استان برتر هستند که بیشترین مشارکت بانوان در اهدای خون را در کشور داشته اند، تاکید کرد: کمیتهای که ویژه بانوان اهداکننده خون تشکیل خواهیم داد وظیفه اش این است که بررسی کند چرا مشارکت بانوان برای اهدای خون در برخی قومیتها بالاتر از بقیه است و از این طریق به نتایجی دست پیدا کنیم تا مشکلات دیگر استانها را در مسیر افزایش شاخص اهدای خون بانوان رفع کنیم.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی، جذب و فراخوان اهداکنندگان سازمان انتقال خون افزود: ما به دنبال اهدای خون هیجانی نیستیم و بعد از هر فراخوان و با حضور مردم، نیاز بیماران به خون و فرآوردههای خون را رفع کرده ایم، اما به دنبال افزایش آگاهی و تغییر نگاهها به ویژه در بین بانوان نسبت به اهدای خون هستیم. البته در هشت ماه گذشته از سال ۱۴۰۰ به خاطر کارهایی که در تکریم ویژه بانوان اهداکننده خون انجام دادیم، رشد خوبی را در شاخص اهدای خون بانوان شاهد هستیم و معتقدیم که اهدای خون را نباید فقط یک کار مردانه دانست بلکه باید برای افزایش مشارکت بانوان تلاش بیشتری کرد.
وی در پایان صحبتهایش خاطرنشان کرد: ما گاها بانوان را در فراخوانها و پویشهای مختلف به مراکز اهدای خون آورده ایم، ولی بعدها و بر اساس همان باورهای غلط، برای اهدای خون مستمر مراجعه نمیکنند، ولی امیدوار به آینده هستیم و قطعا با این روند و با آگاهی افزایی بانوان جامعه به نتیجه میرسیم، ولی به خاطر افزایش تختهای بیمارستانی و افزایش جراحیها که میزان مصرف خون را افزایش میدهد، در این مسیر نیاز به یک همت ویژه داریم.