پاسخ به چند پرسش اساسی در خصوص تازه‌ترین جهش ویروس تاجدار

-  چندی  پیش سازمان جهانی بهداشت، سویه جدید ویروس کرونا را به عنوان یک سویه «نگران کننده» و به نام «اومیکرون» معرفی کرد. این سویه علاوه بر آفریقای جنوبی در کشورهای دیگر نیز شناسایی شده است و به نظر می‌رسد که این بیماری به سرعت در بخش‌هایی از آفریقای جنوبی در حال گسترش است و دانشمندان با وجود پوشش بالای واکسیناسیون بیشتر کشورها نگران هستند که تعداد غیرعادی بالای جهش‌های آن باعث انتقال بیشتر و فرار آن از سیستم ایمنی بدن شود که این امر در همه دنیا از جمله ایران نگرانی‌هایی را به وجود آورده و مردم را با پرسش‌هایی در این خصوص مواجه کرده است.

 

در این گزارش به چند پرسش اساسی در خصوص تازه‌ترین جهش ویروس کووید ۱۹ پاسخ داده شده است.

 

عاطفه عابدینی در گفت‌وگو با میزان در پاسخ به این سوال که با توجه به شناسایی سویه اومیکرون در کشور‌های همسایه ما به نظر شما این ویروس چه زمانی به ایران می‌رسد؟، گفت: نمی‌توان به صورت قطعی گفت که این سویه تا کنون وارد کشور نشده است چرا که بررسی سکانس ویروسی در کشور ما برنامه مدونی ندارد و ممکن است اومیکرون هم اکنون به ایران هم رسیده باشد، اما شناسایی نشده باشد.

وی ادامه داد: بهتر است آن شهر‌هایی که هم اکنون وضعیت قرمز پیدا کرده اند و مکان‌هایی که شیوع این بیماری در آن‌ها افزایش یافته است را از نظر توالی موتاسیون مورد بررسی قرار دهیم تا اگر این سکانس در کشور وارد شده آن را پیدا کنیم و در صورت شناسایی این موضوع را هر چه سریع‌تر گزارش دهیم. البته ما در کشور امکانات تشخیص این سویه را داریم، اما برنامه مدونی در خصوص آن وجود ندارد.

 

دبیر سابق کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا در پاسخ به این سوال که دلتا مرگبارتر است یا اومیکرون؟، افزود: نمی‌توان در خصوص مرگباری این سویه جدید اظهار نظر کرد چرا که اطلاعات دقیقی در مورد آن در دسترس ما نیست و باید ببنیم در چه سطح جامعه چه اتفاقی رخ می‌دهد؛ در آفریقای جنوبی که این سویه شایع است میزان بستری و مرگ‌ومیر بیماران تقریبا مشابه موج‌های قبلی است و تا کنون در این موارد تفاوت بسیاری بین دلتا و اومیکرون مشاهده نشده است.

این فوق تخصص ریه در رابطه با مقدار اثربخشی واکسن‌ها در برابر سویه اومیکرون توضیح داد: در کشور‌هایی که تا کنون این ویروس شناسایی شده بیشتر گرفتاری‌ها به افراد واکسینه نشده اختصاص داشته است و حتی اشخاص واکسینه نشده‌ای که قبلا این عفونت را تجربه کرده اند هم دچار این بیماری شده اند و از این رو نمی‌توان گفت که واکسن‌ها در مقابل این سویه کاملا بی اثر هستند البته برای تشخیص میزان ایمنی بخشی واکسن‌ها در مقابل این سویه باید در آینده بررسی‌هایی صورت گیرد و این امر در سطح جامعه مشخص می‌گردد.

آیا فرمول واکسن‌ها باید بازنگری شود؟

مسعود یونسیان در گفت‌وگو با میزان در خصوص سویه جدید ویروس کرونا که اومیکرون نام دارد، گفت: هنوز برای قضاوت در خصوص اومیکرون زود است و دلیلش هم این است که سایر واریانت‌ها ابتدا رخ می‌دادند و بعد از چند هفته و یا حتی پس از گذشت چند ماه بر اساس نتایج حاصل از مطالعات در رابطه با نام‌گذاری و میزان نگرانی برای آن تصمیم‌گیری می‌شد و در خصوص روند آن پیش‌بینی‌هایی صورت می‌گرفت.

عضو هیات علمی داتشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه در خصوص این گونه اخیر به صورت بر عکس عمل شده و به دلیل تعداد بسیار زیاد جهشی که در آن رخ داده نگرانی در مورد آن بسیار افزایش یافته است، ادامه داد: تا کنون ده‌ها هزار جهش در کووید ثبت شده که حدود ۹۹.۹ صدم درصد آن‌ها هیچ اهمیتی نداشته اند و شاید کمتر یک ده هزارمشان بوده اند که به دلیل افزایش شدت علائم و میزان سرایت پذیری و همچنین مقاوت در برابر واکسن برای جامعه جهانی نگرانی ایجاد کرده اند و از این رو آن‌ها را نام‌گذاری و طبقه‌بندی کرده اند و سطوحی را برایشان در نظر گرفتند.

این متخصص اپیدمیولوژی ضمن گلایه از متخصصانی که در این رابطه بسیار سریع اظهار می‌کنند، افزود: برای انتشار اطلاعاتی در خصوص اومیکرون چندان متقن نیستند نباید عجله کنیم چرا که در حال حاضر حدود یک هفته از شناسایی اومیکرون گذشته و سازمان جهانی بهداشت برای دادن اطلاعات بیشتر در مودر این سویه دو هفته زمان خواسته است و از این رو ما باید تا آن زمان صبر کنیم و روش‌های خود را در مقابله با این ویروس داشته باشیم و بازگشایی‌هایی را متوقف کنیم.

عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا اظهار کرد: بعد از گذشت آن زمان و به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد این سویه و اینکه قدرت انتشار آن چه میزان افزایش یافته است، تصمیم‌گیری‌هایی در این رابطه صورت می‌گیرد که آیا واکسن‌های ما نیاز به بازنگری دارند یا خیر و تا آن زمان باید رعایت پروتکل‌های بهداشتی را افزایش دهیم.

آیا ا‌ومیکرون، کودک‌کُش است؟

آمیتیس رمضانی در گفت‌وگو با میزان در پاسخ به این سوال که آیا ا‌ومیکرون برای کودکان خطرناک‌تر از سویه‌های قبلی است؟، گفت: فعلا نمی‌توان در این باره اظهار نظر کرد، اما به طور کلی در خصوص ویروس دلتا هم شاهد این موضوع بودیم که به نسبت به سویه‌های قبلی بیشتر کودکان را درگیر می‌کند و در حال حاضر نمی‌توانیم در خصوص ا‌ومیکرون این موضوع را مطرح کنیم و باید منتظر بمانیم چه اتفاقی رخ می‌دهد.

وی ضمن اشاره به اینکه اگر شاهد این امر هستیم که در کشور‌های آفریقایی کودکان بیشتر دچار این سویه شدند دلیلش این است که آن‌ها هنوز واکسینه نشده اند، ادامه داد: افراد مسن در این کشور‌ها واکسینه شده اند و در نتیجه بیشتر موارد ابتلا به ا‌ومیکرون را جوانان تشکیل می‌دهند و شاید دلیل این مسئله هم که شدت بروز علائم در این سویه کمتر بوده گرفتاری بیشتر گروه‌های سنی پایین به آن است.

دبیر انجمن متخصصین عفونی کشور با بیان اینکه در سایر کشور‌ها ابتلا به سویه اومیکرون به صورت موردی گزارش شده است، افزود: به همین دلیل خیلی نمی‌توانیم در این باره اظهار نظر کنیم و باید یافته‌های کشور‌های آفریقایی در این خصوص و همچنین اطلاعاتی که در آینده در مورد این سویه به دست می‌آوریم را مورد بررسی قرار دهیم و به ویژه باید بررسی‌های ژنتیکی صورت گیرد تا به نتایجی در این باره دست یابیم و به طور کلی به نظر می‌رسد که برای مقابله با اومیکرون علاوه بر تزریق دز سوم به افراد بالای ۶۰ سال نیاز به انجام این اقدام در گروه‌های سنی پایین‌تر هم باشد.

 

وی در خصوص تظاهرات بالینی این ویروس ادامه داد: در چند موردی که از ابتلا به اومیکرون گزارش شده علائم بیماری به صورت خفیف بروز پیدا کرده و شدت بیماری کم بوده است، اما بر اساس این چند مورد نمی‌توان نتیجه گرفت که علائم ابتلا به این سویه خفیف هستند چرا که کشور‌ آفریقای جنوبی که این نوع ویروس در آنجا شایع است طی دو ماه اخیر با افزایش موارد بستری و مبتلایان به این بیماری رو به رو بوده است و از این رو نمی‌توان در خصوص علائم آن فعلا اظهار نظر کرد و زمان احتیاج است تا ژنتیک و توانایی ویروس را مورد بررسی قرار دهیم و به علائم آن پی ببریم.