داوران کم تجربه یا تعداد کم قضاوت؛ مقصر اصلی اشتباهات داوری چیست؟

_ روزنامه خراسان نوشت: اشتباهات داوری؛ کلید واژه این روز‌های فوتبال ایران است. داوری مسابقات لیگ برتر بیست و یکم این روز‌ها به شدت خبرساز شده و هفته‌ای نیست که چند تیم از اشتباهات داوری متضرر نشوند؛ اشتباهاتی که حالا صدای مربیان و بازیکنان را در آورده و کنفرانس‌های خبری را به محلی برای بررسی و اعتراض به اشتباهات داوران تبدیل کرده است.

در حالی هفته نهم رقابت‌های لیگ برتر به اتمام رسیده که این هفته هم مثل هفته‌های گذشته شاهد اشتباهات تاثیرگذار داوری بوده ایم. نخستین بازی بیست و یکمین دوره رقابت‌های فوتبال لیگ برتر را تیم‌های نساجی مازندران و فجر سپاسی شیراز آغاز کردند، دیداری که به دلیل مشکلات نساجی در بیرون از قائم شهر و در ورزشگاه شهدای ساری برگزار شد و عبدالکریم اسلامی در دقیقه ۲۳ برای نساجی مازندران گلزنی کرد تا نامش به عنوان نخستین گلزن لیگ بیست و یکم ثبت شود. هر چند این شوت از روی یک ضربه ایستگاهی و دفع ناقص ایمان صادقی دروازه بان فجر سپاسی توسط اسلامی به گل تبدیل شد، اما در تصاویر تلویزیونی به نظر می‌رسد گل در شرایط آفساید بوده و کمک داور این بازی با جای‌گیری اشتباه اولین حاشیه داوری را رقم زد. بعد از این شروع ضعیف اشتباهات داوری تداوم داشته و اکثر این اشتباهات در نتایج بازی‌ها تاثیرگذار بوده است.

آخرین اشتباه بزرگ داوری هم در بازی پنج شنبه پرسپولیس و هوادار بود؛ جایی که مهاجم هوادار با دست و به سبک دیه گو مارادونا دروازه حامد لک را باز کرد، اما نه داور و نه کمک او این خطا را تشخیص ندادند. مسلما این آخرین اشتباه داوری نخواهد بود و با توجه به عملکرد داوران باید در هفته‌های آینده نیز منتظر تکرار اشتباهات تاثیرگذار داوری باشیم. این اتفاق در شرایطی رخ داده که براساس آمار تا به امروز حدود ۲۰۰ داور و کمک داور در دو فصل اخیر لیگ برتر قضاوت کرده‌اند که در نوع خود یک رکورد عجیب است و شاید یکی از دلایل مشکلات داوری فوتبال ایران باشد.

البته قرار بود برای لیگ بیست و یکم تعداد داوران کاهش چشمگیری داشته باشد، اما با شروع فصل مشخص شد که چنین اتفاقی رخ نداده و همچنان تعداد داوران از حد استاندارد بیشتر است. در بوندس لیگا فقط ۲۶ داور وسط حضور دارند و بازی‌ها را قضاوت می‌کنند، در لالیگای اسپانیا و حتی سری آ ایتالیا ۲۰ داور وسط بازی‌ها را قضاوت می‌کنند. به این ترتیب اگر واقعا مسئولان فدراسیون فوتبال تصمیم به استاندارد سازی تعداد داوران در لیگ برتر بیست و یکم گرفته بودند شاید حداکثر ۲۵ تا ۳۰ داور برای قضاوت در لیگ برتر انتخاب می‌شدند که این اتفاق رخ نداده است.

تعداد زیاد داوران در لیگ برتر باعث شده پای بسیاری از داوران کم‌تجربه به لیگ برتر باز شود. نفراتی که در حالت عادی باید ابتدا چند سال در لیگ‌های پایین‌تر و در شرایط کم‌فشار کار می‌کردند و سپس به سطح اول مسابقات می‌رسیدند و حالا تاوان کم‌تجربه بودن آن‌ها را باید تیم‌های لیگ برتری بدهند. نکته دوم، اما این است که تعداد زیاد داوران باعث می‌شود تعداد قضاوت کمتری به هر داور برسد و نتوانند به صورت مداوم قضاوت کنند. اتفاقی که آن‌ها را مانند بازیکنی که چند هفته یک‌بار به زمین می‌رود از شرایط مطلوب آمادگی دور می‌کند و بازدهی کار داوران را پایین می‌آورد. از طرفی فوتبال ایران هنوز شرایط و زیرساخت‌های لازم برای استفاده از کمک داور ویدئویی را ندارد و به نظر می‌رسد فراهم کردن زیرساخت‌های لازم در میان اولویت‌های فدراسیون فوتبال و کمیته داوران نیست.

بدون شک استفاده از فناوری می‌تواند اشتباهات داوری را به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد همچنین از میزان اعتراضات تیم‌ها به داوران بکاهد و درحالی که اکثر کشور‌ها به سمت استفاده از VAR رفته‌اند، ولی هنوز از طرف فدراسیون فوتبال در این زمینه اقدامی نشده است و مسلما این فصل در شکل گیری جدول رده بندی رد پای پررنگ داوران دیده خواهد شد!