تقویم تاریخ؛ از شهادت آیت الله دستغیب تا تاسیس یونیسف

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (بیستم آذر) به شرح زیر است:

شهادت آیت الله دستغیب، سومین شهید محراب

۴۰ سال پیش در چنین روزی، بیستم آذر سال ۱۳۶۰ هجری شمسی آیت ا... «سید عبدالحسین دستغیب»، از علمای بزرگوار و معلم اخلاق اسلامی، در حالی که عازم محل نماز جمعه بود، به دست یکی از عوامل گروهک تروریستی منافقین، به شهادت رسید.

وی در سال ۱۲۹۲ هجری شمسی در شهر شیراز متولد شد. این عالم مجاهد، پس از فراگیری مقدمات علوم دینی، عازم حوزه علمیه نجف در عراق شد و تا درجه اجتهاد تحصیلات خود را ادامه داد. آیت ا... دستغیب همچون دیگر علمای آگاه و مبارز ایران، در کنار تعلیم علوم اسلامی، به مبارزه علیه رژیم شاه پرداخت و بار‌ها دستگیر و زندانی شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آیت ا... دستغیب به عنوان نماینده مردم شیراز در مجلس خبرگان برای تدوین قانون اساسی، حضور یافت و سپس از جانب امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی، به امامت جمعه شهر شیراز منصوب شد. از این عالم بزرگوار اسلام، تالیفات ارزشمند متعددی همچون «گناهان کبیره»، «معاد» و تفسیر تعدادی از سوره‌های قرآن مجید، به یادگار مانده است.

درگذشت عبدالجلیل سیستانی، ریاضیدان مسلمان

۱۰۲۹ سال پیش در چنین روزی، ششم جمادی الاول سال ۴۱۴ هجری قمری «ابوسعید محمد بن عبدالجلیل سیستانی»، ریاضی دان مشهور مسلمان درگذشت. او در زمینه‌های ریاضی، هندسه و نجوم استادی زبردست بود. سیستانی در هریک از علومی که دانش کسب می‌نمود، کتابی تالیف و دانسته‌های خود را به دیگران منتقل می‌کرد. کتاب «جامع شاهی» در ریاضیات ازجمله آثار این ریاضیدان نامی است که آن را بنام عضدالدوله دیلمی به رشته تحریر درآورد. از دیگر کتب وی می‌توان به کتاب «المدخل» در نجوم، «المعانی فی احکام النجوم» و «الدلایل فی احکام النجوم» اشاره کرد.

تولد آلفرد موسه، شاعر فرانسوی و خالق یادگار

۲۱۱ سال پیش در چنین روزی یازدهم دسامبر سال ۱۸۱۰ میلادی "آلفرد موسه" شاعر و نویسنده برجسته فرانسوی در خانواده‌ای با فرهنگ در پاریس متولد شد.

موسه در ۱۹ سالگی اولین دیوان شعر خود به نام قصه‏‌های اسپانیایى و ایتالیایى را انتشار داد که به سبب رهایى از قواعد بیان و به کار بردن لحن مسخره‌‏آمیز و گستاخانه مورد سرزنش قرار گرفت، اما موسه پس از انتشار این دیوان مقامی خاص در جامعه ادبی فرانسه یافت. موسه در عالم تئاتر نیز با اولین نمایش‏نامه‏‌هایش غوغا‌ها برانگیخت. وی در نمایش‏نامه‏‌های اولیه خود که در ۲۲ سالگی بر صحنه برد، برجسته‌‏ترین اندیشه‌‏های ادبی و اطلاعاتی درباره الهام شاعرانه که پیش از او کسی درباره آن چیزی ننوشته بود، عرضه کرد. نمایش‏نامه‏‌های اخلاقی و معنوی موسه و استقلال اندیشه او موجب شد که از پایدارترین نویسندگان نیمه اول قرن نوزدهم به شمار آید. در میان آثار نمایشی آلفرد موسه، کمدیِ با عشق شوخی نمی‏‌کنند، لوران ساتچو و شمعدان قابل توجه‏‌اند و قطعه شب‏‌ها، امید به خداوند و یادگار از آثار مهم منظوم وی می‏‌باشند. آلفرد دو موسه سرانجام در دوم مه ۱۸۵۷ میلادی در ۴۷ سالگی درگذشت.

تولد رابرت کخ، کاشف میکروب

۱۷۸ سال پیش در چنین روزی یازدهم دسامبر سال ۱۸۴۳ میلادی "رابرت کُخ" پزشک و میکروب‏ شناس آلمانی وکاشف میکروب "سِل" متولد شد.

رابرت کُخ، پس از اتمام تحصیلات در رشته پزشکی، در شهر‌های مختلف آلمان به معالجه بیماران پرداخت. در همین زمان بود که بیماری سیاه زخم در میان احشام پدید آمد و نگرانی زیادی ایجاد کرد. کُخ پس از تحقیقات بسیار به این نتیجه رسید که باسیل‏‌های بسیار کوچکی در خون گوسفند یا حیوان مریض وجود دارد. او عاقبت توانست با پرورش و نگهداری این باسیل، نظریه خویش را اثبات کند و سِرُم این مرض را بسازد. با عضویت کخ در شورای سلطنتی بهداشت برلین، وی امکانات بیشتری برای مطالعه بر روی امراض به دست آورد و از آن پس تحقیقات خود را برای کشف میکروب سل آغاز نمود. در نهایت در ۲۴ مارس ۱۸۸۲ م کُخْ، موفق به کشف میکروب سل گردید و در سال بعد اعلام کرد که با تلقیح سرم، همه جان‏داران را می‏ توان از بروز امراض مصون داشت. کخ سفر‌های زیادی به افریقا نمود و پس از پژوهش‏های فراوان، دریافت که مرض خواب که هزاران افریقایى را به کام مرگ کشیده بود در اثر نیش پشه ‏ای به نام تسه تسه می ‏باشد. در اثر تلاش بی حد و حصر کخ در پیشرفت علم، آکادمی سوئد در سال ۱۹۰۵ م با اهدای جایزه نوبل پزشکی به کخ، از وی قدردانی کرد. کخ که در اثر فعالیت زیاد و ناراحتی‏‌های ناشی از آن مریض و ضعیف شده بود، سرانجام بر اثر ابتلا به سل در ۲۷ مه ۱۹۱۰ م در ۶۷ سالگی درگذشت.

خروج ایتالیا از جامعه ملل

۸۴ سال پیش در چنین روزی یازدهم دسامبر سال ۱۹۳۷ میلادی ایتالیا از جامعه ملل خارج شد.

جامعه ملل بعد از جنگ جهانی اول و در ابتدای سال ۱۹۲۰ م پا به عرصه وجود گذاشت تا نخستین تلاش و برنامه ‏ریزی جهانی در قرن بیستم، برای برقراری صلح بین‏ المللی صورت عمل به خود گیرد، اما عدم عضویت امریکا در آن و نبودِ ضمانت اجرایى برای تصمیمات این جامعه، باعث شد تا مواضع و تحرکات کشور‌های عضو، اگرچه مغایر با اهداف جامعه جهانی باشد با واکنش عملی مواجه نشود. با این وضعیتْ هر کشور برای آن که در عملیات تجاوزکارانه خود مورد توبیخ قرار نگیرد به آسانی از جامعه ملل خارج می ‏شد. به عنوان نمونه، در اوائل سال ۱۹۳۳ م، ژاپن از این جامعه کناره گرفت و دو سال پس از آن، هجوم ایتالیا به شمال افریقا که بحران حبشه نام گرفت، با پاسخ مناسبی از سوی جامعه ملل مواجه نشد. در نتیجه در آخرین ماه سال ۱۹۳۷ موسولینی، دیکتاتور ایتالیا که به همراه هیتلر پیشوای آلمان نازی، پی‏ ریزی نظام جدیدی در عرصه بین‏ المللی را در اندیشه داشت، مسئله خروج ایتالیا از جامعه ملل را مطرح کرد و آن را در یازدهم دسامبر آن سال، عملی نمود. گرچه جامعه ملل تا زمان شکل‏ گیری "سازمان ملل متحد" در سال ۱۹۴۶ م به حیاتِ اداری خود ادامه داد، اما در حقیقت از چند سال قبل از آغاز جنگ جهانی دوم دچار مرگ واقعی شده بود.

تاسیس سازمان یونیسف

۷۵ سال پیش در چنین روزی، یازدهم دسامبر سال ۱۹۴۶ میلادی سازمان یونیسف (صندوق کمک‌های اضطراری بین المللی سازمان ملل متحد برای کودکان)، با تصویب اکثریت اعضای سازمان ملل متحد تاسیس شد.

این سازمان زیر نظر شورای اجتماعـی سازمان ملل فعالیت خود را بطور رسمی آغاز کرد. یونیسف در ابتدای کار، مسئولیت رسیدگی به وضعیت کودکان آسیب دیده از جنگ جهانی دوم را به عهده داشت، اما بعد‌ها وظایف این سازمان توسعه یافت و تامین وسایل زندگی، تغذیه، تحصیل و تربیت کودکان محروم جهان را نیز دربر گرفت. مقر این موسسه در نیویورک است.

روز جهانی ارتباط کودک و تلویزیون

یازدهم دسامبر همچنین از سوی سازمان یونیسف به عنوان روز جهانی ارتباط کودک و تلویزیون نامگذاری شده است.

امروزه وسایل ارتباط جمعی، نقش مهم و تعیین کننده‏ای در روابط بین جوامع و گروه‏های موجود در آن‏ها دارند و به میزان زیادی در هدایت و جهت‏ دهی افکار عمومی سهیم هستند. در این میان، تلویزیون به عنوان رسانه ‏ای دیداری و شنیداری، با حضور بلامنازع خود در خانه‏ ها، بیشترین تاثیر را روی خانواده ‏ها به ویژه کودکان و نوجوانان می‏ گذارد. با ورود تلویزیون به خانه، خانواده بُعد جدیدی یافته، آن را از محلی صرفاً برای استراحت، صرف غذا و... خارج کرده و به سازمانی تبدیل نموده که می ‏توان در آن آموخت، جهان را تماشا کرد و نیاز‌های فرهنگی را برآورده ساخت. در این میان، کودکان تأثیر بیشتری از تلویزیون می ‏گیرند و این رسانه مهم و با نفوذ می‏ تواند آگاهی‏‌های متنوعی را به کودکان منتقل سازد. روز جهانی کودک و تلویزیون، تلاشی است برای پیوند دادن مثبت بین کودکان جهان با این جعبه جادویی و زمینه‏‌ای برای ارتباط بیشتر این دو با هم.