نگرانی از اجرای نمایشی قانون تعرفه پرستاری؛ ۱۴ سال چشم انتظاری به پایان می‌رسد؟
- روزنامه خراسان نوشت: آن‌طور که معاون پرستاری وزیر به خراسان می‌گوید، احتمالا هفته آینده وزارت بهداشت، سازمان برنامه و بودجه و کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بر سر نحوه تامین منابع مالی قانون تعرفه‌گذاری پرستاری به توافق نهایی دست خواهند یافت و این قانون بعد از ۱۴ سال معطلی، از ابتدای زمستان ۱۴۰۰ اجرایی می‌شود؛ اما دبیرکل خانه پرستار در گفتگو با ما نسبت به صوری بودن اجرای این قانون ابراز نگرانی می‌کند.
وضعیت پرستاران ما حدود ۲۰۰ هزار نفر نیروی کادر پرستاری کشور سال‌هاست دو مطالبه دارند که تاکنون مورد توجه جدی قرار نگرفته است. مهم‌ترین آن، قانون تعرفه‌گذاری است که در سال ۱۳۸۶ مصوب شده و اجرای آن تحولی مهم برای پرستاران خواهد بود؛ و دومین مطالبه، استانداردشدن سرانه پرستار نسبت به تخت‌های بیمارستانی است. تاکید رهبر انقلاب بر پیگیری مطالبه پرستاران اهمیت این موضوع، تا حدی است که رهبرانقلاب هم سال گذشته در سخنرانی‌شان به مناسبت روز پرستار به آن اشاره کردند: «شاید یکی از کار‌های لازم‌الاجرا که به بنده گزارش دادند عبارت باشد از اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که این قانون مدّت‌ها قبل تصویب شده و آن‌طور که برای من گفته می‌شود، این قانون به سود پرستارهاست و برای آنها مفید است لکن اجرا نشده؛ یک قانونی است بایستی اجرا بشود. » از جمله کار‌های خیلی خوب، استخدام پرستار است. من البتّه این را شاید در سه چهار سال پیش یک وقتی به مسئولین محترم گفتم که باید حدود سی هزار پرستار را استخدام کنید؛ مشکلاتی داشتند و مُتعذّر شدند به آن مشکلات و نشد؛ اخیراً خب یک اقداماتی انجام گرفته. این را باید به‌شدّت و با جدّیّت دنبال کنند.
ابلاغ آیین نامه در آخرین روز‌های دولت دوازدهم ششم مردادماه ۱۴۰۰ و در جلسه ماقبل آخر دولت دوازدهم بود که معاون اول رئیس‌جمهور، آیین‌نامه اجرایی قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را ابلاغ کرد؛ اقدامی که برخی، انجام دیرهنگام آن را، شانه خالی کردن دولت قبل از مسئولیت تعریف و تامین منابع مالی آن ارزیابی کردند.
اما به هر حال، این‌که این قانون بعد از ۱۴ سال، یک گام به اجرا نزدیک‌تر شد، خبری امیدبخش بود، هرچندکه پرستاران هنوز نگرانی‌هایی از روند اجرای آن دارند.
دبیر کل خانه پرستار: تعداد پرستاران، نصف تعداد استاندارد است
«محمد شریفی مقدم» دبیرکل خانه پرستار در گفتگو با خراسان به مشکلات همکارانش اشاره می‌کند و درد دل‌های آنها را با ما در میان می‌گذارد: «هم‌اکنون ۱۴۰ هزار کادر پرستاری در بخش دولتی و ۶۰ هزار نفر در بخش غیر دولتی داریم که به نسبت جمعیت، بسیار کم است.»
طبق استاندارد، باید به ازای هر هزار نفر، سه پرستار داشته باشیم، اما فعلا ۱.۵ پرستار داریم و تعداد پرستاران ما دو برابر شود، تازه به حداقل استاندارد می‌رسیم.
از نظر نسبت تخت به پرستار، باید به ازای هر تخت تقریبا دو پرستار داشته باشیم در حالی که این گونه نیست و طی یک دهه اخیر با وجود افزایش ۳۵ هزار تخت بیمارستانی، حتی با نسبت یک پرستار به یک تخت هم جذب نیرو نشده است. ۱۰۰ هزار پرستار بیکارِ آماده جذب داریم.
با توجه به آمار‌هایی از جمله تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و میزان ثبت‌نام‌کنندگان در آزمون استخدامی، هم‌اکنون حدود ۱۰۰ هزار پرستار بیکار آماده به خدمت داریم. از طرفی هم به همین میزان، نیاز به جذب وجود دارد؛ اما برخی تمایل دارند ظاهر ماجرا به گونه‌ای باشد که شغل پرستاری کم‌ارزش و دارای فارغ‌التحصیل بیکار دیده شود. با همین توجیه، در عین بی‌اخلاقی و ظلم، پرستاران را با قرارداد‌های ۸۹ روزه به کار می‌گیرند.
هرسال حدود ۵ هزار پرستار بازنشسته می‌شوند، تعدادی از آنها مهاجرت می‌کنند، عده‌ای به دلیل سختی کار شغلشان را کنار می‌گذارند و .... با این حال طی یک دهه اخیر فقط حدود ۲۰ هزار پرستار جذب و جایگزین شده‌اند. * در برنامه ششم توسعه به‌صراحت قید شده که اعتبار اجرای قانون تعرفه‌گذاری باید از محل منابع بودجه عمومی دولت تامین شود، اما طبق اطلاعی که داریم در بودجه سال آینده هم این موضوع دیده نشده است.
سازمان برنامه و بودجه به‌صراحت اعلام کرده نمی‌تواند برای اجرای این قانون بودجه پیش‌بینی کند، اما گویا قرار است با اقداماتی مثل کم و زیادکردن کارانه‌ها، به صورت صوری آن را اجرایی کنند تا صرفا به مسئولان کشور گزارش دهند که این قانون اجرا شده است. معاون پرستاری وزارت بهداشت: امیدوارم از ابتدای زمستان اجرایی شود،
اما آن‌طور که معاون پرستاری وزیر بهداشت دولت سیزدهم می‌گوید، طی دوماه اخیر چندین جلسه برگزار شده و با توافقی که احتمالا در جلسه هفته آینده حاصل خواهد شد، می‌توان به اجرای این قانون از ابتدای زمستان ۱۴۰۰ امیدوار بود.
اختلاف نظر درباره محل تامین منابع
«عباس عبادی» در گفتگو با خراسان می‌گوید: طی دو ماه اخیر سه جلسه مشترک با مجلس و سازمان برنامه و بودجه داشته‌ایم که محل تامین منابع مالی اجرای قانون تعرفه‌گذاری را مشخص کنیم. وی تصریح می‌کند: در این باره اختلاف نظر‌هایی وجود دارد، اما ما معتقدیم همه چیز شفاف است و امیدوارم در جلسه هفته آینده، به توافق نهایی برسیم.
کارانه پرستاران ۲ تا ۳ برابر خواهد شد
نگرانی پرستاران از صوری بودن اجرای این قانون را با عبادی در میان می‌گذارم و او پاسخ می‌دهد: بخشی از مزیت اجرایی شدن این قانون، مادی خواهد بود و ممکن است این افزایش در ابتدا خیلی زیاد نباشد؛ اما کارانه پرستاران عزیز، که البته میزان قابل توجهی نیست و از این بابت شرمنده‌شان هستیم، دو تا سه برابر خواهد شد و به مرور افزایش خواهد یافت.
وی ادامه می‌دهد:، اما مزیت مهم اجرایی شدن این قانون، ایجاد استقلال و هویت شغلی برای پرستاران است که از این پس، خدماتشان به نام دیگر اعضای کادر درمان نوشته نشود و نیازی نباشد که حقوق آنها را از دیگر بخش‌های وزارتخانه پیگیری کنیم.
با عقب ماندگی در سرانه پرستار مواجهیم
معاون پرستاری وزارت بهداشت درباره تعداد پرستاران هم می‌گوید: طبق استاندارد باید برای هر تخت بیمارستانی ۱.۸ پرستار داشته باشیم که آمار فعلی ما حدود ۰.۸۷ پرستار به ازای هر تخت است و با عقب‌ماندگی‌هایی مواجهیم، البته این مشکل در سایر بخش‌های نظام سلامت هم وجود دارد که باید برای جبران آن برنامه‌ریزی کرد.
عبادی در پایان می‌گوید: من خودم هم پرستار هستم و می‌دانم که همکارانمان با چه مشکلات و سختی‌هایی مواجه‌اند، شرمنده‌شان هستیم و برای حل مشکلاتشان تلاش می‌کنیم، می‌دانم که همکارانمان در حال تحمل درد این مشکلات هستند، اما درخواستم این است که کمی صبوری کنند و مطمئن باشند روز‌های خوبی پیش رویمان خواهد بود.