آیا از هر سه ایرانی، یک نفر دچار اختلالات روانی است؟
- روز گذشته بود که علیرضا زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی پیش‌بینی کرد که از هر سه شهروند ایرانی، یک نفر دچار اختلالات روانی باشد. مجید ابهری، آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی، نسبت به این آمار واکنش نشان داد و با تاکید براینکه اعلام آمار‌های گوناگون از سوی برخی کارشناسان و مسئولان سازمان‌های دولتی و خصوصی باید براساس منطق آماری و اصول عقلانی و اجتماعی باشد، به میزان گفت: اگر خلاف این امر باشد سبب اغتشاش فکری و اضطراب اجتماعی می‌شود.
وی با اشاره به آمار اعلام شده از سوی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اظهار کرد: به عنوان کسی که ۴۰ سال از جوانی خود را صرف پژوهش و امور میدانی مسائل آسیب شناسی اجتماعی کرده‌ام، برایم این سوال مطرح می‌شود که آمار اعلام شده چگونه به دست آمده است، الگوی آمار‌ها از کدام شهر‌ها و استان‌ها گرفته شده است یا چگونگی وضعیت سنجش آن‌ها مشخص است؟
این آسیب شناس ادامه داد: باید به این نکته توجه داشت که هر آماری را نمی‌توان به وضوح در جامعه اعلام کرد و ابتدا باید از روان‌شناسان، آسیب‌شناسان و رفتارشناسان اجتماعی نظرخواهی کرد، سپس روش‌های آمارگیری تعیین و معرفی شود که پس از این مراحل می‌توان بر آمار‌های به دست آمده تکیه و اعتماد کرد.
ابهری اعلام این آمار را شوک فکری بزرگی به جامعه خواند و گفت: چراکه اگر از هر سه نفر یک نفر مبتلا به بیماری‌های روانی باشد، یعنی یک سوم جامعه دچار اختلالات عصبی و رفتاری هستند، بنابراین درمان اینگونه افراد پس از غربالگری اساسی‌ترین و واجب‌ترین حرکت برای دولت و سازمان‌های مرتبط و متولی است.
وی افزود: سازمان نظام روان‌شناسی، مرکز مشاوره جهاد سازندگی و سایر ارگان‌ها و نهاد‌ها باید در این زمینه مداخله کنند و این مسئول محترم باید اعلام کند آمار‌ها را چگونه به دست آورده و کدام استان‌ها را مورد ارزیابی قرار داده است؟
این آسیب شناس ادامه داد: اساسی‌ترین سوال این است که منظور از بیماری‌های روانی کدام یک از بیماری‌ها است؟ باید به طور مشخص تعیین شود نوع بیماری پرخاشگری، فوبیا، پدوفیلیا یا سایر بیماری‌ها است.
ابهری وسواس را یکی از انواع بیماری‌های عصبی و روانی برشمرد و گفت: ابتلا و درمان آن با تنش‌های روحی و عصبی تفاوت‌های بسیاری دارد، همچنین پدوفیلیا و پرخاشگری نیز با سایر بیماری‌ها متفاوت است، بنابراین ضرورت دارد که نوع آن مشخص شود و درجه شدت آن بیماری‌هایی که گزارش شده است، به وضوح اعلام شود؛ مثلا فردی که با خود صحبت می‌کند دچار بیماری اعصاب و روان است، اما نمی‌توان آن را با فردی که جنون خودکشی دارد یکسان دانست.
وی تاکید کرد: بنابراین در این گونه پژوهش‌ها که با سلامت روان و بهداشت روحی و عصبی جامعه ارتباط مستقیم دارد، باید نوع بیماری، شدت و ضعف آن و طیف سنی آن‌ها کاملا مشخص و بررسی شود چند درصد از این جمعیت زیر ۱۸ سال و چه تعداد بالای سن قانونی است، چراکه نحوه درمان هریک از آنان متفاوت است.
آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی با بیان اینکه لازم است پیش از اعلام اینگونه آمار‌ها و تهیه اخبار برای دشمنان نظام و مردم، ابتدا با کارشناسان و صاحب نظران علمی و دانشگاهی مشورت و سپس اعلام شود، گفت: تهیه غذای خبری برای معاندان بسیار ساده است، اما عواقب بعدی آن را باید در نظر داشت.