حاجی زینل: چهرههای بیربط به بازیگری تمامی آثار را تصاحب کردهاند/با نمایش «کباب» راهی جشنواره فجر میشوم
رها حاجی زینل در گفتوگو با میزان، پیرامون آخرین فعالیتهای خود در عرصه تئاتر گفت: در حال حاضر مشغول تمرینات پایانی نمایش «کباب» هستم، این نمایش به تازگی در بازبینی خود قبول شده و به امید خدا دی ماه سال جاری در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه خواهد رفت.
وی درباره مضمون نمایش «کباب» اضافه کرد: این اثر یک نمایشنامه ایرانی تاریخی است که به دهه چهل باز میگردد، خانوادهای قدیمی صاحب یکی از معروفترین کبابیهای شهر تهران هستند، این خانواده تعزیه خوان بوده و احترام بسیاری در شهر تهران دارند، اما به دنبال یک اشتباه تمامی آبرو و اعتبارشان تحت الشعاع قرار میگیرد.
کارگردان نمایش «کباب» درباره پرداختن به اثری با موضوع ایرانی افزود: من پیشتر یک بار تجربه نمایشنامه خوانی نمایش «مسافران» را داشته ام، اما در طول تجربه کارگردانی شش اثر قبلی آثار غیر ایرانی را تجربه کردم، البته نویسنده تمامی این آثار ایرانی بود، اما فضای اثر ایرانی نبود. اما نمایش «کباب» اتفاق ویژهای برای من است، زیرا میتوانم به راحتی با آن ارتباط برقرار کنم، این اثر از دل فرهنگ عامه جامعه آمده و انگار شخصا با تمامی کاراکترهایش سالها زندگی کرده ام.
وی در همین رابطه ادامه داد: به نظر من مخاطبان هم مثل من و گروه بازیگران و عوامل به خوبی میتوانند با چالش به وجود آمده در نمایش «کباب» ارتباط برقرار کنند.
کارگردان نمایش «هولودومور» درباره پرداختن به مقوله تعزیه در نمایش کباب اضافه کرد: در نمایش کباب هم تعزیه میبینیم و هم نمیبینیم، این نمایش درامی اجتماعی در بستر تعزیه است، انگار که در طول داستان همان روایت تعزیه، اما به زبانی دیگر بیان میشود، البته میتوانم به مخاطبان نوید این موضوع را بدهم که اگر علاقمند به تعزیه هم باشند میتوانند در دقایقی از اثر آن را نیز تجربه کند.
وی در همین رابطه افزود: نمایش کباب درامی منسجم است، نوشتهای است که فرهنگ یک خانواده قدیمی ایرانی را بررسی میکند، به همین دلیل مخاطب ایرانی در لحظه به لحظه اثر میتواند روایتی را ببیند که سالها با آن خاطره دارد. داستان کباب کاملا ملموس است و شاید همین دلیلی بود که تصمیم گرفتم یک اثر ایرانی کار کنم، به شخصه دوست دارم اگر به سمت نمایشی میروم بتوانم آن را با گوشت و پوست خودم لمس کنم.
حاجی زینل ادامه داد: مخاطب در نمایش کباب به نوعی تاریخی تصویری از ایران را میبیند، ما سعی میکنیم مخاطب به همذات پنداری رسیده و خودش را همدرد اثر فرض کند، البته کباب تلفیقی از شیرینیها و تلخیهای زندگی است و مخاطب میتواند یک زندگی واقعی را با تمام فراز و نشیب هایش تجربه کند.
وی درباره استفاده دوباره از موسیقی زنده در نمایش کباب افزود: موسیقی زنده همیشه یکی از پایههای اصلی آثار من است، بهترین تجربه من از موسیقی زنده به نمایش کرونوس باز میگردد، البته در مورد نمایش هولودومور به دلیل برخی مشکلات نتوانستم از موسیقی زنده استفاده کنم که به کار هم ضربه زد. به طور کلی به نظر من تئاتر هنری زنده است و موسیقی زنده میتواند به این پویایی و هیجان کمک کند. موسیقی زنده ضرباهنگی خاص به صحنه میبخشد و مخاطب را به دل اثر میکشاند. برای من داشتن موسیقی زنده بخش اصلی هر تئاتر است.
این کارگردان تئاتر درباره حضور دوباره نسل جوان در گروه بازیگران نمایش خود ادامه داد: من نزدیک به دو سال است که این رویه را پیش گرفته ام و کاملا از نسل جوان تئاتر استفاده میکنم، بازیگرانی مستعدی که تنها به فرصت نیاز دارند، بازیگرانی با استعداد که متاسفانه به دلیل برخی مناسبات به سختی میتوانند وارد بخش حرفهای تئاتر یا سینما شوند.
وی در همین رابطه افزود: شاید به عنوان یک کارگردان با بازیگران جوان راه سخت تری را تجربه کنم و پرورش اثر به طول بینجامد، اما به واقع دوست دارم برای این نسل کاری انجام دهم که شاید قبلتر کسی برای شخص من نکرد. متاسفانه نسل جوان به راحتی نادیده گرفته میشود و نمونه واضح آن را میتوانیم در سینما و شبکه نمایش خانگی ببینیم، در حالی که تعداد زیادی از بازیگران جوان سالها روی صحنه حضور دارند به جای آنها چهرههای بی ربط به بازیگری تمامی آثار را تصاحب کرده اند.
کارگردان نمایش «هجوم» درباره رونق تئاتر و بازگشت مخاطبان اظهار کرد: چه چیزی زیباتر از این که تئاتر بعد از دو سال بار دیگر شاهد پر شدن سالنها و حضور تماشاگران باشد، از سویی میبینیم که گروههای زیادی این روزها روی صحنه هستند، برای منِِ کارگردان لذتبخش است که حتی برای رقابت رقیبان سرسختی داشته باشم، رونق دوباره تئاتر به نفع همه ماست و امیدوارم این رونق تداوم پیدا کند.
وی در همین رابطه افزود: البته این نکته را نباید فراموش کرد که رونق تئاتر با پرکاری بدون نظارت یکی نشود، منظورم نظارت از سوی نهادی خاص نیست، بلکه به خودم و گروههای تئاتری میگویم که حالا که تماشاگر به تئاتر بازگشته ما باید با دقت و ظرافت زیادی آثار خود را انتخاب کرده و روی صحنه ببریم تا این مخاطب که دو سال تشنه تماشای تئاتر بوده در ادامه همراهمان باشد.
بازیگر فیلم سینمایی «خفه گی» درباره احتمال صد در صد شدن ظرفیت سالنهای تئاتر افزود: به نظر من برای این تصمیم کمی زود است، ما به تازگی بازگشت مخاطب را دیده ایم و نباید با یک اقدام عجولانه باعث شویم که به یکباره تمام این تلاشها از بین برود، بهتر است تئاتر با همان پنجاه درصد ظرفیت به کار خود ادامه دهد تا وضع به طور کامل سفید شود، زیرا ممکن است یک اقدام شتاب زده بار دیگر ما را به کام تعطیلی بکشاند.
کارگردان نمایش «مرگ یزدگرد» درباره برنامههای آتی بین المللی خود افزود: صحبتهای اولیه برای حضور آثار تازه گروه تئاتر سه گانه در کشورهای گرجستان، روسیه، اکراین و لهستان شده است، فعلا نمیتوانم چیزی را قطعی بگویم، زیرا کرونا امکان هر نوع قطعیتی را از ما گرفته است، اما به امید خدا این شروع فعالیت بین المللی گروه ما خواهد بود.
وی درباره احتمال حضورش در جشنواره تئاتر فجر افزود: خوشبختانه امسال با دو اثر امکان حضور در جشنواره تئاتر فجر را داریم و فرم حضور را هم ارسال کرده ایم، ابتدا نمایش هولودومور است که سال گذشته با اقبال مخاطبان روبرو شد و پاییز امسال هم در اجراهای بینالمللی جوایز خوبی کسب کرد. دومین گزینه نمایش کباب است که قرار بود مهر ماه روی صحنه برود، اما به دلیل تعطیلی کرونایی به تاخیر افتاد، اما با طرح جدید میتواند راهی جشنواره تئاتر فجر شود.
کارگردان نمایش «مسافران» درباره برنامه خود برای سال آینده خاطرنشان کرد: برای سال آینده دو اجرای داخلی خواهیم داشت، یک اجرا بار دیگر با حضور بازیگران جوان کارگاهم و مبنی بر متنی ایرانی است. دومین اجرای گروه تئاتر سه گانه نمایش مربع به کارگردانی علی صفری است که من در آن بازی میکنم. علاوه بر آن برنامههای بین المللی هم داریم که به محض قطعی شدن خبررسانی خواهیم کرد.