فرزندان خود را چگونه با مفهوم پول آشنا کنیم؟
- همه بچه ها یک روز با این سوال در ذهن مواجه می شوند و آن را از پدر و مادرشان می پرسند که «مامان بابا! پول چیه؟». پول موضوع مهمی در زندگی ما است اما همه ما لزوما احساسات یکسانی نسبت به پول نداریم.
برای بعضی افراد، کسب درآمد اولویت اصلی زندگی شان است اما برای بعضی افراد جزو اولویت های اول نیست و ممکن است فقط در حد رفع نیاز به پول فکر کنند و برای بدست آوردنش تلاش کنند. بعضی ها در مدیریت مالی سختگیر هستند و بعضی ها در مدیریت و پس انداز ضعف دارند.
اما جواب درست در برابر این پرسش بچه ها که «پول چیست؟» چه می تواند باشد. چرا که این جواب خیلی مهم است چون نگرش بچه ها به پول می تواند باعث شود پول برایشان در آینده امنیت بیاورد یا اضطراب!
پول چیست و چرا به پول نیاز داریم؟
بچه های بالاتر از 5 سال کم کم مفهوم پول را درک می کنند شما می توانید در ابتدا برایشان توضیح دهید که پول چیست و به چه کار مامی آید.
بهترین راه آموزش هم آموزش عملی است. بچه ها را با خودتان به فروشگاه ببرید و توضیح بدهید که اجناس مختلف قیمت های متفاوت دارند و ما می توانیم با پول، چیزهایی که به آنها نیاز داریم را تأمین کنیم. در ادامه هم برایشان توضیح دهید که همه افراد به یک میزان پول ندارند و همه آدم ها بخشی از زمانشان را به درآمدزایی اختصاص می دهند تا بتوانند نیازهایشان را رفع کنند.
شما در هر حالت می بایست این نوع پاسخ را به فرزندتان بدهید ، چرا که پاسخ شما خیلی مهم است و هدف همه ما این است که فرزندمان نگرش صحیحی نسبت به پول داشته باشد و یاد بگیرد چطور شرایط مالی را مدیریت کند.
حس ما نسبت به پول به شرایط مالی، نگرش ها و اولویت هایمان برمی گردد. خیلی از این نگرش ها در دوران کودکی شکل می گیرند در نتیجه خیلی مهم است که شما نگرش صحیحی درباره پول به فرزندانتان بدهید.
پول امنیت است یا ارزش؟
بهتر است نگرش بچه ها نسبت به پول روشن و واقع بینانه باشد. پول موضوع خیلی مهمی برای امنیت و آرامش ما است اما بچه ها باید بدانند که خرید کالهای لوکس یا کالاهای گران بهاتر لزوما ارزشمندتر نیستند یا افرادی که ثروتمندتر هستند، لزوما خوشحال تر نیستند.پس توضیحاتمان باید حاوی مفهوم امنیت باشد نه ارزش!
مثلا اینکه شما نباید به بچه بگویید: «همه ما پول لازم داریم تا بتونیم بیشتر خوش بگذرونیم و چیزای قشنگ بخریم»
باید اینطور بگویید: «همه ما پول لازم داریم تا بتونیم چیزهایی که بهشون احتیاج داریم رو تهیه کنیم»
چه رفتارهایی برای آموزش مالی نباید انجام دهیم؟
چند رفتار باعث می شود تا نگرش بچه ها به پول، به جای نیاز و امنیت تبدیل به ارزش شود.
-خرید دائمی اسباب بازی‌های گران قیمت
این کار باعث می شود که بچه ها برای هیچ درخواستی صبر نکنند و پول را یک منبع ثابت خوشحال کننده بدانند که همیشه حاضر است و می شود به هر میزان که دلشان بخواهد، خرجش کنند.
-صحبت دائمی از مشکلات مالی هنگام حضور بچه ها
این روزها شرایط مالی خیلی سخت شده اما «پول» به مثابه یک نیاز هیچوقت نباید دغدغه کودک باشد چون باعث می شود تا پول منبعی برای احساس عدم امنیت در کودکان باشد ، موضوعی که همیشه نگرانش هستند یا باعث خشم‌شان می شود.
نگرش صحیح به پول به بچه ها کمک می کند آینده نگر باشند، پس انداز را یاد بگیرند و نظم و مسئولیت پذیریشان افزایش پیدا کند و از همه مهمتر روش های صحیح مدیریت مالی را یاد بگیرند.
آموزش پس انداز به کودکان
بعد از اینکه بچه ها نگرش صحیح درباره پول را پیدا کردند باید به آنها یاد دهیم که چطور به طور صحیح از پول استفاده کنند و پس انداز داشته باشند.
مثلا مبلغی را به عنوان پول توجیبی هفتگی یا ماهیانه در اختیار بچه ها قرار بدهید. این هفتگی یا ماهیانه بودن هم بیشتر به انتخاب خودتان بستگی دارد اما برای بچه هایی که تا به حال پس انداز نداشتند، خصوصا زیر هشت سال بهتر است که هفتگی باشد چون تمرین پس انداز نیاز به زمان دارد.
نکته دیگر اینکه کودک باید درباره پولش حق انتخاب داشته باشد. حق انتخاب به این معنا نیست که کودک با پولش هر کاری دلش بخواهد می تواند بکند بلکه به این معناست که باید بین چند درخواست یا کالا گزینه داشته باشد.
مثلا: «مامان جان شما ماهی پنجاه هزار تومن ماهیانه داری. دوست داری باهاش کتاب بخری یا خوراکی؟ یا دوست داری بریم اسباب بازی فروشی؟ به کدوم بیشتر احتیاج داری؟»
این انتخاب کردن باعث می شود بچه ها مفهوم محدودیت را متوجه شوند و در اولویت بندی پیشرفت کنند.
نکته دیگر اینکه قانونتان را تغییر ندهید. یعنی به بچه ها توضیح دهید که شما نیازهای اساسی آنها را تامین می کنید اما این مبلغ تعیین شده در حال حاضر ثابت است در نتیجه بهتر است براساس علاقه یا اولویت هایش انتخاب کند چون این حق انتخاب فقط یک بار در ماه (یا یک بار در هفته) خواهد بود. پس قانون را عوض نکنید تا بچه ها یاد بگیرند هوشمندانه انتخاب کنند.
- بیشتر بخوانید:
- صادقی: خواب کودکانی را نقاشی می‌کنم که پدرانشان شهید شدند
اگر تصمیم گرفتید مبلغ را بالا ببرید به کودک توضیح دهید که مثلا: «شما یک سال بزرگتر شدی و این میزان پول به ماهیانت اضافه می شه».
زمانی که بچه ها درباره پولشان حق انتخاب دارند، دیر یا زود با موقعیتی روبه رو می شوند که کالا یا درخواستی فراتر از پولشان است. این موقعیت زمان مناسبی برای آموزش مفهوم پس انداز به آنها است. می توانید برای بچه ها توضیح دهید که زمانی که ما چیزی را می خواهیم که هزینش را نداریم، می توانیم صبر کنیم و پول هایمان را جمع کنیم. در این مواقع می توانید پیشنهاد کمک دهید.
مثلا موقعیتی را در نظر بگیرید که فرزندتان اسباب بازی را می خواهد که دویست هزار تومن است.
«مامان جان، من و بابا صد تومن از اسباب بازی تو را پرداخت می کنیم و تو میتونی با دو ماه پس انداز صد تومن باقی را جمع کنی تا این اسباب بازی را بخریم»
مفهوم روز مبادا
مفهوم روز مبادا را با قصه یا کارتون به کودک آموزش دهید. بهتر است پس انداز کردن تبدیل به یک روتین شود برای کودک توضیح دهید که خوبه ما آینده نگر باشیم و همیشه مبلغی را در پس اندازمان داشته باشیم تا در مواقع نیاز پول همراهمان باشد.
«پسرم یک روز جوجه کوچولو یک تیکه نون خیلی بزرگ پیدا کرد که اصلا اشتهایی برای خودنش نداشت، با خودش فکر کرد که بهتره نون را به لونه ببره و بذاره زیر تختش. چند روز بعد بارون خیلی شدیدی اومد و جوجه نتونست برای پیدا کردن غذا بیرون بره. یهو یاد نون بزرگش افتاد. جوجه کوچولو نون رو برای روز مبادا نگه داشته باشد. ما آدم ها هم با پس انداز می تونیم برای روز مبادامون پول نگه داریم.