صابری: برگزاری برنامههای کوتاه مدت آن هم فقط در «هفته کتاب» تاثیری بر سرانه مطالعه ندارد
فضلالله صابری در گفتوگو با پیرامون افزایش سرانه مطالعه در کشور گفت: برنامههای مختلفی همچون پویشها، نمایشگاهها و برنامههای مختلفی دیگری در طول هفته کتاب برگزار میشود، اما عموماً این برنامهها مقطعی و کوتاه مدت هستند و نه تنها همپوشانی ندارند بلکه موازیکاریها سبب بیاثر بودن این برنامهها شده است لذا تاثیر چندانی بر جامعه و یا سرانه مطالعه ندارند.
***در حوزه گسترش کتابخوانی بیشتر رفع تکلیف میشود تا اثرگذاری
وی در همین راستا ادامه داد: پایگاهها، موسسات، نهادهای رسمی و غیررسمی همگی برنامههایی در راستای موضوع کتاب دارند، اما هیچ یک از این برنامهها نتوانسته سرانه مطالعه را افزایش دهد، زیرا رویکرد آنان در بسیاری از موارد تنها رفع تکلیف است لذا نمیتوانند اینگونه تحولی شگرف در جامعه و گرایشات آن داشته باشند.
صابری ابراز کرد: تنها کتابخوانان حرفهای هستند که در هر شرایطی به مطالعه میپردازند، تحولات اقتصادی بر آنها تأثیر نداشته و در هر شرایطی این گروه خود را ملزم به خواندن کتاب و خرید آن میدانند.
***نقش رسانهها در افزایش سرانه مطالعه
نویسنده کتاب «فرکانس ۱۱۶۰» نقش رسانهها در افزایش سرانه مطالعه را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: رسانههایی همچون کتابهای صوتی نتوانستند موفق عمل کنند و در بین مخاطبان جایی برای خود باز کنند، صدا و سیما همچنین رادیو نیز نتوانسته آنطور که شایسته است در معرفی کتابها به مردم موفق باشد، تنها برنامه کتاب باز است که بخاطر تداومش در طی ماهها همچنین در پیش گرفتن برنامهای خاص و ویژه توانسته بین مردم شناخته شود، اما این برنامه به تنهایی نمیتواند بخش اعظم وظیفه رسانه ملی را ایفا کند.
***تاثیر مهم فضای مجازی بر سرانه مطالعه
وی پیرامون فضای مجازی به عنوان رسانهای با پتانسل قابل توجه بیان کرد: فضای مجازی پتانسیلی جدید است که میتوان برای معرفی و یا ارائه کتابهای ارزنده از آن استفاده کرد، از سوی دیگر برخی از کانالها و شبکهها هستند که توانسته اند مخاطبان بسیاری را با خود همراه کنند و علاوه بر معرفی کتاب هر روز یک صفحه از یک کتاب را به خواننده خود عرضه کنند، من خودم این شیوه را امتحان کردم و بسیار جذاب بوده، زیرا پس از چند ماه توانستم یک کتاب را بخوانم و این رویکردی مناسب برای افرادی که کتاب را از طریق فضای مجازی دنبال میکنند مفید است.
صابری عوامل کاهش سرانه مطالعه را مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: مجموعه عوامل متعددی در کاهش سرانه مطالعه وجود دارد که از خود نویسنده گرفته تا حوزه توزیع و انتشار و حتی برنامههای اجرا شده سیاستگذران را در بر میگیرد، اینکه نویسنده چه سوژهای را برای نوشتن انتخاب کند که دغدغه مردم باشد یک انتخاب سخت و اثرگذار بر سرانه مطالعه محسوب میشود، اما در مواردی دیده میشود موضوع انتخاب شده تحت تاثیر تبلیغات شکل گرفته و نمیتواند نظر مخاطبان را جلب کند این سوژهها در بسیاری از موارد موضوعاتی تبلیغاتی بوده و نمیتواند مورد پسند مخاطبان باشد.
***لزوم تبلیغات در حوزه کتاب
نویسنده کتاب «شیر ممد» لزوم تبلیغات را مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: برای تبلیغ کتاب باید در نظر داشت که برنامه ریزی بلندمدت و اصولی بهترین رویکرد بشمار میرود، همچنین هم پوشانی سایر رسانهها و یا دستگاههای اجرایی و خصوصی در جهت اجرا و ادامه تبلیغات در مورد مطالعه میتواند یک رویکرد کاربردی باشد و تحولاتی را در عرصه سرانه مطالعه کشور رقم بزند، گرچه بررسیها و مطالعات نشان داده است که برنامههای شکل گرفته و یا اجرا شده تا به حال برای تشویق و یادآوری نیاز به مطالعه در جامعه عموما به صورت جزیرهای بوده و نتوانسته آنگونه که باید و شاید بر مخاطب تاثیر بگذارد.
صابری به مشوقهای متعدد در جهت افزایش سرانه مطالعه اشاره و تصریح کرد: مشوقها همواره در ایجاد فرهنگ کتاب و کتابخوانی موفق بودهاند، سواد رسانهای من نشان میدهد که این مشوقها اگر از دوران کودکی به اجرا گذاشته شود قطع میتواند راهگشا باشد و رویکردی ارزنده را با خود به دنبال داشته باشد.
***کتاب رسانهای گرم
وی کتاب را رسانهای گرم دانست و ابراز کرد: رسانههایی همانند کتاب به عنوان رسانه گرم شناخته میشوند. این رسانه، چون افکار و ذهن مخاطب را به تفکر وا میدارد به رسانه گرم شهرت یافته است، اما کتابها ویژگیهای خاص خود را دارند آنها دارای کلمات گرم هستند کلماتی که وقتی در کنار هم قرار میگیرد علاوه بر کوتاه بودن مفاهیم بلندی را به همراه دارند و به آسانی ذهن مخاطب را وارد فضاسازی میکنند، کتابها اصول جذب مخاطب را به خوبی در خود دارند و خواننده را ترغیب میکنند تا به مطالعه محتوا و مضمون تا آخرین صفحات جلو برود.