اگر از توکسوپلاسما می‌ترسید گوشت را بهداشتی مصرف کنید!
- در حالی که انگل‌ها و ویروس‌های متعددی سیستم عصبی را به طور جدی تحت تاثیر قرار می‌دهند این روزها انگلی به نام توکسوپلاسما به یکی از پرمخاطب‌ترین سوژه‌ها در فضای مجازی تبدیل شده. بسیاری از صفحات در شبکه‌های اجتماعی، در خصوص اثرات جبران‌ناپذیر انگل مذکور، بر سیستم عصبی انسان به مخاطبانشان هشدار داده و مهم‌ترین علائم آن را تغییرات رفتاری، از جمله پرخاشگری و رفتار تهاجمی عنوان می‌کنند.
برخی از این صفحات هم پا را فراتر گذاشته و این انگل را عامل خودکشی، سبب تعلل در گرفتن ترمز هنگام رانندگی و در نتیجه، عامل افزایش آمار تصادفات مرگبار دانسته و حتی عامل تبدیل انسان به زامبی لقب داده‌اند؛ نوشته‌هایی که در واکنش‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به آنها هراس و نگرانی به وضوح مشهود است.
البته ماجرا به ایجاد فضای رعب و وحشت نسبت به توکسوپلاسما ختم نمی‌شود. در این نوشته‌ها، عامل انتقال این انگل به انسان، گربه و چاره پیشگیری از ابتلا به این انگل، حذف گربه‌ها عنوان شده است که حاصل آن، اقدامات غیربهداشتی و غیر کارشناسی برخی مخاطبان نسبت به کشتار گربه‌هاست.
اما ادعاهای فوق که این روزها به صورت گسترده در فضای مجازی دست به دست می‌شود تا چه حد به واقعیت نزدیک است؟
کریم امیری، معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی در این باره به میزان گفت: توکسوپلاسما یک انگل تک یاخته‌ای درون سلولی است که میزبان اصلی آن گربه‌سانان هستند. ابتلای گربه‌سانان به بیماری توکسوپلاسموز معمولاً فاقد علائم بوده ولی تخم انگل به میزان قابل توجهی از طریق مدفوع این حیوانات دفع می‌شود.
وی افزود: این انگل از طریق مصرف غذای آلوده وارد بدن درصد زیادی از مردم دنیا می‌شود؛ بدون آنکه متوجه شوند. چون این انگل در افراد سالم باعث بیماری نشده و فقط در آزمایش‌های سرمی غربالگری می توان ورود این انگل به بدن را رصد کرد.
امیری ادامه داد: این تک‌یاخته می‌تواند در افراد دچار نقص سیستم ایمنی و واجد بیماری‌های زمینه‌ای باعث بیماری با علائم عصبی و یا نابینایی شده و در زنان باردار بعد از انتقال به جنین باعث سقط، مرده‌زایی و یا تولد نوزاد ناقص‌الخلقه شود.
معاون دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی تاکید کرد: اطلاع رسانی و آموزش برای پیشگیری از این بیماری مفید است، اما نگران کردن مردم و ایجاد ترس نسبت به این بیماری بزرگ نمایی است.
وی در پایان گفت: توکسوپلاسموز، جزو بیماری‌های خطرناک و کشنده محسوب نمی‌شود و قابل پیشگیری و درمان است. با این حال اطمینان از سلامت گوشت و سبزیجات مصرفی، رعایت بهداشت در تماس با حیوانات و شستن دست‌ها با آب و صابون قبل از صرف غذا احتمال ابتلا به توکسوپلاسموز را کاهش خواهد داد.
پیام محبی، رئیس هیئت مدیره جامعه دامپزشکان ایران هم در گفت‌وگو با میزان یادآور شد: توکسوپلاسما که بهترین میزبان آن گربه‌سانان و موش‌ها هستند جزو انگل‌های بی‌آزار محسوب می‌شود و فقط در افرادی با سیستم دفاعی ضعیف و خانم‌های باردار ایجاد بیماری می‌کند. توکسوپلاسما در سه ماهه اول بارداری می‌تواند به سقط جنین و در سه ماهه دوم به عوارض چشمی منجر شود.
وی افزود: گوشت آلوده به انگل توکسوپلاسما، سبزیجات رشد کرده در خاک آلوده به این انگل و مدفوع گربه‌های آلوده به آن موثرترین منابعی هستند که می‌توانند در ابتلای انسان به توکسوپلاسموز موثر باشند.
محبی ادامه داد: توکسوپلاسموز بیماری ترسناکی نیست. اما در هر حال به منظور پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید بدانیم که در کشورهایی با الگوی نامناسب مصرف گوشت، از جمله ایران که گوشت عموما به صورت کباب مصرف شده و در نتیجه هنگام طبخ به دمای ۸۰ درجه نمی‌رسد، احتمال ابتلا به توکسوپلاسموز بیشتر است. در نتیجه خانم‌های باردار و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف نباید از گوشتی که به دمای ۸۰ درجه نرسیده استفاده کنند و یا بدون دستکش به گوشت خام دست بزنند.
وی در خصوص انتشار اطلاعات غلط در فضای مجازی که به ایجاد ترس و نگرانی از ابتلا به این بیماری منجر شده گفت: اینکه با وجود بیماری دردسرسازی مانند کرونا، بیماری توکسوپلاسموز تا این حد خطرناک جلوه داده می‌شود شبهه‌برانگیز است و از آن عجیب‌تر، ایجاد فضای رعب و وحشت نسبت به گربه‌ها و حتی تشویق مردم و شهرداری‌ها به کشتار آنهاست.
محبی در پایان تاکید کرد: با توجه به اینکه توکسوپلاسما از طریق دستگاه گوارش وارد بدن می‌شود و انتقال آن از طریق تنفس غیرممکن است برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید بیشتر نگران آلودگی گوشت و سبزیجات باشیم نه مدفوع گربه‌ها.