شمعدانی‌های میلاد عرفان‌پور رونمایی شد/بیان دردهای بزرگ در قالب شعری کوچک
- آیین رونمایی و جشن امضای «شمعدانی‌ها» و دیگر مجموعه اشعار میلاد عرفان‌پور عصر روز پنجشنبه در کتابفروشی سوره مهر در میدان انقلاب تهران برگزار شد. در این آیین علاوه بر شاعر، حجت‌الاسلام محمدرضا زائری فعال فرهنگی و مدرس دانشگاه، محمدمهدی سیار شاعر و مدرس دانشگاه و علی‌اکبر شیروانی مدیر انتشارات سوره مهر حضور پیدا کردند.
پس از امضای کتاب‌ها توسط عرفان‌پور، او و مهمانان درباره «شمعدانی‌ها» صحبت کردند. حجت‌الاسلام زائری سخنان خود را با یک شوخی شروع کرد و گفت: این روز‌ها همه جا از این حرف می‌زنند که فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق (ع) سیاست را قبضه کرده و کابینه و دولت را گرفته‌اند، اما حواسشان نیست اول از شعر شروع کرده و بعد رسیده‌اند به سیاست. در میان فارغ‌التحصیلان این دانشگاه شاعران بسیار خوبی داریم که عرفان‌پور هم یکی از آن‌هاست.
این فعال فرهنگی در ادامه بخشی از قدرتی که رباعی را مرهون کوتاهی‌اش دانست و گفت: این موضوع را عرفان‌پور در مقدمه بسیار خواندنی «شمعدانی‌ها» توضیح داده و به نظرم خواندن آن برای درک مسیری که شاعر در این سال‌ها طی کرده، بسیار راهگشاست. اما در این حد بگویم که می‌دانیم هرچه روزگار پیش می‌رود، در اقتضائات تازه زمان می‌بینیم که مخاطب حجم کمتری را برای خواندن می‌پذیرد. هرچند در زمان‌های کهن قصاید، مثنوی‌های طولانی و غزلیات مخاطب بیشتری داشته‌اند، اما این روز‌ها حوصله جهان بیشتر در حد هایکو و رباعی و قالب‌های کوتاه می‌گنجد.
حجت‌الاسلام زائری سپس به بیان نکاتی درباره شعر عرفان‌پور پرداخت و اظهار کرد: عرفان‌پور فرزند زمانه خودش است و بدون این‌که ابایی داشته باشد در کنار عاشقانه‌ها، دردهای مردم را هم بیان می‌کند. اگر این شاعر و خیلی دیگر از دوستان شاعر و نویسنده‌مان در جبهه انقلاب مراعات کرده و این رویه انتقادی را پیش نمی‌گرفتند، قدر و منزلت خیلی بیشتری پیدا می‌کردند. یا مثلاً به جای هیئت خودشان را در کافه تعریف می‌کردند هم شرایط خیلی متفاوتی می‌داشتند، اما به نظرم این موارد هیچ‌کدام مهم نیست، مهم این است که هرچه جلوتر رویم زمان سره را از ناسره جدا خواهد کرد و نسل‌های آینده شعر امروز ما را قضاوت می‌کنند، قضاوت‌هایی که مطمئنم می‌رسد به خواندن رباعی‌های عرفان‌پور با نگاهی متفاوت با امروز.
کشف ابدیت در لحظه
در ادامه سیار درباره سروده‌های عرفان‌پور صحبت کرد و گفت: رباعی به شیوه‌ای که عرفان‌پور پی گرفته، کشف ابدیت در لحظه است. پیداکردن دریچه‌ای در هر شیء و اتفاقی، در هر کلمه‌ای و هر جذابیت موسیقایی کنارهم نشسته‌ای. هرشاعری می‌تواند جذابیت موسیقایی دوکلمه برای نشستن کنار هم یا جذابیت یک رخداد و هر اتفاق دیگری را درک و پیدا کند، اما این کافی نیست و چگونه بیان کردن آن است که به شعر روح و جان تازه می‌دهد. این‌که بتوانی جذابیت ابدیت را بازگو و دریچه‌ای از هر لحظه به فرازمان بازکنی، و مهم‌تر این‌که این اتفاق بزرگ را تنها در چهار مصرع رقم بزنی، کار دشواری است که عرفان‌پور از پس آن برآمده است.
سیار ادامه داد: آن‌چه می‌تواند میلاد را از شاعران هم‌نسل خودش متفاوت کند، همان چیزی است که در کلمه حکمت خلاصه می‌شود. حکمت دیدن یک حقیقت ازلی و ابدی در لحظه‌ای کوتاه و یک آن است. این گمشده ادبیات و هنر ما امروز حکمت است. هرکسی به وسع خودش می‌تواند در لحظه این حقیقت را پیدا و بازگو کند و این کاری است که عرفان‌پور انجام داده است. گمانم این است کتاب «شمعدانی‌ها» گزیده خود شاعر از میان آثارش است و هرکسی می‌تواند مطابق با سلیقه خود، گزیده دیگری از میان سروده‌های او فراهم کند.
این مدرس دانشگاه در پایان سخنانش با تأکید بر این‌که عرفان‌پور معلم و مشوق بسیار خوبی برای نسل جوان بوده، گفت: عرفان‌پور برنسل امروز شعر فارسی بسیار اثر گذاشته است و مطمئنم گزیده رباعی‌های او در قرن‌های بعد هم خوانده و مورد توجه قرار خواهد گرفت. شک ندارم که بخشی از رباعی‌های شمعدانی‌ها جزء گزیده‌های مخاطبان ادبیات در نسل‌ها و قرن‌های بعد خواهد بود. مطمئنم وقتی درباره این عصر سخن بگویند میلاد جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت.
شاعر و تماشای ملکوت
سپس عرفان پور به بیان این پرداخت که چگونه رباعی را انتخاب کرده و با آن مانده است. او تاکید کرد قبل‌تر قالب‌های شعری دیگری را هم آزموده و سپس تصمیم گرفته با رباعی بماند. چراکه رباعی در عین کوتاه بودن کامل و رساست. او همچنین اظهار کرد: شاید برخی از رباعی‌هایم یک عمق عارفانه و تأثیرگذاری معنوی پیدا کرده که برخی معتقدند حس نمی‌شود که یک جوان آن را سروده است.
او ادامه داد: من باوری درونی دارم درباره این‌که چطور این رباعی‌ها خلق می‌شوند. از هر صد شعر یکی به آن ویژگی خاصی که باید می‌رسد و مخاطب هم آن را تشخیص داده و دوستش می‌دارد. به نظرم اگر شاعر در مسیر درستی که خدا برایش خواسته، پیش برود و صدق در کلام و عمل داشته باشد، به آن‌جا که باید می‌رسد. گاهی روی یک رباعی از نظر فنی حساب کرده‌ام، اما مردم شعری را که احساس تأثر درونی‌ام را در آن بیان کرده‌ام دوست داشته و زمزمه کرده‌اند.
شاعر مجموعه «شمعدانی‌ها» بیان کرد: اگر شاعر مسیر درست را برود، گاهی خدا دستش را می‌گیرد و در لحظه‌ای و آنی چیزی را به او نشان داده و دوباره به خاک برش می‌گرداند. یعنی او را برای یک لحظه در معرض تماشای ملکوت قرار می‌دهد و همین معدود لحظات است که شعر‌های درخشان را رقم می‌زند. بنده کمترین هم کلماتم آینه‌ای است برای تصویرکردن ملکوت و آن معنا، برای همین هم اگر چیز قابلی در کارهایم باشد، از من نیست و اگر ناخالصی‌ای هست به سبب مشکلات وجودی ما آدم‌هاست.
او سپس درباره فرضیه‌هایی که درباره شکل‌گیری رباعی وجود دارد هم پرداخت و در بخش پایانی هم عرفان‌پور، حجت‌الاسلام زائری و سیار بخش‌هایی از رباعی‌های عرفان‌پور را به انتخاب خود برای حضار خواندند. دکتر سیدوحید سمنانی شاعر، مدرس و فعال ادبیات، دکتر عبدالحمید رحمانیان شاعر، مدرس و فعال ادبیات و جمعی از شاعران و شعردوستان هم در این مراسم حضور پیدا کردند و به بیان نکاتی درباره شعر عرفان‌پور پرداختند.