فرزندان بیش از همه در معرض سالمند آزاری هستند

حسام‌الدین علامه رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور درخصوص اینکه آیا کهولت و زوال عقل در سالمندان تنها عواملی هستند که شرایط را برای سالمند آزاری مهیا می‌کنند به میزان گفت: ما در دبیرخانه شورای ملی سالمندان در جایگاه سیاست گذاری هستیم و درباره مباحث علمی باید از نهاد‌هایی مانند انجمن آلزایمر ایران پرسش بشود. درواقع مسولان این انجمن بهتر می‌توانند درباره چگونگی رابطه میان آلزایمر با سالمندآزاری به ارزیابی بپردازند. اما از نظر کلی باید ببینیم آن گروه‌هایی که از نظر سند ملی سالمندان جزو سالمندان آسیب پذیر محسوب می‌شوند و احتیاج به توجهات خاص دارند شامل چه مواردی می‌شوند. یکی از این گروه‌ها سالمندان کهنسال یعنی سالمندان بالای نودسال هستند. گروه دوم سالمندان فقیر هستند. یعنی سالمندانی که درآمد ناکافی دارند و زیرخط فقر هستند.

 

وی ادامه داد: سومین گروه سالمندان طرد شده و تنها یعنی کسانی که از نظر سکونت به تنهایی زندگی می‌کنند. گروه چهارم سالمندان غیرمتاهل یعنی آن دسته از سالمندان که مجرد، بیوه یا مطلقه هستند. پنجم زنان سالمند سرپرست خانوار، ششم سالمندان ساکن در خانه سالمندان، هفتم سالمندان دارای ناتوانی و معلولیت و گروه هشتم هم سالمندان حاشیه نشین هستند. اما نهمین گروه سالمندان روستایی برجای مانده نامیده می‌شود. از آنجایی که گاهی اوقات مهاجرت‌هایی اتفاق می‌افتد و افراد جوان روستا‌ها را ترک می‌کنند سالمندان در روستا‌ها باقی می‌مانند که این دسته از سالمندان نیاز به حمایت اجتماعی بیشتری دارند.

 

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان خاطرنشان کرد: اما مساله سالمندآزاری دارای تعریفی است که بر اساس آن انجام یک عمل آزار دهنده یا ترک یک وظیفه در قابل سالمندان که باعث اذیت یا آسیب و صدمه به سالمندان می‌شود تحت عنوان سالمندان آزاری شناسایی می‌شود. روال معمول هم به این صورت است که سالمندآزاری از جانب فردی اعمال می‌شود که از طرف آن سالمند مورد اطمینان باشد. از جمله اعضای خانواده یا فرزندانی که قیم قانونی این فرد سالمند شده اند در معرض چنین رفتار‌هایی هستند. اگر یک فرد سالمند دچار آلزایمر و اختلال شناختی شده باشد امکان سوءاستفاده از او برای اطرافیانش وجود دارد. در کنار فرزندان و اعضای خانواده مراقبان غیر رسمی و خانگی که برای نگهداری از فرد سالمند به کار گرفته می‌شوند هم در معرض چنین سوءرفتار‌هایی نسبت به سالمندان هستند.

 

علامه یادآور شد: درباره موضوع سالمندآزاری ما با انواع و اقسامی از شیوه‌های آزار و اذیت مواجه هستیم. از جمله این موارد می‌توان سهل انگاری و غفلت در تامین نیاز‌های جسمانی و روانشناختی، سوءاستفاده مالی از فرد سالمند و نادیده گرفتن حقوق سالمند را نام برد. اما بدترین حالت سالمندآزاری به موارد مربوط به ضرب و جرح و هتک حرمت نسبت به سالمند بر می‌گردد. اما ما در این موضوع با مساله دیگری هم مواجه هستیم که به تبعیض سنی مربوط می‌شود. اینکه فردی را به خاطر سن یا جنسیت از بعضی از حقوقی که دیگر اقشار جامعه از آن برخوردارند محروم بکنیم نوعی تبعیض به شمار می‌رود. برای مثل در دادن وام مسکن یا وام ازدواج یا در مساله پذیرش در دانشگاه و استمرار آموزش و تحصیل اگری فردی به خاطر بالا بودن سن با مانع روبرو شود درحقیقت مورد تبعیض قرار گرفته است. اینکه فردی به خاطر سالمند بودن از تسهیلات اجتماعی محروم بماند درواقع با تبعیض سنی روبرو شده است. همه گروه‌های سالمندان آسیب پذیری که نام بردم از جمله افراد ناتوان اعم از معلولان جسمی یا بیماران روانی مزمن در معرض آسیب پذیری و سالمندآزاری بیشتری قرار می‌گیرند.