انصافی: عرصه نمایش آئینی - سنتی در کشور ما رنگ باخته/هنوز یک سالن مختص سیاه بازی نداریم!
جواد انصافی درگفتوگو با میزان پیرامون اهمیت و جایگاه نمایشهای آئینی سنتی گفت: نمایشهای آئینی سنتی امروزه به دلیل عدم توجه مسئولان و متولیان فرهنگی سهم آنچنانی را در آثار هنری به خود اختصاص نداده در صورتی که به جرات میتوان گفت این عرصه به عنوان هنر نمایش ملی کشور محسوب میشود و اگر آنطور که باید مورد حمایت و توجه قرار گیرد به عنوان یک نمایش ملی میتواند جایگاه متعالی را در عرصه هنرهای نمایشی به خود اختصاص دهد.
وی پیرامون اینکه چرا با وجود برگزاری جشنواره نمایشهای آئینی - سنتی این نمایشها در کشور محجور هستند بیان کرد: مسئولان فرهنگی به این نوع از هنرهای نمایشی رغبتی نشان نمیدهند چرا که اگر به برپایی این نمایشها تمایلی داشتند جشنواره نمایشهای سنتی و آئینی که در ابتدا همانند جشنواره فجر و کودک هرساله برگزار میشد را به صورت دوسال یکبار برگزار نمیکردند درصورتی که جشنواره آئینی سنتی نمایش اصیل ایرانی را به تصویر میکشد بنابراین میطلبد سالانه برگزار شود تا از محجوریت بیرون آید همچنین هنوز برای این نمایش ملی و اصیل ایرانی، سالن برگزاری جشنواره مختص به خود، سالن نمایش سیاه بازی و سالن نمایش آئینی سنتی نداریم پس تا وقتی که با این عرصه چنین رفتاری میشود هنر نمایشهای آئینی سنتی نه تنها تعالی نمییابد بلکه هرچه بیشتر درحفره محجوریت و حتی فراموشی فرو خواهد رفت.
انصافی اظهار داشت: نمایش آئینی سنتی میتواند سهم بسزایی در هویتبخشی به عرصه فرهنگ و هنر کشور داشته باشد و با واکاوی پیرامون این عرصه در خواهیم یافت کشورهای بسیاری وجود دارند که بها و ارزشهای خاصی را برای آئین و سنتهایشان قائل هستند و برای این هنر جایگاه ویژهای را در نظر گرفتهاند اما متاسفانه عرصه نمایشهای آئینی و سنتی در کشور ما رنگ باخته و حتی دربخشهای علمی از جمله دانشکدههای هنر واحدی را برای نمایش سیاه بازی در نظر نگرفته ایم و حدود ۱۵ سال است که با همکاری داوود فتحعلی بیگی و دیگر دوستان در تلاش هستیم که بتوانیم حداقل ۴ واحد نمایش سیاه بازی را در بین سایر واحدهای درسی دانشگاه قرار دهیم که هنوز موفق نشده ایم .
وی در پاسخ به این سوال که نمایش آئینی - سنتی چقدر میتواند در ایجاد روحیه شاد در جامعه سهیم باشد افزود: این گونه از نمایش میتواند توام با ایجاد فضای شاد و مفرح تاثیرات بسیاری در انتقال مفاهیم به مخاطب داشته باشد و دربین مردم مباحث مختلف را انتقال دهد چراکه به یاد دارم ما زمانی تصمیم گرفتیم برنامه عبدلی و اوستا را راه اندازی کنیم و این برنامه در بدترین شرایط و بدترین دوران جنگ تحمیلی که جامعه از نظر روحی و روانی خسته بود توانستیم تا حدی روحیه مردم را تغییر داده و کمی شادی و لبخند را بر لبان جامعه بنشانیم و با اینکه زمان پخش آن کوتاه بود اما مورد استقبال بسیاری قرار گرفت، بنابراین پس چطور میتوان به بهانه اینکه نمایش سیاه بازی نمیتواند طراوت را در جامعه تزریق کند حمایت و پشتیبانی از این هنر نمیشود،من با وجود نقشهای بسیاری که بازی کردهام، اما هنوز مردم من را با نقش عبدلی به یاد میآورند.
این کارگردان و نویسنده تئاتر با اشاره به اظهارات علی نصیریان پیرامون پویا نمودن شخصیت مبارک گفت: احیا و پویا نمودن شخصیت مبارک و یا شخصیت سیاه امری مهم است که بسیاری از پرداخت به آن منصرف شده شدهاند.
انصافی همچنین بیان کرد: نبود مکان و سالنهای مخصوص در راستای برگزاری نمایشهای آئینی - سنتی از دغدغههای من در جهت عرصه هنر است در صورتیکه ساختمانهای زیادی در سطح تهران داریم که میتوان یکی از آنها را برای برگزاری این نمایشها اختصاص دهیم، مکانی برای اجرای نمایشهای سیاه بازی، تعزیه، نقالی، پرده خوانی، خیمه شب بازی، خُم بازی و چال بازی برای بچهها.
این بازیگر پیشکسوت عرصه تئاتر و سیاه بازی که هم اکنون مشغول آماده سازی نمایش خود بنام «عروس فراری» برای حضور در جشنواره آئینی - سنتی است، بیان کرد: «عروس فراری» تلفیقی از سیاه بازی است و در حال حاضر دو نمایش دارم که به دلیل کرونا تاکنون روی صحنه نرفته، یکی ازآنها بانام رخشورشاه از ۱۹ آبان در تالار محراب سالن محراب روی صحنه رفته و به مدت یک ماه روی صحنه است در این نمایش که کارگردانی آن را علی یداللهی برعهده دارد نقش شخصیت سیاه را بازی میکنم. همچنین نمایش «خفتگان چشم» در دست دارم که آن را درقالب یک اثر خاص، کمدی و موزیکال از بهمن و یا اسفند ماه امسال به روی صحنه خواهم برد و به جرات میتوانم بگویم «خفتگان چشم» یک اُپراتئاتر است، چون ۴۰ آهنگ در آن جای دارد که سبکهای مختلف موسیقایی ازجمله فولکلور و... را در خود جای داده است.