از واکسن‌های ایرانی چه خبر؟
- برنا نوشت: روند واکسیناسیون در حال حاضر در کشور با سرعت بیشتری در حال انجام است و این چرخه با استفاده از واکسن‌های سینوفارم، آسترازنکا، اسپوتنیک وی، برکت انجام می‌شود، اما همانطور که قابل ملاحظه است واکسن‌های خارجی در صدر سبد واکسیناسیون کشور هستند و این روز‌ها از هر کسی که سوال شود که چه واکسنی تزریق کردید اغلب جواب‌هایی که شنیده می‌شود این است که واکسن‌های خارجی بیشتر در بدن ایرانیان در جریان است، اما از حق نگذریم از ۲۲ خرداد ماه اولین واکسن ایرانی مجوز اضطرار گرفت و در حالی بود که ۴۴ روز می‌گذشت که هیچ واکسنی پایش را به ایران نگذاشته بود و چشم‌ها همه منتظر تأیید مجوز اضطراری سازمان غذا و دارو برای این واکسن بود.
حالا این تنها برکت است که در ماراتون واکسن‌های کرونا در کشور در حال رقابت است و واکسن‌های ایرانی دیگر هنوز خیلی به چشم نمی‌آیند و حالا واکسن پاستور مهمان بازوی‌های نوجوانان زیر ۱۸ سال است. سوالی که پیش می‌آید این است که از واکسن‌های دیگر ایرانی چه خبر؟ و چرا جای واکسن‌های ایرانی در این سبد خالی است؟ هر چند، اما هر روز شاهد این هستیم که واکسن برکت در آخر لیست واکسن‌های تزریقی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت است.
از واکسن برکت چه خبر؟
اکبر برندگی، مدیر عامل گروه دارویی برکت در پاسخ به این سوال که چرا در خط تولید این واکسن مشکلاتی ایجاد شده است، گفت: مشکلی در خط تولید این واکسن ایجاد نشده است چرا که خط تولید چند فاز دارد.
او با بیان اینکه فاز یک با کل ظرفیت که ۳ تا ۴ میلیون است، به کار خود ادامه می‌دهد، افزود: خط دو تولید واکسن در حال تست و کار‌های اولیه است که تا هفته‌های دیگر راه اندازی می‌شود.
برندگی ادامه داد: عدم رسیدن به میزان تعهد برای تولید واکسن به دلیل این بود که تحریم باعث شد بسیاری از اقلام و تجهیزات وارد کشور نشود که این امری طبیعی است.
مدیرعامل گروه دارویی برکت تصریح کرد: خط دوم زیربار تولید است، اما به محض اینکه به میزان مورد نظر برسد، اعلام خواهد شد. همچنین خط سوم تولید واکسن ظرفیت خیلی بالایی دارد.
او بیان کرد: ممکن است به دلیل اینکه واردات واکسن در حال حاضر زیاد شده است، میزان تولیدات را کمتر کنیم، اما با توجه به نیاز کشور، واکسن تولید خواهیم کرد.
برندگی افزود: تاکنون نزدیک به ۷ میلیون و نیم دُز واکسن برکت تحویل وزارت بهداشت شده است.
در این بین، اما یکی از واکسن‌هایی که سر و صدای زیادی به پا کرد و امید‌های زیادی را به وجودآورد، واکسن نورا بود. شاید بتوان گفت این واکسن جز آخرین واکسن‌هایی بود که مجوز مطالعه کارآزمایی بالینی دریافت کرد و در حال حاضر انجام این پروسه را در دستور کار دارد.
از واکسن نورا چه خبر؟
حسن ابوالقاسمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله درباره آخرین وضعیت مطالعه واکسن نورا به خبرنگار خبرگزاری برنا گفت: در حال حاضر در مرحله‌ی دوم مطالعه کارآزمایی بالینی هستیم.
او با بیان اینکه مقاله پیش بالینی این واکسن پذیرش شده است و در حال حاضر در مرحله‌ی چاپ است، افزود: مقاله مرحله اول مطالعه کارآزمایی بالینی این واکسن برای تأیید به مراجع ذی ربط ارسال شده است.
ابوالقاسمی تصریح کرد: مطالعه کارآزمایی بالینی واکسن نورا صورت گرفت و در فاز دوم ۳۰۰ نفر مورد مطالعه قرار گرفتند.
در این بین، اما واکسن پاستووکوک نیز جز واکسن‌هایی بود که بعد شیوع بیماری کرونا با همکاری کشور کوبا در مرحله ساخت قرار گرفت و بعد از چندین مرحله مطالعه کارآزمایی بالینی در ایران و کوبا حالا چند هفته‌ای است که مجوز تزریق اضطرار دریافت کرده است و قرار است بنا به تصمیم وزارت بهداشت در اولین مرحله برای دانش آموزان زیر ۱۸ سال استفاده شود.
از واکسن پاستوکووک چه خبر؟
احسان مصطفوی مدیر فنی پروژه کارآزمایی انستیتو پاستور ایران گفت: مقالات مطالعه بالینی واکسن پاستور در مجله لنست و یک مجله‌ی دیگر به چاپ رسیده است.
او با بیان اینکه گزارشات میانی واکسن پاستور به سازمان غذا و دارو ارسال شده است، تصریح کرد: گزارش پایانی این واکسن هنوز به سازمان غذا و دارو تحویل نشده است، اما آن چیزی که اعلام شده است، مورد تأیید سازمان غذا و دارو بوده است.
مصطفوی ادامه داد: واکسن تولید شده‌ی پاستووکوک در حال حاضر دو دُز برای کودکان استفاده می‌شود که همان دو دُز برای بزرگسالان نیز قابل استفاده است.
مدیر فنی پروژه کارآزمایی انستیتو پاستور ایران افزود: دو دُز واکسن پاستور برای کودکان استفاده می‌شود، اما برای بزرگسالان علاوه بر این دو دُز یک دُز یادآور نیز وجود دارد.
او با اشاره به اینکه دُز یادآور این واکسن می‌تواند برای دُز یادآور سایر واکسن‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرد، تصریح کرد: گروه هدف تزریق کننده‌ی این واکسن کادر بهداشت و درمان و افرادی هستند که ضعف سیستم ایمنی دارند.
گفتنی است علیرضا بیگلری. رئیس انستیتو پاستور در خصوص وضعیت تولید این واکسن گفته است که بخش دوم محموله ۶ میلیون دزی واکسن پاستوکووک تا ١٠ آبان به صورت کامل تحویل داده خواهد شد و در تلاش هستیم از آذر ماه ١٠ میلیون دز واکسن پاستوکووک ماهیانه تحویل وزارت بهداشت بدهیم و بخشی از کار در کوبا و بیش از ۵٠ درصد تولید شامل فرمولاسیون و فیلینگ واکسن در ایران انجام می‌شود.
از این رو به نظر می‌رسد واکسن پاستور طی ماه‌های آینده پیشتاز تولید و تزریق میان سایر واکسن‌های کرونا در ایران باشد.
صنایع دفاع ایران تولید واکسن تمام ایرانی واکسن کرونا را آغاز کرد که به دلیل بنیان گذار آن با استعانت از شهید فخری زاده، فخرا نام گرفت. پلتفرم ساخت این واکسن ویروس کشته شده است و به نظر می‌رسد می‌تواند یکی از مهم‌ترین واکسن‌های تولیدی ایرانی باشد. اما چند وقتی است خبر‌هایی به گوش می‌رسد که نشان می‌دهد انگار این واکسن اوضاع و احوال خوبی ندارد.
از واکسن فخرا چه خبر؟
احمد کریمی مدیر پروژه واکسن فخرا گفت: برنامه ریزی شده است اگر وزارت بهداشت واکسن فخرا را خریداری نکرد، پروژه واکسن سازی را خاتمه دهیم و به سراغ کار دیگری برویم.
او درباره پیشنهاد سازمان غذا و دارو مبنی بر استفاده از واکسن فخرا به عنوان دُز بوستر افزود: این پیشنهاد به ما ارائه نشده است و مشاهده می‌کنیم که برای دُز بوستر نیز واردات از چین انجام می‌شود.
کریمی ادامه داد: قرار نیست در حال حاضر پروژه ساخت واکسن را نیمه کاره رها کنیم؛ بلکه قرار است واکسن‌ها را تولید و انبار شود و اگر مجدد وزارت بهداشت درخواست داشت ما مجدد واکسن فخرا را تولید خواهیم کرد.
مدیر پروژه واکسن فخرا درباره فروش واکسن فخرا به کشور‌های دیگر تصریح کرد: ما باید برای فروش واکسن به کشور‌های دیگر مطالعات را به پایان برسانیم و مجوز‌های لازم را دریافت کنیم و درصورتی می‌توان این واکسن را فروخت که این واکسن با مجوز وزارت بهداشت تأیید شده باشد.
کریمی از واردات مکرر واکسن‌های چینی به کشور انتقاد کرد و گفت: گزارشات مطالعه بینابینی به سازمان غذا و دارو ارسال شده است ونتایج در حدی بوده است که توانستیم مجوز برای مراحل یک تا سه مطالعه بالینی را دریافت کنیم.
او با اشاره به اینکه درحال حاضر یک میلیون دُز واکسن فخرا آماده ارائه به وزارت بهداشت داریم، ادامه داد: مطالعه فاز سوم واکسن فخرا هنوز به پایان نرسیده است و در این مرحله نیز ما به چالش‌هایی برخوردیم.
کریمی تصریح کرد: واکسیناسیون عمومی و واکسن‌های وارداتی باعث شد نتوانیم مطالعه کارآزمایی بالینی مرحله سه را طبق زمان بندی پیش ببریم و عملا در این وضعیت داوطلب پیدا کردن سخت است.
مدیر پروژه واکسن فخرا تصریح کرد: در مطالعه بالینی واکست فخرا به عنوان دُز پلاسیبو برای داوطلبان شرکت کننده در کارآزمایی بالینی واکسن سینوفارم تزریق شد، اما باز هم روند پیش برد مطالعه کند است.
او با بیان اینکه در مطالعه فاز سوم واکسن فخرا ۴۰ هزار نفر باید واکسینه شوند که در حال حاضر تنها ۱۰ هزار نفر واکسن را تزریق کردند، ادامه داد: زمانی که واکسیناسیون عمومی به راحتی انجام می‌شود دلیلی ندارد افراد طی غربالگری‌های زمانبر بخواهند واکسینه شوند.
کریمی گفت: همه دنیا قبل از تولید واکسن‌های کرونا، واکسن‌ها را شرکت‌های تولید کننده پیش خرید کردند همچنین کشور ما هم از سبد کواکس مقداری واکسن پیش خرید کرد و از واکسن ساز‌های دنیا حمایت کرد، اما در حال حاضر هنوز از ما یک ویال واکسن هم پیش خرید نشده است.
او با اشاره به اینکه قول پیش خرید واکسن فخرا بار‌ها در جلسات به ما داده شده است، اما هیچ کدام عملیاتی نشده است، افزود: هزینه‌ی انجام شده برای ساخت واکسن از دولت بوده است، اما قرار نیست هزینه‌ای که صورت می‌گیرد در نهایت به انبار برود، هزینه باید برگردد.
از واکسن رازی چه خبر؟
در این بین، اما در آخرین اخبار آمده بود قرار است حمایت‌های مالی گسترده‌ای برای توسعه و تولید واکسن رازی انجام شود؛ حالا مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها از پرداخت یک‌هزار میلیارد ریال دیگر به موسسه سرم‌سازی رازی برای تولید واکسن کووپارس خبر داده است.
«امید حاجتی» مدیرعامل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها درباره این خبر افزود: پیش از این نیز مبلغ ۲هزار و ۲ میلیارد ریال اعتبار از سوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌های برای تولید ۲۰ میلیون دز واکسن کووپارس رازی به این موسسه پرداخت شده بود که در مجموع سه‌هزار و ۲ میلیارد و ۳۲۰ میلیون ریال به این موسسه پرداخت شده است.
محمدحسین فلاح مهرآبادی، سخنگوی پروژه واکسن رازی کووپارس گفت: تاکنون ۵ وجه واکسن کووپارس تولید شده که هر وجه تولید شده برای تست‌های کنترلی داخل موسسه رازی و سازمان غذا و دارو ارسال شده است.
او با بیان اینکه ۵ وجه واکسن تولید شده همگی تحت کنترل است، همچنین کنترل‌های دو وجه اولی انجام شده، افزود: حدود یک میلیون و نیم دُز واکسن آماده داریم که سازمان بهداشت و درمان می‌تواند تحویل بگیرد و تزریق کند.
فلاح مهرآبادی ادامه داد: تست یک میلیون دُز واکسن کووپارس نهایی شده است و تست‌های وجه‌های بعدی نیز آغاز شده است. در مجموع تولید نهایی ما در ۵ وجه، حدود ۵ میلیون دُز است.
او با اشاره به اینکه تنها واکسن‌هایی که می‌تواند به عنوان واکسن بوستر برای تمام واکسن‌ها استفاده شود واکسن‌های پروتئین بیس است و این واکسن‌ها باید مقدار آنتی ژن کمتری داشته باشند که التهاب ایجاد نکنند، گفت: طبق اظهار نظر سازمان غذا و دارو برای استفاده از واکسن رازی و فخرا به عنوان دُز بوستر؛ باید گفت تنها واکسنی که می‌تواند، برای بوستر مورد استفاده قرار گیرد واکسن رازی است.
سخنگوی پروژه واکسن رازی افزود: مطالعه کارآزمایی بالینی واکسن کووپارس در مرحله اول و دوم به طور کامل تمام شده است و اطلاعات آن به سازمان غذا و دارو تحویل داده شده است که این گزارشات حاکی از ایمنی زایی نزدیک ۸۰ درصد است.
او با بیان اینکه تا این لحظه ۱۷ هزار نفر این واکسن را تزریق کردند، همچنین ۶ تا ۷ هزار نفر دُز دوم خود را دریافت کردند و تا این لحظه مشکل خاصی دیده نشده است، تصریح کرد: مطالعه پیش بالینی واکسن رازی به بهترین مجلات ارسال شده است و منتظر جواب داوران هستیم همچنین مقاله مطالعه فاز یک واکسن کووپارس آماده شده است و به ژورنال‌ها ارسال شده است.
فلاح مهرآبادی افزود: سه کشور برای خرید این واکسن با موسسه رازی ارتباط برقرار کردند همچنین یکی از این کشور‌ها تقاضای ۵۰ میلیون دُز کرده است و یک کشور اسلامی نیز با ما تقاضای همکاری کرده است.
آیا دیگر نیازی به واردات واکسن‌های خارجی نیست؟
به طور کلی خوشبختانه کار‌های زیادی در زمینه ساخت واکسن تولید داخل انجام شده است و مراحل به طور کلی به خوبی پیش می‌رود و این شرایط به طوری است که توانسته ایم از موفق‌ترین شیوه‌های تزریقی و آزمایش‌های بالینی برای دست یافتن به نتایج مثبت تولید واکسن استفاده کنیم. به هرحال طبق اعلام سازمان غذا و دارو دستور وزارت بهداشت این است که ظرفیت واکسن‌های تولید داخلی به حدی برسد که دیگر نیازی به واردات واکسن‌های خارجی در کشور نباشد و دراین زمینه نیز بتوانیم از تولیدات ایرانی و ملی استفاده کنیم.