ستارهای که دیگر فوتبال بازی نمیکند
- روزنامه جام جم نوشت: هر بازیکنی دورهای دارد که حداکثر پنج یا شش فصل طول میکشد. برای رضا قوچاننژاد ما هم «ستاره بودن» دقیقا شش فصل طول کشید. او در ۲۰۱۲ برای فوتبال ایران ستاره شد و در سال ۲۰۱۸ کمکم بهعنوان یک ستاره رنگ باخت و حالا به فاصله گذشت سه سال از فاصله گرفتن قوچاننژاد با ستاره بودن، اعلام شد که او دیگر فوتبال بازی نمیکند.
از مشهد تا هلند
رضا از خانوادهای میآید که قبلا در آن قهرمان والیبال داشتند. عموی او جبار قوچاننژاد هماکنون نیز یکی از فعالترین چهرههای والیبال ایران است. اما والیبالیست بودن عمو هیچ تاثیری در فوتبالیست شدن برادرزاده نداشت. برادرزاده خردسال کار خود را در هلند آغاز کرد. او که در کودکی با خانوادهاش به هلند رفته بود در سال ۲۰۰۵ یعنی وقتی که ۱۸ ساله بود به باشگاه فوتبال هیرنفین هلند پیوست.
در میان انبوه باشگاههایی که رضا قوچاننژاد برای آنها به میدان رفت تا دلتان بخواهد نامهای عجیب و غریب و نامآشنا دیده میشود. خوب به این نامها دقت کنید؛ هیرنفین، گو اهد ایگلز، امن، کامبور، سنت ترویدنس، استاندارد لیژ، چارلتون، الکویت، آپوئل، سیدنی و زووله. مطرحترین تیمهایی که رضا برای آنها بازی کرد چارلتون انگلیس و استانداردلیژ بلژیک بودند. اتفاقا اکثر تیمهای این مهاجم سابق تیم ملی نیز یا بلژیکی بودند یا هلندی. او کمتر در باشگاه بزرگ و پرطرفداری به میدان رفت و نکته مهم هم همینجاست. او از آن دست بازیکنانی است که برای ستاره شدن در رده ملی نیاز به یک باشگاه بزرگ نداشت و چیزی که او داشت مشابه چیزی بود که علی دایی داشت؛ سختکوشی و پشتکار.
آغاز ستاره ایرانی
رضا قوچاننژاد از سال ۲۰۰۳ (برابر با سال ۸۲) که به تیم ملی نوجوانان زیر ۱۶ سال هلند دعوت شد تا سال ۲۰۰۷ (حدود سال ۸۶) که به کار خود در تیم ملی زیر ۱۹ سالههای همین کشور پایان داد یک بازیکن هلندی محسوب میشد. اینجا برای او وقفهای ایجاد شد.
اقعیت این است که رضا قوچاننژاد دوست داشت برای تیم ملی بزرگسالان هلند به میدان برود، اما پیدا کردن جایگاه در رده ملی کشوری که مهد صادرات بازیکن به کشورهای دیگر است کار بسیار مشکلی بود که در نهایت رضا از پس آن برنیامد. اما آرزوی این بازیکن برای بازی کردن در جام جهانی بهگونه دیگری برآورده شد؛ یعنی وقتی کارلوس کیروش سرمربی وقت تیم ملی فوتبال ایران در اکتبر سال ۲۰۱۱ با او تماس گرفت تا از او دعوت کند برای تیم ملی ایران بازی کند. قوچاننژاد آن زمان برای تیم استانداردلیژ بلژیک بازی میکرد.
از تماس کیروش با قوچاننژاد تا نخستینباری که او برای تیم ملی فوتبال ایران بازی کرد یک سال طول کشید و به این ترتیب او با سابقه بازی کردن برای ردههای پایه ملی هلند به تیم ملی بزرگسالان ایران پیوست و این آغاز یک ماجراجویی بزرگ بود.
هیچ چیز جز گل به کرهجنوبی
۴۴ بازی ملی و ۱۷ گل. این کل عملکرد رضا قوچاننژاد در مدت زمان شش سال حضور در تیم ملی فوتبال ایران بود. اما محال است که یک هوادار فوتبال گل حیاتی و تاریخی او به کرهجنوبی را به یاد نیاورد، اما در مقابل مثلا به خاطر داشته باشد رضا، روزی روزگاری به تیمی مثل امارات گل زد. در واقع باید گفت گلی که رضا قوچاننژاد به کرهجنوبی زد به یک طرف و همه گلهای دیگر او نیز به یک طرف دیگر؛ حتی گلی که در جام جهانی به بوسنی و هرزگوین زد. او تنها گلزن ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل بود.
اما گل به کرهجنوبی که ایران را به جام جهانی ۲۰۱۴ رساند واقعا چیز دیگری بود. قوچاننژاد با این گل جایگاه قابلتوجهی در فوتبال ایران پیدا کرد.
گوچی با این گل فرصت حضور در جام جهانی ۲۰۱۴ را هم پیدا کرد. البته او در جام جهانی ۲۰۱۸ هم به میدان رفت، اما فرصتی برای درخشش نداشت.
ماجرای گوچی
زمانی که به چارلتون انگلیس پیوست نشریه دیلیمیل نوشت یک بازیکن ایرانی با نام خانوادگی عجیبی به فوتبال انگلیس آمده است! آن زمان «قوچاننژاد» طولانیترین و البته غیرمتعارفترین نام خانوادگی در فوتبال انگلیس بود بنابراین رسانههای انگلیسی کار را راحت کردند و برای نام بردن او چیزی را به کار بردند که قبلا هم درباره رضا به کار برده شد؛ «گوچی».
لقب گوچی از خیلی وقت پیش درباره رضا به کار برده میشد، اما در انگلیس کاربرد بیشتری پیدا کرد.
گوچی، هنرمند و تحصیلکرده
در تاریخ فوتبال ایران چند ستاره
قابل توجه سراغ دارید که هم هنرمند باشند و هم تحصیلکرده؟ یکی از آنها قطعا رضا قوچاننژاد است. او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته علوم سیاسی به پایان برده است. ویولن هم مینوازد و علاوه بر آن یک فرد چندزبانه است. انگلیسی، هلندی و فرانسوی زبانهایی است که گوچی مانند زبان مادری یعنی فارسی به آنها تسلط دارد. بالاخره او در هلند زندگی کرده، کشوری که چندزبانه است. او تسلط نصفهای هم به آلمانی دارد. یکبار هم گفته بود که در کلاسهای زبان ایتالیایی و پرتغالی شرکت کرده است.
اما یک سوال میماند. چرا میخواهد خداحافظی کند؟
دوران گوچی
آذر ماه ۹۶ بود که رضا قوچاننژاد و همسرش صاحب یک فرزند پسر شدند. آنها نام پسر خود را «دوران» گذاشتند.
اکنون رضا قوچاننژاد با انگیزههای خانوادگی میخواهد برای همیشه فوتبال را کنار بگذارد و دلیل اصلیاش هم دوران است. او و همسرش تصمیم گرفتهاند تا دوران بیشتر از حضور پدرش بهرهمند باشد و به این ترتیب گوچی در ۳۴سالگی با فوتبال وداع میکند.
رضا قوچاننژاد به عنوان یک بازیکن سختکوش و بیحاشیه، برای همیشه در فوتبال ایران جایگاهی شایسته خواهد داشت. دوران او در فوتبال تمام شده، اما دوران تازه او کنار پسرش (دوران) و همسرش آغاز شده است.