موزه‌ها راهی جز دیجیتالی سازی ارتباطات ندارند

محمدرضا کارگر مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درخصوص علت انتخاب شعارِ «آینده موزه ها: بازیابی و بازانگاری» از سوی شورای بین المللی موزه‌ها (ایکوم) برای سال ۲۰۲۱ میلادی به میزان گفت: نباید تصور شود طرح این شعار بیانگر وجود رخوت و رکود در موزه هاست. هدف از طرح این شعار این است که موزه‌ها موظف به این هستند تا هر روز راه‌های جدیدی را برای ارتباط با مخاطبان خودشان پیدا بکنند؛ بنابراین وقتی امروز نظام ارتباطات در حال تغییر و دگرگونی است و استفاده از فضای مجازی و اینترنت به یکی از عمومی‌ترین شیوه‌های ارتباطی در دنیا بدل شده موزه‌ها هم باید این زبان جدید را برای خودشان ایجاد بکنند. یکی از این راه‌های جدید ارتباطی هم همین بهره مندی از شبکه جهانی اینترنت است. پس شعاری که شورای بین المللی موزه‌ها برای سال جاری میلادی انتخاب کرده با این هدف بوده که موزه داران را به این موضوع توجه بدهد که فقط به معرفی اشیا و گنجینه‌ها با شیوه و زبان قدیمی اکتفا نکنند و به دنبال راه‌های جدیدی برای ارتباط با مخاطبان باشند.

وی در پاسخ به اینکه آیا برای تحقق خطوطی که در شعار سال ایکوم ترسیم شده موزه‌های کشورمان هم اقدامی داشته اند گفت: البته طرح این شعار همزمان با مساله شیوع بیماری کرونا اتفاق افتاده و از این جهت ما با دشواری‌ها و موانع زیادی روبرو هستیم. اما همه موزه‌های ما امروزه در فضای مجازی بسیار فعال هستند و به طور مداوم نمایشگاه‌های برخط برگزار می‌کنند. همچنین امکان بازدید‌های برخط از موزه‌ها هم فراهم است و در زمینه معرفی اشیا و گنجینه‌های موزه‌ها اقدامات فعالانه‌ای در جریان است. درواقع موزه‌های کشورمان در همه موضوعات در جهت تحقق اهداف ترسیم شده برای شعار سال ایکوم حرکت کرده اند.

 

شرایط بازدید رایگان از «موزه ملی هنر و ادبیات کودک»

کارگر درواکنش به این پرسش که چرا با وجود اینکه دیجیتالی سازی و ارائه اشکال جدیدی از ارتباطات و تجارب فرهنگی به عنوان اهداف شعار سال ایکوم در نظر گرفته شده، اما در موزه‌های کشورمان چندان توجهی به این موضوعات نمی‌شود گفت: یکی از رسالت‌های هر موزه‌ای در هر کجای جهان همین است که به سمت دیجیتالی سازی و در پیش گرفتن شیوه‌های نوینی از ارتباطات با کمک فناوری‌های جدید حرکت کند. اما تحقق این هدف برای موزه‌های ما نیازمند پی ریزی زیرساخت‌های لازم برای تحقق این هدف است. البته همه کار‌های مربوط به این موضوع به انجام رسیده است. امروز موزه‌های ما چه بخواهند و چه نخواهند و چه تمایل داشته باشند یا نداشته باشند باید در این مسیر حرکت کنند. هیچ راه دیگری غیر از رفتن به سمت استفاده از فناوری‌های نوین دیجیتالی برای موزه‌ها وجود ندارد. باید این اطمینان را داشته باشیم که همه موزه‌ها دیر یا زود این راه را پیدا خواهند کرد.

 

مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: امروز تمام موزه‌های کشورمان دارای تارنمای اینترنتی برای معرفی خودشان هستند و درحال شناساندن آثار، گنجینه‌ها و دارایی هایشان به مخاطبان هستند. درواقع موزه‌ها در یک ارتباط و گفتمان دائمی با مخاطبانشان هستند. اما از آنجایی که این حوزه از ظرفیت‌های بسیار زیادی برخوردار است بنابراین تا رسیدن به نقطه‌ای که امکان استفاده از همه این ظرفیت‌ها فراهم بشود مسلما زمان زیادی طی خواهد شد. البته این اطمینان را باید داشته باشیم که دولت جدید حتما به این موضوع توجهی جدی خواهد داشت.