مبهم‌ترین پاییز بورس
_ روزنامه جوان نوشت: سرمایه‌گذاران اقتصادی وضعیت کنونی اقتصاد ایران را پرابهام توصیف می‌کنند و بر این باورند که حتی بازار سرمایه به عنوان شفاف‌ترین بازار در اقتصاد با ابهامات متعددی روبه‌رو است که به‌رغم ارزنده بودن قیمت سهام برخی از شرکت‌ها باز هم سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بورس جانب احتیاط را در پیش گرفته‌اند.
یکی از نقاط عطف سنتی بازار سرمایه شروع نیمه دوم سال است. نگاهی به آمار نشان می‌دهد به‌طور کلی جنب و جوش بورس در نیمه اول سال بیشتر از نیمه دوم بوده، اما به هر تقدیر اهالی ثابت محله مستطیل شیشه تالار حافظ پس از پایان تابستان استراتژی خود را برای نیمه دوم سال با توجه به شرایط پیش‌رو تدوین می‌کنند.
مؤلفه اول در تعیین روند سرمایه‌گذاری در نیمه دوم سال، مؤلفه‌های غیرسیستماتیک پیش‌رو است. در حال حاضر همگان منتظر مشخص شدن رفتار دولت جدید هستند، هرچند مهار تورم و کنترل دلار جزو شعار‌های اصلی این دولت به شمار می‌رود، اما همچنان شیب افزایش قیمت‌ها ادامه دارد و دلار آرام به کانال‌های جدید قیمتی وارد می‌شود. البته هنوز برای قضاوت عملکرد دولت در این زمینه نیاز به زمان بیشتری داریم، اما از این حیث فعالان بازار سرمایه معتقدند که روند افزایش بورس به دلیل افزایش قیمت دلار لااقل تا انتهای پاییز ادامه خواهد یافت.
مباحث سیاسی هم می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد، هم‌اکنون بحث تعامل در خصوص برجام چالش‌برانگیزترین بحث سیاسی کشور است که از این حیث می‌توان گفت، بازار سرمایه نگرانی عمده ندارد، چراکه در بدترین شرایط هم روند معاملات ادامه داشته و هرگونه پیشرفت در این مذاکرات به بهبود فضای بازار سرمایه کمک خواهد کرد.
بازار سرمایه امروز با ارزش دارایی ده‌ها میلیون ایرانی سروکار دارد، زیرا علاوه بر سهامداران معمولی و شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه، حدود ۵۰ میلیون ایرانی نیز مشمول سهام عدالت هستند و به گفته مقامات بلندپایه دولت سیزدهم، حتی جاماندگان نیز سهام عدالت دریافت خواهند کرد. بدین تریتب نوسان بازار سرمایه و روند صحیح قیمت در این بازار برای بخش زیادی از جامعه حائز اهمیت است.
سهامداران ایرانی هرچند وقت یکبار نگاهی به ارزش دارایی‌های مالی‌شان در بورس می‌اندازند تا ببینند گرید مالی‌شان به چه شکلی است، اما بازار سرمایه بیش از یک سال است که حال و روز مناسبی ندارد.
رشد شتابان بازار سهام در سال‌های منتهی به پایان عمر دولت دوازدهم، شرایط ویژه‌ای را برای بورس و سهامدارانش رقم زد، اما در یک سال گذشته ترمز رشد شتابان بورس کشیده شد و این بازار در حالت تعدیل قرار گرفت، ولی به‌رغم اصلاح بازار برخی از کارشناسان اقتصادی می‌گویند بازار سهام جایگزین مناسبی برای بازار بانک است تا اقتصاد ایران را از مسیر صحیح تأمین مالی دور کند، اما سوءمدیریت در بازار سرمایه، امروز خود به عنوان یک ریسک بالا سر بورس سایه انداخته تا بانک بتواند در شرایط بدنامی بورس به اصطلاح در خارج از ریل صحیح حرکتی خود بتازاند.
سوءمدیریت کلان بازار سرمایه، کسری بودجه دولت و آینده برجام از جمله ابهاماتی است که پیرامون بازار سرمایه وجود دارد و شرایطی ایجاد کرده تا سرمایه‌گذاران به‌رغم اعتراف نسبت به ارزنده بودن سهام برخی از شرکت‌ها، اما از خرید پرهیز کنند، زیرا معتقدند اقتصاد ایران به‌طور کل در وضعیت مبهمی قرار گرفته است.
ریسک معاملات بورس
در همین رابطه سلمان نصیرزاده روز گذشته در گفتگو با ایرنا به ریسک‌های معاملات بورس اشاره کرد و افزود: معاملات بورس در وضعیت فعلی در کنار تحرکات مثبت خود با ریسک‌هایی همراه است. اکنون مهمترین ریسکی که ممکن است به بازار تحمیل شود تصمیمات احتمالی اتخاذ شده در حوزه اقتصاد کلان است.
وی اظهار داشت: ممکن است کنترل تورم یکی از مسائل مدنظر و قابل توجه باشد، اما در عین حال رشد نقدینگی جزو عواملی است که کاهش تورم را با مشکل مواجه می‌کند.
نصیرزاده معتقد است که مسائل ایجاد شده مبنی بر افزایش نرخ بهره و انتشار اوراق، روند بازار سهام را تحت تأثیر قرار داد و معاملات آن را با نوسان همراه کرد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: ممکن است اقداماتی مانند افزایش نرخ بهره در کوتاه‌مدت بر روند بازار اثرگذار باشد که این موضوع در کنار دیگر عوامل تأثیرگذار به عنوان مهمترین ریسک بازار تلقی می‌شود.
وی به راه‌های قرار گرفتن معاملات بورس بر مدار صعودی تأکید کرد و گفت: با ایجاد ثبات قوانین، وجود شفافیت اطلاعات و افزایش میزان عرضه اولیه در بازار می‌توان زمینه تغییر روند معاملات بازار را فراهم کرد که این اقدام در کنار فرهنگ‌سازی سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند منجر به ایجاد رونق در معاملات بازار شود.
نصیرزاده با بیان اینکه در صورت وجود شناخت مناسب برای سرمایه‌گذاری در معاملات بورس، بازار سرمایه با نگاه میان‌مدت و بلندمدت می‌تواند به عنوان بازاری مثبت برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود، اظهار داشت: سرمایه‌گذاران در صورت بررسی متغیر‌های خرد و کلان می‌توانند بازدهی بهتری را در این بازار نسبت به سایر بازار‌ها به دست آورند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، تجربه این موضوع را ثابت کرده است که سهامداران در صورت دانش کافی برای سرمایه‌گذاری در بورس قادر به کسب بازدهی معقول از این بازار در مقایسه با دیگر بازار‌ها خواهند بود.
وی خاطرنشان کرد: توجه به مؤلفه‌های بنیادی و شناخت فضای کلان بازار می‌تواند به فعالان حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای بازار سهام برای تصمیم‌گیری جهت سرمایه‌گذاری و انتخاب سهام مناسب در این بازار کمک کند.
نصیرزاده خاطرنشان کرد: سهامداران باید گزارش ماهانه و فصلی منتشر شده شرکت‌ها را به‌طور دقیق مورد بررسی قرار دهند و در نهایت روند کلی بازار را ارزیابی کنند که کدام یک از شرکت‌ها می‌توانند موقعیت معقولی را برای سرمایه‌گذاری، پیش‌روی سهامداران قرار دهند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران باید فضای کلان اقتصاد کشور را در کنار گزارش شرکت‌ها به خوبی مورد شناسایی قرار دهند، گفت: سرمایه‌گذاران در صورت وجود چنین نگاهی می‌توانند سبد پرتفوی بهینه‌تری را در بازار شاهد باشند و استفاده از چنین اطلاعاتی به‌طور حتم تأثیرگذار در تصمیم‌گیری‌های معقول خواهد بود.
وی ادامه داد: طی پنج هفته آینده بازار تحت تأثیر متغیر‌های بنیادی مانند گزارش شهریور‌ماه، فصل تابستان و همچنین ماه مهر شرکت‌هاست، چراکه این گزارش‌ها، جزو گزارشاتی هستند که می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های سهامداران تأثیرگذار باشند.