تقویم تاریخ؛ از روز جهانی ناشنوایان تا روز جهانی سالمندان

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (نهم مهر) به شرح زیر است:

روز همبستگی و همدردی با کودکان و نوجوانان فلسطینی

در نهم مهر سال ۱۳۷۹ نظامیان صهیونیست حدود ۴۵ دقیقه پسری را که پشت پدر پنهان شده بود در حالی که شبکه‌های تلویزیونی آن را فیلمبرداری می‌کردند هدف تیر‌های مستقیم خود قرار دادند و پدر را زخمی و کوک وی را شهید کردند.

در هر جامعه‌ای که تحت اشغال دشمن است همه افراد آن جامعه بنوعی تحت فشار و شکنجه هستند و در این میان زنان و کودکان رنج مضاعفی می‌برند. سرزمین فلسطین قریب یک قرن تحت اشغال دو نیروی انگلیسی و صهیونیستی است. کودکان فلسطینی در شرایط اشغال پا به دنیا نهاده اند و از همان آغاز نگاه اشغالگران به آن‌ها یک نگاه حذفی بوده است، زیرا صهیونیست‌ها با آگاهی از اینکه ماهیت اشغالگرانه اش هرگز از سوی جامعه فلسطینی پذیرفته نخواهد شد، کودکان فلسطین را به عنوان یک رزمنده فلسطینی در آینده به شمار می‌آورد و حذف این رزمنده آینده را در راستای تداوم موجودیت خود در نظر می‌گیرد.

بر این اساس حمایت از ملت فلسطین که از آغاز تولد در معرض خشونت ناشی از تبعیض نژادی صهیونیست‌ها قرار دارند یک تکلیف جهانی است. اما شاید بهترین اعلام همبستگی با کودک فلسطینی اعلام مخالفت با رژیم صهیونیستی در همه ابعاد آن است. از این منظر باید گفت روز قدس نوعی فراخوان جهانی برای نشان دادن مخالفت با اشغال فلسطین و حمایت از ملت فلسطین چه کودک و زن و مرد و پیر و جوان در یک روز خاص است، اما در روز همبستگی با کودک فلسطینی حمایت از کودکانی که هر روز در معرض فشار‌ها و حملات آپارتاید صهیونیستی هستند، به عنوان یک رفتار خاص و مبتنی بر حس همدردی جهانی با کودک به عنوان یک مظلوم و نیاز‌مند مهربانی و محبت با هدف ایجاد حس همدردی در جهانیان نسبت به رفتار‌های خشن رژیم صهیونیستی است.

درگذشت صاحب بن عباد، ادیب و وزیر دیلمیان

۱۰۵۸ سال پیش در چنین روزی، بیست و چهارم صفر سال ۳۸۵ هجری قمری «صاحب بن عَبّاد»، ادیب معروف و وزیر دانشمند سلسله دیلمیان درگذشت. او نویسنده‌ای توانا بود و در فضل و ادب، از مشاهیر عصر خود به شمار می‌رفت، به طوری که چند تن از دانشمندان معروف آن زمان، برخی از کتب خود را به نام او تالیف کرده اند. صاحب بن عباد با اینکه در حکومت دیلمیان منصب وزارت داشت، از تواضع و فروتنی در قبال زیردستان دریغ نمی‌ورزید. از صاحب بن عباد تالیفات ارزشمندی برجای مانده است. معروفترین اثر وی، «المحیط» نام دارد که در باب لغت و در هفت جلد گردآوری شده است. از دیگر کتاب‌های صاحب بن عباد، می‌توان از «امامت»، «الانوار والاعیاد» و «فضائل النوروز» نام برد.

روز جهانی سالمندان

اول اکتبر هر سال به عنوان روز سالمندان نام‏گذاری شده است تا گامی در راستای تکریم پدران و مادران و دیگر سالمندان برداشته شود. دوران سالمندی همانند دوران کودکی یا جوانی، یکی از مراحل زندگی است با این تفاوت که دوران کودکی و جوانی، سرشار از انرژی و تلاش، ولی دوران سالمندی، همراه با تحلیل قوا و کاهش میزان فعالیت ‏های فیزیکی می ‏باشد. تاقبل از قرن بیست و یکم میلادی، میانگین عمر، بسیار پایین بود. اما بهبود وضع تغذیه و پیشرفت‏‌های چشم‏گیر پزشکی و ارتقای سطح بهداشت، سبب افزایش میانگین عمر گردیده است.

وجود شمار روز افزون سالمندان در اکثر کشور‌ها موجب شده که مقامات دولتی و برنامه‏ ریزان اجتماعی، توجه بیشتری به این مسئله ابراز نموده و به وضع مقرراتِ تأمین اجتماعی مطلوب‏ترِ آنان همت گمارند. در جمهوری اسلامی ایران هم در پرتو تحولات ناشی از انقلاب و به دلیل آداب و رسوم فرهنگی در جامعه، کهن‏سالان از جایگاه ویژه ‏ای برخوردار هستند، اگرچه این بدان معنا نیست که هیچ سالمندی از محیط گرم خانواده ‏اش محروم نمی ‏ماند؛ لذا در این کشور نیز همچون بسیاری از کشور‌های دیگر در این روز مراسم ویژه‌ای برای سالمندان در نظر گرفته می‌شود.

درگذشت ارسطو، واضع فن خطابه

۲۳۴۳ سال پیش، بنا بر اقوال تاریخی اول اکتبر ۳۲۲ قبل از میلاد ارسطو یا ارسطاطالیس فیلسوف شهیر و برجسته یونان باستان در گذشت. ارسطو در سال ۳۸۴ قبل از میلاد، در یکی از شهر‌های مقدونیه به نام استاگیرا متولد گردید. پدرش طبیب مخصوص پادشاه و دربار مقدونی بود و از این راه ثروت فراوانی به دست آورد. ارسطو در نوجوانی، پدر را از دست داد و آنچنان که گفته شده، به مقتضای جوانی و بی‏ تجربگی همه آن را صرف عیش و نوش نمود؛ بنابراین و به ناچار ابتدا وارد ارتش شد، اما پس از چندی به زادگاه خویش بازگشت و به تحصیل طب پرداخت. ارسطو در سن سی سالگی طب را نیز رها نمود و به آتن رفت. وی مدت هشت سال در آکادمی و تحت نظر افلاطون، به تحصیل اشتغال ورزیدو آنچنان با جدیت دوره مطالعاتی فشرده را پی گرفت که به سرعت در مقام موشکاف‏ترین دانشجوی نسل خویش مطرح شد؛ بنابراین به همکاری با افلاطون دعوت گردید. با مرگ افلاطون در سال ۳۴۷ ق. م ارسطو به منطقه ‏ای در آسیای صغیر سفر نمود و مدت سه سال در محفل متفکران آن سامان حضور یافت.

ارسطو در سال ۳۴۲ ق. م به دعوت فیلیپ مقدونی به آن سرزمین رفت و مربی فرزند وی، که بعد‌ها به نام اسکندر شهرت یافت گردید. حدود ده سال پس از آن، ارسطو مدرسه ‏ای دایر نمود که به دانشگاه ‏های امروزین شباهت داشت. در مورد اندیشه ‏های ارسطو می‏توان از فلسفه سیاسیِ وی یاد نمود که به شرح چگونگی رفتار و عمل حکومت واقعی و نه آرمانی، می‏ پردازد. وی هدف حکومت را پرورش و حمایت از انسان‏های شریف و با فرهنگ می‏ داند. وی زندگی سعادت‏ آمیز را خویشتن‏داری توأم باتوجه به اصل اعتدال و میانه‏ روی می ‏دانست و خوشبختی را نیز در گرو خوب زیستن در نتیجه کار خوب کردن عنوان می ‏کرد. ارسطو (ارسطاطالیس) سرانجام در اول اکتبر سال ۳۲۲ ق. م در سن ۶۲ سالگی درگذشت.

روز ملی جمهوری خلق چین

۷۲ سال پیش در چنین روزی، اول اکتبر ۱۹۴۹ میلادی جمهوری خلق چین به رهبری مائوتسه تونگ رسمیت یافت و این روز به عنوان روز ملی این کشور نامگذاری شد. با تسلیم ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم، ارتش این کشور مناطق اشغالی چین را تخلیه کرد و عقب نشینی نمود. از آن پس نواحی آزاد شده به رهبری مائوتسه ‏تونگ تحت تسلط کمونیست ‏ها قرار گرفت و این امر آتش جنگ داخلی چین را شعله ‏ور ساخت. در این جنگ، قوای کمونیست مائو بر نیرو‌های ملی ‏گرای چیان‏ کای چک پیروز شده و رژیم وی را ساقط کردند. چیان‏ کای چک به جای اینکه به کانتون، پایتخت موقت چین در جنوب این کشور برود، به جزیره تایوان رفت و دولت چین ملی را در آنجا تشکیل داد. فرار چیان‏ کای چک به تایوان که از نومیدی کامل او در جلوگیری از سقوط چین به دست کمونیست ‏ها حکایت می ‏کرد، روحیه باقی‏مانده نیرو‌های دولتی چین را به شدت تضعیف کرد و کمونیست‏‌ها در مدتی کمتر از چهارماه، باقی‏مانده خاک چین را بدون مقاومت زیادی به تصرف خود درآوردند. در نهایت در اول اکتبر ۱۹۴۹ م، جمهوری خلق چین به رهبری مائو در پکن اعلام گردید؛ و روز اول اکتبر سال‏روز تأسیس جمهوری خلق چین در سال ۱۹۴۹ م به عنوان روز ملی این کشور نام گذاری شد.

استقلال نیجریه از انگلیس و روز ملی این کشور

۶۱ سال پییش در چنین روزی برابر با اول اکتبر ۱۹۶۰ میلادی کشور افریقایی "نیجریه" از استعمار انگلیس استقلال یافت و این روز به عنوان روز ملی این کشور نامگذاری شد. استعمار بریتانیا، در اواخر قرن نوزدهم کشور نیجریه را به تصرف خود درآورد و در سال ۱۹۱۴ با الحاق دو تحت الحمایه خود یعنی نیجریه شمالی و جنوبی، مستعمره نیجریه را ایجاد کرد. نیجریه در سال ۱۹۵۴ م دارای خودمختاری و عضو جامعه کشور‌های مشترک المنافع شد. در سال ۱۹۶۰ نیز مردم این کشور با شرکت در یک همه پرسی، ایجاد یک حکومت فرمانداری کل فدرال، مستقل از بریتانیا را تأیید کردند و بدین صورت، نیجریه به استقلال رسید. تا اینکه حکومت نیجریه در سال ۱۹۶۳ م تبدیل به جمهوری شد. کشور نیجریه با بیش از ۹۲۳ هزار کیلومتر مربع مساحت در غرب افریقا در کنار خلیج گینه و در همسایگی کشور‌های نیجر، بنین و کامرون واقع شده است. نیجریه یک کشور قبیله ‏ای است و بیش از ۲۵۰ قبیله در نقاط مختلف این کشور، تقریباً به طور مستقل زندگی می‏ کنند. نیجریه یکی از کشور‌های صادر کننده نفت بوده و به واسطه درآمد حاصل از فروش نفت، از کشور‌های بالنسبه ثروت‏مند افریقا به شمار می‏ آید.

روز ملی قبرس

اول اکتبر روز ملی قبرس است. کشور جزیره‏‌ای قبرس با ۹/۲۵۱ کیلومتر مربع وسعت در غرب آسیا، در دریای مدیترانه و در نزدیکی سواحل ترکیه و سوریه واقع شده است. اکثریتِ ساکنین این کشور یونانی بوده و اقلیتِ ترک که بیشتر ارتدوکس و درصد کمتری مسلمان هستند نیز، در آن زندگی می‏ کنند. نیکوزیا پایتخت قبرس است و پوند قبرس واحد پول آن کشور بود که با الحاق این کشور به اتحادیه اروپا، یورو جای‏گزین آن گردید. از شهر‌های مهم آن لیماسول و لارناکا است. این جزیره، تا ۱۹۱۴ تحت سلطه عثمانی و از آن پس زیرنظر انگلستان اداره می ‏شد. حضور استعماری انگلستان تا سال ‏های بعد از جنگ جهانی دوم ادامه داشت تا اینکه قیام و اعتراضات مردمی به استقلال قبرس در ۱۶ اوت ۱۹۶۰ انجامید. در سال‏‌های قرن بیستم مسئله الحاق این کشور به یونان مطرح بود و در طول دهه ۱۹۶۰ به بعد همواره میان یونانی‏‌ها و ترک‏ نشینان قبرس اختلاف وجود داشته و تا مرز جنگ داخلی پیش رفته است. نظام سیاسی حاکم بر قبرس، جمهوری است.

درگذشت پیر کورنی، بنیانگذار تئاتر کلاسیک

۳۳۷ سال پیش در چنین روزی برابر با اول اکتبر ۱۶۸۴ میلادی "پیرکورنی" (Pierre Corneille) نویسنده و نمایش‏نامه ‏نویس شهیر فرانسوی درگذشت. وی در ۱۰ مارس سال ۱۶۰۶ م در شهر رُوان فرانسه به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در یک مدرسه مذهبی انجام داد و در طول تحصیل در این مدرسه، صفات عالی انسان‏دوستی و خویشتن‏داری و زهد و پارسایى را در وجودش تثبیت کرد. کورنی تحصیلات عالی خود را در رشته حقوق در ۱۸ سالگی به پایان رساند و از آن پس به مدت چهار سال، در دادگستری به وکالت دعاوی پرداخت. ولی به زودی به تئاتر و نمایش‏نامه ‏نویسی روی آورد و بر اثر نوشتن نمایش‏نامه‏‌های بسیار، به شهرت فراگیری رسید. کورنی بنیان‏گذار حقیقیِ هنر کلاسیک تئاتر فرانسه به شمار می‏ رود. قهرمانان داستان‏‌های کورنی، انسان دوست، شجاع و دارای صفات عالی هستند که موانع هدف خود را پیروزمندانه از میان برمی‏ دارند. کورنی به سبب خلق شخصیت‏‌های بزرگ و خصوصیت‏‌های عالی تراژدی و به سبب عظمت سبک انشا، شخصیتی برجسته و ممتاز به شمار می ‏آید. آثاری هم‏چون سیدْ، هوراس، آتیلا، کمدی دروغگو و میدان سلطنتی از جمله برترین کار‌های کورنی به شمار می‏ روند.