آمل؛ از ششم بهمن ۱۳۶۰ تا پنجم مهر ۱۴۰۰

- غلامعلی حدادعادل* دربارۀ تشییع پیکر «آیت‌الله حسن حسن‌زاده‌آملی» طی یادداشتی با یادآوری واقعۀ ششم بهمن‌ماه ۱۳۶۰ که آمل را به «شهر هزار سنگر» معروف کرد، این دو تجربۀ با فاصلۀ چهل ساله را مایۀ عبرت برای مخالفان جمهوری اسلامی دانست. وی تشییع‌کنندگان را همان مردم و فرزندان همان مردم چهل سال پیش توصیف کرد که در یک اجتماع عظیم انسانی گرد آمده‌اند تا با همۀ ارزش‌های وجودی آیت‌الله حسن‌زاده‌آملی تجدید عهد کنند.

روز دوشنبه پنجم مهرماه هزار و چهارصد، مراسم عظیم و باشکوه تشییع پیکر پاک آیت‌الله حسن‌زاده‌آملی را در اخبار تلویزیون مشاهده کردم و بر آن روحانی عارف وارسته سلام و درود فرستادم و بر مردم آمل آفرین گفتم.

 

اجتماع عظیم مردم آمل در مراسم تشییع مرا بی‌اختیار به یاد واقعۀ ششم بهمن ماه ۱۳۶۰ انداخت. در آن روز‌ها عده‌ای از مارکسیست‌ها در یک عملیات مسلحانه از جنگل به شهر آمل حمله کرده بودند و تصور می‌کردند می‌توانند با تصرف این شهر جرقۀ یک قیام مسلحانه علیه جمهوری اسلامی ایران را روشن کنند و سپس با همدستی سایر نیرو‌های کمونیست و چپ بعد از آمل، کل مازندران و سپس ایران را فتح کنند؛ اما مردم آمل به آن‌ها مجال ندادند که حتی برای چند ساعت هم که شده مزۀ پیروزی را بچشند.

 

در شب ششم بهمن مردم شهر از خانه بیرون ریختند، از روستا‌های اطراف نیز به شهر آمدند و در کوچه و خیابان سنگر ساختند و به کمک سپاه و بسیج و نیرو‌های انتظامی رفتند و آن غائله را با نیروی ایمان خود قهرمانانه در نطفه خفه کردند. آمل از آن پس به همین مناسبت به «شهر هزار سنگر» معروف شد.

 

حالا بعد از چهل سال همان آمل و همان مردم و فرزندان آن مردم در یک اجتماع عظیم انسانی با یک روحانی و عالم دینی برخاسته از یکی از روستا‌های آمل (ایرا) وداع می‌کنند.

 

جمعیت آن قدر زیاد است که دوربین تلویزیون نمی‌تواند آن را نشان دهد. زن و مرد و پیر و جوان و شهری و روستایی همه عزادارند. آن‌ها آمده‌اند تا با همه ارزش‌های وجودی آیت‌الله حسن‌زاده‌آملی تجدید عهد کنند. در نظر آن‌ها آیت‌الله حسن‌زاده، نمونۀ ایمان، دینداری، عرفان، اخلاق، علم و دانش و تعهد به انقلاب اسلامی و وفاداری به امام خمینی و رهبری امروز انقلاب محسوب می‌شود.

 

آری، این مردم، همان مردمند که چهل سال پیش حماسه آفریدند و اجازه ندادند شهرشان به دست ضد انقلاب سقوط کند. ده‌ها شهید دادند، اما از انقلابی که برخاسته از دین و ایمانشان بود دفاع کردند. امروز هم با خلق حماسه‌ای دیگر نشان دادند که به قول حافظ؛ گوهر مخزن اسرار همان است که بود - حقۀ مِهر بدان مُهر و نشان است که بود

 

این دو تجربه با فاصله چهل ساله می‌تواند درس عبرتی برای کسانی باشد که خیال براندازی جمهوری اسلامی ایران را در سر می‌پرورانند. حقیقت این است که کمونیست‌هایی که به آمل حمله کردند و دیگر همفکران آن‌ها و همه کسانی که با وابستگی به اردوگاه‌های شرقی و غربی در همه سال‌های پس از پیروزی انقلاب، راه آن‌ها را دنبال می‌کنند در محاسبۀ خود به خطا افتاده‌اند. آن‌ها سخت در اشتباهند، زیرا مردم ایران را نشناخته‌اند و از عمق باور دینی مردم و گستردگی آن بی‌خبرند. آن‌ها قدرت اجتماعی دین و قابلیت دین را در سازماندهی و بسیج توده‌های مردم نشناخته‌اند.

 

جنگ تحمیلی ۸ ساله با همین قدرت و ظرفیت اعتقاد دینی به پیروزی رسید و همین باور دینی است که امروزه آمریکا و غرب را در اعمال «فلج‌کننده‌ترین تحریم اقتصادی علیه ایران» ناکام گذاشته است. آن‌ها که قدرت دین را در سیاست و امنیت ایران دست کم گرفته‌اند مردم ایران را نشناخته‌اند. درس بزرگ و خیره‌کننده و اعجاب‌آور مردم آمل در تشییع پیکر آیت‌الله حسن‌زاده‌آملی این است که مردم ایران و قدرت هویت‌بخش و وحدت‌بخش دین را بشناسید.

 

یک بار دیگر به روح آن عالم ربانی و به مردم دیندار و غیرتمند آمل و به همه مردم ارجمند مازندران درود می‌فرستم.