بازگشایی مهد‌های کودک به کجا رسید؟
_ روزنامه ایران نوشت: با گسترش شیوع کرونا، مهد‌های کودک جزو اولین مکان‌هایی بودند که در کنار مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شدند. همین تعطیلی مشکلات بسیاری را برای صاحبان مهد‌ها به‌وجود آورد، از طرفی بسیاری از مهد‌های کودک استیجاری بودند و هزینه‌های بالایی برای اجاره ملک، آب، برق و گاز پرداخت می‌کردند. همین هزینه‌های هنگفت موجب شده تا بسیاری از این مهد‌ها به تعطیلی کشیده شوند و در سوی دیگر هم این مربیان مهد‌ها بودند که با تعطیلی مهد‌ها از کار بیکار شدند. حالا با شتاب واکسیناسیون در کشور و بازگشایی مدارس از آبان‌ماه، علیرضا حاجیان‌زاده، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، از بازگشایی «مهد‌های کودک» خبر می‌دهد و می‌گوید: «بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا، مهد‌های کودک در مشاغل گروه دو قرار دارند و فعالیت آنها در همه شهرها، غیر از مناطق قرمز کرونایی منعی ندارد.»
آیا آموزش و پرورش برنامه‌ای در ارتباط با بازگشایی مهدکودک‌ها همزمان با بازگشایی مدارس دارد؟
نوع فعالیت مهدکودک‌ها منحصر به سال تحصیلی نیست، مهدکودک‌هایی که در مناطق قرمز نبودند، در طول سال فعالیت می‌کردند. با این حال بسیاری از مهد‌ها به دلیل شرایط کرونایی تعطیل موقت شدند. ما آمدیم یک شیوه‌نامه‌ای در ارتباط با بازگشایی مجدد مهد‌ها تنظیم کردیم که در این شیوه نامه ضوابط و مقررات بازگشایی را ابلاغ کرده‌ایم که مدیران مهد‌ها بتوانند کار خودشان را شروع کنند. با این حال مهدکودک‌ها سراسر سال فعالیت داشتند و خیلی بحث بازگشایی اول مهر برای مهد‌های کودک مطرح نیست، ولی در حال راه‌اندازی مجدد همه مهد‌ها هستیم.
اما در بسیاری از مناطق نارنجی مهد‌ها بسته بودند یا حداقل خانواده‌ها اجازه حضور فرزندانشان در مهد را نمی‌دادند؟
بله، تا یک مدتی به خاطر پیک کرونا تعطیل بودند. چند ماهی است که جزو گروه‌های دو شغلی قرار گرفتند و مجوز بازگشایی از طرف ستاد ملی کرونا را داشتند. بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا، فعالیت آنها در شهر‌های غیر از شرایط قرمز کرونایی منعی ندارد.
چه ملاک و معیار‌هایی برای بازگشایی مهد‌های کودک در نظر گرفته شده است؟
ملاک بازگشایی حتی واحد‌های آموزشی مدارس واکسن زدن کودکان و دانش‌آموزان نیست. ضوابط دیگری را اعلام کردند که طبق آن ضوابط بازگشایی انجام می‌شود و ما هم مثل وزارت آموزش و پرورش اعلام کردیم که تمامی مربیان و عوامل اجرایی مهد‌ها باید واکسینه شوند. در همان تابستان اسامی مربیان مهد را در سامانه وزارت بهداشت ثبت کردیم و به آنها اعلام شد برای واکسیناسیون اقدام کنند. این اقدام سراسری است که در ارتباط با مربیان از قبل انجام شده بود. از طرفی سیاست بازگشایی مدارس طبق مصوبه ستاد ملی کرونا مدارس کم جمعیت با کلاس‌های کم است که به شکل حضوری برگزار می‌کنند. مهد‌های کودک هم طبق همین سیاست فعالیت می‌کنند. مهد‌ها عموماً کم‌جمعیت هستند و کلاس‌هایشان هم با تعداد کم تشکیل می‌شود. ضمن اینکه مهدکودک‌ها در گروه ٢ شغلی قرار گرفتند و امکان بازگشایی با مقرراتی که از طرف ستاد کرونا اعلام شده ممکن است.
آیا پروتکل‌های خاصی در مهد‌ها اجرا می‌شود؟
تمام پروتکل‌های بهداشتی ستاد باید اجرایی شود. مهمترین موضوع برای ما این است که برخی مهد‌ها به کودکان غذای گرم می‌دادند. ما در ابلاغیه تأکید کردیم که پخت و توزیع غذا ممنوع است. اعلام هم کردیم که مادر از خانه خوراکی لازم را برای فرزندش بیاورد. همچنین رعایت نکات بهداشتی، استفاده از تهویه مناسب در محل نگهداری کودکان، استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده، شستن دست‌ها، ماسک زدن و فاصله‌گذاری اجتماعی باید در مهد‌ها انجام شود. کلاس‌ها نباید شلوغ باشد و ما این موضوع را نظارت می‌کنیم. نظارت بر مهدکودک‌ها هم قبلاً برعهده بهزیستی بوده، اما چند وقتی است که این وظیفه به وزارت آموزش و پرورش داده شده است و اداره کل آموزش و پرورش استان‌ها این نظارت‌ها را انجام می‌دهند.
در این یک سال و نیم کرونایی بسیاری از مدیران مهد‌های کودک درگیر مشکلات اقتصادی شدند و برخی‌هایشان هم رسماً کسب و کارشان را از دست داده‌اند. در این میان وضعیت مربی‌های مهد‌ها هم مهم است، آنها هم بیکار شدند. آیا قرار است حمایت خاصی از مهد‌ها داشته باشید؟
یک قاعده کلی در ارتباط با حمایت از مشاغل توسط ستاد ملی کرونا تنظیم شده است. در حقیقت دولت تسهیلات لازم را به مشاغلی که ضرر و زیان داشته‌اند، می‌دهد. مهدکودک‌ها هم جزو آن مشاغلی هستند که ضرر دیده‌اند و نامشان هم در لیست ستاد کرونا است. حالا اینکه به چه صورتی حمایت می‌شوند، طبق همان روال دولت است. در جریان تسهیلات نیستم، فقط می‌دانیم که وام‌هایی داده می‌شود و یک پشتیبانی مالی از این گروه خواهد شد. اما اینکه بگویم به شکل خاص آموزش و پرورش حمایت ویژه‌ای از مهد‌ها به لحاظ مالی داشته باشد، خیر. این موضوع وجود ندارد.
شما در سازمان تعلیم و تربیت آماری دارید که چه تعداد مهدکودک ورشکسته شدند؟
آمار دقیقی وجود ندارد، اما تخمین زده‌ایم که مکان حدوداً ٧٠ درصد مهدکودک‌ها استیجاری است؛ بنابراین از این جهت عمدتاً مهد‌ها متضرر شده‌اند. چون رقم بالایی را ماهانه باید اجاره می‌دادند و وقتی تعطیل شدند امکان اجاره دادن را نداشتند؛ بنابراین مجبور شدند که ساختمان‌ها را تحویل دهند. این تحویل ساختمان یک فشار بسیار زیادی می‌آورد، چرا که تجهیزات، اسباب بازی‌ها و امکانات هم بلاتکلیف مانده و راه‌اندازی دوباره برای مدیران این مهد‌ها مشکل‌ساز است. در حقیقت باید بگویم که این مسأله استیجاری بیشتر فشار آورده است و تعداد زیادشان به‌خاطر همین اجاره دادن متوقف شدند. البته ما اعلام کردیم که با همان مجوز‌های قبلی می‌توانند فعالیت کنند و ما پروانه راه‌اندازی را برایشان صادر می‌کنیم، همچنین پروانه تأیید ملک را هم برایشان صادر می‌کنیم تا کارشان معطل نشود. این موضوع را طی شیوه‌نامه‌ای اعلام کردیم. مربیان هم همین‌گونه هستند. آنها، چون کارمند دولت نیستند، می‌توانند بعد از راه‌اندازی مجدد مهد‌ها به سر کار خود برگردند.
آماری از تعطیلی مهد‌ها یا خروج از کار مربیان ندارید؟
فعلاً آماری وجود ندارد.
یکی از مشکلات عمده در ارتباط با مهد‌ها وجود مهد‌های بدون مجور است، بفرمایید چه تعداد مهد کودک در کل کشور وجود دارد و از این تعداد چه میزان بدون مجوز فعالیت می‌کنند؟
یکسری نهاد‌ها هستند که برای سرویس‌دهی به کارکنان‌شان مهدکودک‌هایی را در محل کار یا واحد‌های دیگر تأسیس کردند. این مهد‌ها حتی از سازمان بهزیستی هم مجوز نگرفتند. ما به این نهاد‌ها گفته‌ایم که باید مجوز لازم را از سازمان تعلیم و تربیت دریافت کنند. استاندارد‌ها و آیین‌نامه‌ها را تدوین کردیم، قطعاً همه این‌ها هم باید تابع استاندارد‌های وزارت آموزش و پرورش باشند. بر‌اساس آمار ما، حدود ٥ هزار مهد بدون مجوز هستند. حدود ۵۰ هزار واحد زیر ۶ سال در کشور فعالیت می‌کند که ١٥ هزارتا از این مهد‌ها مجوز بهزیستی دارند، حدود ٣٠ هزار واحد پیش‌دبستانی هم از وزارت آموزش و پرورش مجوز گرفته‌اند.
وزارت آموزش و پرورش در خصوص راه‌اندازی و مدیریت مهد‌های کودک در مناطق حاشیه‌ای و آسیب‌خیز برنامه‌ای دارد؟
ما در آیین‌نامه جدید مهد‌های کودک را به سه دسته تقسیم کردیم؛ دسته اول، مهد‌های شهری هستند. یکسری مهد‌ها در روستا‌ها و دسته سوم مهد‌های حاشیه شهرها هستند. این‌ها هر کدام سازوکار‌های خاص خود را دارند و ما باید برای هر دسته برنامه خاص خود را داشته باشیم. البته تنوع برنامه در مهد‌ها و همچنین حمایت مالی از برخی مهد‌ها برای ما مهم است. مهد‌های حاشیه شهرها از اهمیت بسیاری برخوردارند. چرا که مهد‌های حاشیه‌ای درگیر آسیب‌های اجتماعی هم هستند، این آسیب ممکن است در ارتباط با خود کودک و خانواده باشد. ما قطعاً برنامه‌هایی در ارتباط با تربیت مربیان مهد‌ها داریم و محتوای آموزشی ویژه در حاشیه شهرها تولید خواهیم کرد. همچنین محتوای تربیتی برای خانواده‌ها تهیه کرده‌ایم، علاوه بر این برای ثبت‌نام کودک به خانواده کمک می‌کنیم.