بازگشت حیات به محلات فرسوده و ناکارآمد با ایجاد فضاهای جمعی

_ عبدالرضاگلپایگانی  در مراسمی که در دو میدانگاه بریانک در منطقه ۱۰ و میدانگاه دریافت در منطقه ۱۸ برگزار شد، در خصوص نقش فضا‌های شهری در تأمین زندگی آرام وآسوده برای شهروندان گفت: شهر‌ها متشکل از فضاها، عناصر و اجزایی هستندکه قرار است محل مناسبی برای زندگی انسان‌ها باشند. شهروندان برای حضور در شهر نیازمند فضا‌های شهری با ویژگی‌هایی متفاوت هستند تا بتواند پاسخگوی نیاز آن‌ها باشد، وجود هرکدام از این فضا‌ها برای آسایش، رفاه، تعالی و رفع نیاز‌های افراد یک شهر ضروری است. کارکرد‌های مختلف فضا‌های شهری به آن‌ها ارزش و جایگاه متفاوتی می‌دهد، اگر برای فضا‌های شهری کارکرد و عملکرد مناسبی تعریف شود، شهر به هدف والای خود که همان تأمین یک زندگی رو به رشد و بالندگی برای شهروندان است، می‌رسد.

وی تصریح کرد: فضای عمومی در شهر، زمینه مشارکت مردم را فراهم و آن‌ها را با هم مرتبط می‌کند، به عبارتی این فضاها، مهم‌ترین محل شکل‌گیری تصویر ذهنی و خاطره جمعی هستندکه موجب تقویت حس همبستگی مدنی می‌شوند و پایداری اجتماعی را ارتقاء می‌دهند. در طول تاریخ و در شهر‌های سنتی ایرانی، فضا‌های همگانی و میدانگاه‌ها نقش مقصدی و کلیدی در اتصال بین مردم و فضای شهری داشته اند و فضا‌هایی رویداد پذیر و محل حضور خانواده‌ها برای برگزاری مراسم آیینی، بازی‌های همگانی، جشن‌ها و ... بوده اند، اما با گسترش شهر‌ها و افزایش جمعیت ساکن در آن، فضا‌های همگانی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.

گلپایگانی با تأکید بر اینکه فضای عمومی شهر، جایی است که جان شهر در آن جریان دارد، اظهار داشت: این فضا‌های شهری زمانی نقش خود را به خوبی ایفا می‌کنند که استعداد‌های شهر در آنجا بروز و ظهور پیدا کنند و ویژگی‌های منحصر بفرد شهر را به نمایش بگذارند. به عبارتی هویت جمعی بر اساس آنچه که مردم  به آن اعتقاد و باور دارند در این فضا‌ها شکل می‌گیرد و باید گفت که ارزش یک فضا به هویت اجتماعی آن است.

معاون شهردار تهران ادامه داد: سازمان نوسازی شهر تهران بر اساس یکی از مأموریت‌های خود یعنی ایجاد فضا‌های مناسب شهری، به انجام مطالعات و برداشت‌های میدانی به ویژه در بافت‌های ناکارآمد و فرسوده پرداخت و فقدان فضا‌های همگانی برای حضور خانواده ها، کودکان و جوانان در محلات فرسوده را به عنوان یک خلاء جدی در این محلات شناسایی کرد و رفع این خلاء را در دستور کار خود قرار داد.

وی افزود: در این مأموریت، مطالعات ویژه‌ای توسط سازمان نوسازی، دفاتر نوسازی و مهندسان مشاور انجام شد و مکان‌هایی که دارای ظرفیت و امکان تبدیل شدن به فضای جمعی را داشته، شناسایی کردند تا با توجه به نیاز‌های اجتماعی محلات، فضا‌هایی برای حضور خانواده ها، به ویژه کودکان، طراحی و آن را با امکانات رفاهی، تفریحی، ورزشی و فرهنگی تجهیز کنند. ضمن اینکه اکثر این مکان ها، فضا‌های رها شده بوده و رهاشدگی، خود منشا ناامنی است و طبیعتاً بزه را به دنبال دارد که تبدیل آن‌ها به محل حضور همگان، امنیت را در محلات برقرار می‌کند.

گلپایگانی با اشاره به برگزاری مراسم اربعین حسینی در دو میدانگاه دریافت و بریانک، گفت: امروزه در پاسداشت سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) و اصحاب و یاران ایشان، مراسم آیینی در دو میدانگاه دریافت واقع در منطقه ۱۸ و میدانگاه بریانک واقع در منطقه ۱۰ برگزار شد، این مکان‌ها متناسب با نیاز محله برای بازی کودکان، ارائه خدمات تفریحی، آموزشی، ورزشی، فرهنگی و اجتماعی تجهیز شده اند تا در خدمت شهروندان این محلات قرار گیرند، هرچند این دو میدانگاه هنوز به طور رسمی به بهره برداری نرسیده اند، اما از فرصت مراسم اربعین به عنوان یک حلقه پیوندی در باور‌های مردم استفاده شد تا شهروندان این محلات از این استعداد تازه‌ای که در محل ایجاد شده، آگاه شوند و ارتباط مردم با این دو فضا برقرار شود تا شهروندان و ساکنان این محله‌ها بعد از بهره برداری رسمی بتوانند در یک فضای امن و آرام، به بالندگی فکری و فرهنگی نائل آیند.