روز اول جنگ تحمیلی چگونه گذشت؟
_ فارس نوشت: چرا عدهای گمان کردند کودتا شده؟ چون از ماجرای کودتای نوژه حدود ۲ ماه میگذشت و حالا هم با شنیدن صدای انفجار از فرودگاه مهرآباد مردم گمان کردند دوباره نیروی هوایی کودتا کرده و ریختند در خیابان که یک فکری بکنند برای ماجرا؛ «مردم همیشه در صحنه» که میگویند از اینجا آمده، از چنین روحیهای که مردم برای انقلابشان داشتند و هروقت گمان کردند خطری هست به میدان آمدند.
آن روز حوالی ساعت ۲ ظهر با شنیدن صدای انفجارها بازار گمانهزنی داغ شد؛ «کسی دقیقاً نمیدانست چه اتفاقی افتاده است. یک عده اینطرف و آنطرف میدویدند و یک عده ایستاده بودند و با هم بحث میکردند... یک نفر میگفت آمریکا حمله کرده است. دیگری میگفت کودتایی رخ داد و هرکسی حرفی میزد».
ولی خیلی زود معلوم شد ماجرا چیست و خبرش هم از تلویزیون پخش شد و معلوم شد ۳ هواپیمای میگ عراقی به فرودگاه مهرآباد حمله کردهاند و به فرودگاههای تبریز، اصفهان، شیراز و چند شهر دیگر نیز حمله شده بود. هدف این بود که توان پروازی و نیروی هوایی ایران از کار بیفتد که البته این هدف، محقق نشد. به جایش همان روز هواپیماهای ایرانی رفتند و به پایگاههای هوایی عراق در بصره و استان میسان حمله کردند.
آیتالله خامنهای امام جمعه تهران و نماینده امام خمینی (ره) در شورای عالی دفاع بود آن موقع. او نخستین پیام ایران به آتشافروزی صدام را ساعت ۴ عصر از رادیو به گوش ایرانیان رساند و معلوم شد ایران «درس تلخی به صدام خواهد داد».
نخستین عکس دفاع مقدس. این عکس در روز ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ شمسی از واقعه حمله به فرودگاه مهرآباد گرفته شده است
چیزی شبیه معجزه
آن روزها ایران ارتش منسجمی نداشت؛ همه به ارتش بدبین بودند و شماری از فرماندهان و درجهداران نیز از ارتش بهجامانده از دوره پهلوی اخراج شده بودند. صدام هم روی همین حساب کرده بود که ایران توان دفاع ندارد و اشتباه بود؛ توان دفاع را خدا رساند.
عکسی از حمله هوایی به اطراف فرودگاه مهرآباد در روز نخست دفاع مقدس
آن روزها نیروی هوایی حال و روز خوشی نداشت، ولی صداهایی که از فرودگاه مهرآباد بلند شد، فرصتی بود تا ارتش زنده شود. «جواد فکوری» که فرمانده نیروی هوایی بود، همان شب عملیاتی را طرحریزی کرد و فردا صبح اجرا کرد که نامش در دنیا مشهور است؛ «عملیات سایه البرز» معروف به «کمان ۹۹». چرا مشهور است؟ چون از نظر فنی با امکانات هواپیماهای آن روزگار عملیاتی شبیه به ناممکن بود و از نظر نظامی کسی انتظار این حد از موفقیت را نداشت. فکوری ۱۴۰ هواپیما را فرستاد که بروند و رفتند و رژیم بعث عراق و دل صدام را آتش زدند و از بالا تا پایین عراق از فرودگاه و پایگاه هوایی گرفته تا چاه نفت و پالایشگاه و پل ارتباطی و تأسیسات نظامی و نفتی و گازی را کوبیدند و بازگشتند.
بعد معلوم شد تقریبا تمام توان پدافندی عراق نابود شده و حدود نیمی از توان نیروی هوایی عرق از بین رفته است. آیتالله خامنهای همان روز این عملیات را شبیه معجزه توصیف کردند و نور امید بر ایران تابید؛ «آنطوری که صاحبنظران اظهار میکردند، چیزی شبیه معجزه است».
بعد از آن هم نیروی هوایی ایران دست از سر صدام نکشید تا روز آخر جنگ.
نیروی هوایی ایران در همان روز اول دفاع مقدس، پاسخ حمله رژیم بعثی عراق را داد و روز بعد با یک عملیات بزرگ، حدود نیمی از توان هوایی عراق را نابود کرد
وضعیت صدام چه بود؟
ساعت ۷ عصر همان روز که دفاع مقدس آغاز شد، پیام امام خمینی (ره) به مردم رسید و دلها محکمتر شد؛ «گمان نکند ملت ما که دولت ایران و ارتش ایران عاجز از این است که جواب به اینها بدهد. هر وقتی که مقتضی بشود من پیامی به ملت خواهم داد و به صدام حسین و امثال او ثابت خواهم کرد که اینها، این اذناب آمریکا قابل ذکر نیستند». امام (ره) همانموقع میدانستند که این صدام، آدم آمریکاست در منطقه و میدانستند که چه وضعیتی دارد و عاقبتش چه خواهد بود؛ «این صدام حسین، من از اول وقتی که روی کار آمد تنبّه دادم که این دیوانه است، این عقلش درست کار نمیکند، و لهذا، با دیوانگی دارد عمل میکند و خودش را به هلاکت میرساند».
۳۱ شهریور آن سال، روزی خاص بود و فقط روز آغاز دفاع مقدس نبود؛ آغازی بود برای ایران.
تصویری از اصابت ترکش ناشی از حمله هوایی به یک خودرو پیکان در روز نخست دفاع مقدس
امروز در تاریخ مناسبتهای دیگری هم هست
امروز ۳۱ شهریور مصادف با ۲۲ سپتامبر میلادی و ۱۵ صفر هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبتهای دیگری هم دارد.
ـ آغاز خلافت «مروان حمار» آخرین خلیفه حکومت اموی در سال ۱۲۷ قمری
ـ درگذشت «ابوالفضل بلعمی» دانشمند ایرانی و وزیر حکومت سامانیان در سال ۳۲۹ قمری
ـ درگذشت «شاه طهماسب اول» از سلاطین حکومت صفویه در سال ۹۸۴ قمری
ـ زادروز «مایکل فارادی» فیزیکدان و دانشمند مشهور انگلیسی در سال ۱۷۹۱ میلادی
ـ زادروز «پرویز یاحقی» موسیقیدان معاصر ایرانی در سال ۱۳۱۴ شمسی
ـ آغاز «هفته دفاع مقدس» در ایران