بازار موبایل چشم انتظار آموزش مجازی
_ روزنامه رسالت نوشت: سال تحصیلی امسال نیز مانند سال قبل قرار است به‌صورت مجازی آغاز شود، اگرچه اعلام‌شده در آبان ماه کلاس‌ها به‌صورت فیزیکی برگزار خواهند شد اما هنوز مشخص نیست شرایط برای آغاز به کار مدارس و دانشگاه‌ها به‌صورت حضوری فراهم می‌شود و یا اصلا خانواده‌ها اجازه حضور فیزیکی فرزندان خود را در کلاس‌ها می‌دهند یا خیر. به همین جهت علی‌الحساب آموزش آنلاین و استفاده از گوشی موبایل و تبلت گزینه اصلی برای آموزش محسوب می‌شود.
به‌طورمعمول هرسال با نزدیک شدن زمان بازگشایی مدارس در پیش از شیوع ویروس کرونا در کشور و با آغاز سال تحصیلی، درخواست خرید تلفن همراه کاهش پیدا می‌کرد، اما از سال گذشته و با آغاز مهرماه تقاضا برای خرید موبایل افزایش‌یافته است.
محمدرضا عالیان، سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی درباره نیاز بازار به انواع گوشی موبایل و تبلت با نزدیک شدن به فصل بازگشایی آنلاین مدارس و دانشگاه‌ها گفته است: «نیاز ماهانه کشور به گوشی‌های هوشمند و غیرهوشمند موبایل بین یک‌میلیون تا یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه است، اما طی یک‌سال گذشته این تقاضا افزایش یافت، به‌نحوی‌که میزان مصرف گوشی در سال ۹۸ حدود ۱۴ میلیون دستگاه بود که این عدد در سال ۹۹ به ۱۵ میلیون دستگاه رسید و این عدد در ۱۲ماه منتهی به شهریور‌ماه امسال16 میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه بوده است.»
بر اساس گفته عالیان، «در یک سال ۲۵۰ هزار دستگاه تبلت وارد می‌شود و عمده افزایش تقاضا برای تبلت نیز مربوط به گسترش آموزش آنلاین و استفاده از سامانه شاد بوده است. باوجوداین، افزایش تقاضای تبلت موجب کاهش تقاضای گوشی موبایل نشد».
بر اساس اظهارنظر عالیان و با توجه به آموزش غیرحضوری مدارس و آموزشگاه‌ها، قاعدتا باید تقاضا برای خرید گوشی و تبلت برای دانش آموزان در آستانه سال تحصیلی جدید افزایش یابد و این موضوع بازار موبایل را تحت تأثیر قرار دهد، اما شرایط امروز، آن بازاری نیست که فروشندگان انتظارش را داشته باشند و هیجان و رونقی در آن مشاهده نمی‌شود.
یکی از فروشندگان تلفن همراه درباره وضعیت خریدوفروش این روزهای بازار می‌گوید: «خانواده‌ها برای فرزندان دانش‌آموز خود گوشی در قیمت‌های مختلف خرید می‌کنند و این بستگی به بودجه آن‌ها دارد مثلا کسی که از توان خوبی برای خرید گوشی برخوردار است تا ۲۰ میلیون تومان هم هزینه کرده است، اما به‌طورمعمول حداکثر تا پنج میلیون تومان برای خرید گوشی هزینه می‌کنند.»
وی درباره میزان خرید گوشی‌های دست‌دوم برای دانش آموزان بیان می‌کند: «مردم استقبال کمی از گوشی‌های دست‌دوم نشان می‌دهند و تمایل بیشتری برای خرید گوشی‌های نو برای فرزندشان دارند، مگر کسانی که واقعا توان لازم برای خرید گوشی نو را نداشته باشند.»
به گفته این فعال بازار موبایل، با توجه به آغاز سال تحصیلی هنوز بر میزان خرید گوشی‌های همراه افزوده نشده و بازار به آغاز بازگشایی مدارس اقبال نشان نداده است.
در شرایط فعلی ارتباط معلم با دانش‌آموزان و دانشجویان وابسته به اینترنت، سخت‌افزار و نرم‌افزارهای ارتباطی شده است، اما دسترسی این قشر به تبلت و تلفن همراه با توجه به قیمت‌های بالا به یکی از چالش‌های آموزش مجازی تبدیل‌شده است که ساماندهی بازار تلفن همراه را بیش‌ازپیش ضرورت بخشیده است.
رونق بازار موبایل با آغاز سال تحصیلی
فرزاد یزدیان کاشانی، کارشناس ارشد صنایع مخابراتی درباره وضعیت بازار خریدوفروش موبایل در آستانه بازگشایی مدارس اظهار کرد: با توجه به مجازی شدن آموزش، سبد لوازم‌التحریر این روزهای دانش آموزان تغییر کرده است. درگذشته دفتر، مداد و خودکار جزو اقلام اصلی مصرفی دانش آموزان بود، اما اکنون گوشی‌های هوشمند جای آن‌ها را گرفته و به همین علت خانواده‌ها مجبور به تأمین این نیاز دانش آموزان هستند.
وی با اشاره به افزایش تقاضا برای خرید موبایل در سال تحصیلی جدید اضافه کرد: خانواده‌هایی که در سال گذشته فرزند دانش‌آموز داشتند، به هر طریقی نیاز به استفاده از گوشی‌های هوشمند را تأمین کردند و امسال هم‌خانواده‌هایی که دانش‌آموز سال اولی دارند و یا گوشی سال قبل جوابگوی استفاده در سال جاری را نمی‌دهد، مجبور به تهیه گوشی شده‌اند.
یزدیان کاشانی افزایش نرخ ارز و عدم عرضه کافی گوشی‌های میان رده و پایین رده ازنظر قیمتی را عاملی برای جهش قیمت موبایل عنوان کرد و افزود: ما رشد قیمت را در بازار از دو هفته مانده به مهرماه داشتیم که اغلب به دلیل بالا رفتن نرخ دلار بود، اما افزایش قیمت در آستانه آغاز سال تحصیلی به دلیل بالا رفتن تقاضاست که بیشتر شامل گوشی‌های پایین رده و میان رده و با میانگین قیمت 2 تا 8 میلیون تومان می‌شود و درگوشی‌های باقیمت بالا افزایش قیمت نخواهیم داشت.
وی یادآور شد: فروشندگان با توجه به نیازسنجی که از بازار داشته‌اند گوشی‌های پرکاربرد برای دانش آموزان را تأمین کرده‌اند و به همین علت تا حدودی سطح عرضه این مدل از گوشی‌ها خالی‌شده و قیمت‌ها تا حدودی افزایش داشته‌اند. با این تفاسیر هنوز تب‌وتاب آغاز سال تحصیلی در بازار شکل نگرفته و پیش‌بینی می‌شود در هفته آتی که مدارس رسما آغاز به کار می‌کنند، بازار تلفن همراه و لوازم جانبی رونق بگیرد. ضمن اینکه این موضوع فقط شامل گوشی موبایل نمی‌شود زیرا احتمال تعویض و خرید لوازم جانبی موبایل هم بالا می‌رود.
این کارشناس ارشد صنایع مخابراتی در پاسخ به این سؤال که تمایل خانواده‌ها بیشتر برای خرید تبلت است یا موبایل گفت: فرزندان بعضی از خانواده‌ها از تلفن همراه صرفا در جهت آموزش و تحصیل استفاده می‌کنند و به همین دلیل اقدام به خرید تبلت می‌کنند اما دانش‌آموزان در رده سنی نوجوان به‌غیراز استفاده برای آموزش مجازی از سایر امکانات تلفن همراه هم استفاده می‌کنند و به همین علت گوشی خریداری می‌کنند، زیرا خارج از منزل استفاده از تبلت سخت‌تر می‌شود.
یزدیان کاشانی درباره میزان واردات تلفن همراه به کشور بیان کرد: با توجه به نوسانات نرخ ارز و نابسامانی‌های اخیر در مرزهای کشور واردات تا حدودی کاهش پیدا کرد، درحالی‌که بعضی از اجناس هم که وارد شدند ترخیص نشده‌اند. گمرکات تمرکز خود را بر روی واردات و ترخیص دارو و واکسن قرار داده‌اند. واردکنندگان از ابتدای سال به میزانی گوشی وارد کرده‌اند که با مشکل کمبود روبه رو نشویم بنابراین درمجموع مشکل خاصی در عرضه گوشی وجود ندارد.
وی با اشاره به پرکاربردترین گوشی‌های مورداستفاده برای دانش آموزان افزود: اکنون با توجه به شرایط اقتصادی خانواده‌ها و عدم مراقبت کافی دانش آموزان از موبایل، تمایل بیشتری برای خرید گوشی‌هایی باقیمت پایین وجود دارد که بیشتر شامل برندهای سامسونگ، هوآوی، شیائومی و نوکیا می‌شود. ضمن اینکه خانواده‌ها باید گوشی‌هایی را برای خرید انتخاب کنند که دارای مزیت سهولت استفاده باشند زیرا اپلیکیشن‌هایی مانند شاد به‌اندازه کافی دارای پیچیدگی‌های خاص خود هستند و چنانچه سختی‌های استفاده ازگوشی همراه هم به آن اضافه شود، مشکلات خانواده‌ها را به‌مراتب بیشتر می‌کند.
وی با اشاره به چشم‌انداز بازار موبایل در ماه‌های آتی باوجود نوسان در نرخ ارز بیان کرد: چنانچه قیمت دلار در محدوده قیمت‌های فعلی باقی بماند امکان ایجاد جهش در قیمت‌ها وجود نخواهد داشت زیرا با توجه به بودجه خانواده‌ها و افزایش سرسام‌آور قیمت کالاهای مختلف، از خرید موبایل بیش از این استقبال نمی‌شود و سود واردکنندگان و فروشندگان محدود می‌ماند. بازاری که رونق نداشته باشد، جهش قیمت هم نخواهد داشت مگر اینکه قیمت ارز بالا برود.
یزدیان کاشانی در پایان با تأکید بر اینکه قیمت تلفن همراه و لوازم جانبی تابع مستقیمی از قیمت ارز است، گفت: با بالا و پایین آمدن قیمت دلار، نرخ گوشی همراه هم نوسان پیدا می‌کند ضمن اینکه عوارض گمرکی، مالیات و سود فروشنده هم بر قیمت دلار تأثیر می‌گذارد. به‌طورکلی در دنیا قیمت موبایل به‌مرور تنزل پیدا می‌کند به‌عنوان نمونه گوشی مدل جدید در زمان رونمایی یک قیمت دارد و هنگام عرضه مدل بعدی آن برند به کمترین قیمت خود می‌رسد درحالی‌که در کشور ما با توجه به نوسان در نرخ ارز، قیمت‌ها نوسان پیدا می‌کنند.