همه چیز درباره شپش سر؛ از راه‌های انتقال تا درمان

- ایرنا نوشت: رضا رباطی متخصص بیماری‌های پوست و مو درباره راه‌های انتقال و درمان "شپش سر" بیان کرد: شپش یک انگل کوچک است که حتی با چشم غیرمسلح نیز دیده می‌شود و به راحتی از فردی به فرد دیگری انتقال می‌یابد. از مهم‌ترین اماکنی که افراد به شپش مبتلا می‌شوند، مکان‌های شلوغ و پر تجمع مانند مدارس، مهد‌های کودک، پادگان ها، کمپ‌ها است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که بیماری "شپش"، نوعی آلودگی انگلی است، تاکید کرد. شپش دارای تخم‌هایی به نام "رشک" است که این رشک‌ها سفید یا زرد رنگ هستند.

وی ایجاد حالت شوره زدگی روی مژه‌ها یا به وجود آمدن دانه‌های کوچک کهیری شکل روی منطقه آلوده را از دیگر علایم شپش بیان کرد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: به طور کلی سه دسته شپش وجود دارد، شپش "سر"، "تنه" و "عانه". شپش‌های سر معمولا در پشت گوش و گردن هستند، سرایت پذیری سریعی دارند و در افراد عادی در صورت حضور در محیط‌های آلوده بروز می‌کند، اما شپش تنه معمولا در افراد با سطح بهداشت خیلی کم مانند افراد بی خانمان یا در شرایط خاص بحرانی مانند زلزله و جنگ که امکان رعایت اصول بهداشتی نیست، بروز می‌یابد. ابتلا به شپش تنه همراهی بارزی یک سری عفونت‌های دیگر مانند تیفوس دارد.

رباطی یکی از اصلی‌ترین راه‌های تشخیص این انگل را دیدن شپش زنده یا رشک‌ها عنوان کرد و گفت: ممکن است اولین علامت ایجاد شپش، خارش باشد به این شکل که فرد مبتلا احساس می‌کند که چیزی روی پوست سرش در حال راه رفتن یا خزیدن است. در شپش عانه نیز مو‌های نواحی تناسلی درگیر می‌شود که با خارش شدید همراه است و عملا راه عمده انتقال شپش عانه رابطه جنسی است.

این عضو هیات علمی دانشگاه در خصوص تشخیص شپش سر و علایم بالینی آن اظهار داشت: شپش سر متداول‌ترین نوع آلودگی توسط این انگل است که معمولا پشت گوش بیشتر دیده می‌شود و در مراحل پیشرفته‌تر این بیماری با چشم غیرمسلح به راحتی قابل شناسایی است.

رباطی با تاکید بر این که برای درمان بیماری شپش باید انگل زنده و رشک‌های آن از بین برود، عنوان کرد: اگر چنانچه تخم‌ها یا همان رشک‌های شپش باقی بمانند امکان این که بعد از چند هفته دوباره این بیماری ظاهر شود، وجود دارد.

وی ادامه داد: تخم‌ها یا رشک‌های شپش به شوره سر شباهت زیادی دارند؛ با این تفاوت که رشک‌ها دارای چسبندگی زیادی هستند که به راحتی از ساقه موی سر جدا نمی‌شوند.

این متخصص پوست و مو با اشاره به راه‌های درمان شپش گفت: نکته مهم در درمان شپش به دلیل قدرت سرایت پذیری بالا این است که تمام افراد خانواده در صورت داشتن علامت باید تحت درمان تحت نظر پزشک قرار گیرند.

وی توصیه کرد: درمان قطعی شپش باید دو نوبت و به فاصله یک هفته، انجام شود.

متخصص بیماری‌های پوست و مو تاکید کرد: بعد از درمان‌هایی که توسط پزشک تجویز می‌شود، می‌توان از درمان‌های ساده‌تر مثل شست و شوی مو یا آغشته کردن شانه به سرکه رقیق شده برای از بین بردن کامل تخم‌های انگل شپش چسبیده به ساقه‌های مو استفاده کرد.

وی با تاکید بر اینکه درمان‌ها باید توسط پزشک متخصص انجام شود، توضیح داد: استفاده خودسرانه از برخی دارو‌های ضد شپش می‌تواند حساسیت زا باشد یا در مواردی موجب مقاوم‌تر شدن انگل شود؛ بنابراین توصیه می‌شود ضمن توجه به رعایت بهداشت فردی از درمان‌های خودسرانه برای از بین برد شپش پرهیز شود. با توجه به این که انگل شپش مدت زیادی خارج از پوست بدن زنده نمی‌ماند، شستشو و ضدعفونی کردن بیش از حد البسه لزومی ندارد، اما رعایت بهداشت کلی محیط توصیه می‌شود.