- با ترسیم نمودار تحول نگرش روسیۀ پساشوروی به ایران، جابه جاییهایی با شدت نوسان گسترده قابل مشاهده است که در یک سوی آن، ایران به مثابه «متحدی مطمئن و قابل اتکا در منطقه و جهان» و «متحدی در برابر دشمان مشترک» و در سوی دیگر به عنوان «تهدید جنوبی و به منزله ابزاری برای تنظیم روابط با غرب» مورد شناسایی قرار گرفته است.
یکی از جلوههای عملی این نوسان، در ارائه دو رای متفاوت و مهم در شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال ایران مشاهده میشود، مخالفت و وتوی قطعنامه ضد ایرانی شورای امنیت در ۲۶ فوریه ۲۰۱۸ و موافقت و رای به قطعنامه ضد ایرانی ۱۹۲۹ در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ است.
«ایران در هندسه سیاست خارجی روسیه» عنوان کتابی به قلم محمد شاد است که وی در این اثر کوشیده است تصویری منطبق با واقعیت، از نحوه سیاستگذاری خارجی روسیه در مقابل ایران و عناصر دخیل در شکلگیری این سیاستها ارائه دهد. در نظر دارد هر روز برشی از این کتاب را با خوانندگان خود به اشتراک بگذارد.
در خیر وال استریت ژورنال آمده بود که رئیس جمهور آمریکا با هدف پایان دادن به جنگ سوریه تقویت مبارزه با گروه داعش، به دنبال راهکارهایی برای شکستن پیوندهای نظامی و دیپلماتیک روسیه با ایران است.
این روزنامه با اشاره به وجود اطلاعاتی از منابع مطلع در دولت ترامپ نوشته بود. هدف از این راهبرد نوظهور، تلاش برای تطبیق دادن وعدههای ضد و نقیض ترامپ مبنی بر بهبود رابطه با ولادیمیر پوتین و به چالش کشیدن حضور نظامی ایران_ به عنوان یکی از متحدان اصلی مسکو_ در خاورمیانه است.
بر اساس اطلاعات درز داده شد، توسط وال استریت ژورنال، این مقام کاخ سفید گفته است که دولت (ترامپ) روسیه را مانند شوروی سابق، «تهدید وجودی» برای آمریکا نمیداند و ترامپ بیشتر خود را متعهد میداند که ایران را مهار کند.
این مقام گفته بود که «اگر اختلافی بین روسیه و ایران وجود داشته باشد، دولت آمریکا مایل است آن را کشف کند» این مقاله ابتدا به سخنان نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل، مبنی بر محکومیت افزایش خشونتها در شرق اوکراین، و سپس به اظهارات مایک پنس، معاون رئیس جمهور آمریکا اشاره میکند که میگفت «واشینگتن ممکن است تحریمهای مسکو را در صورت همکاریاش با آمریکا در جنگ با داعش لغو کند.»
به گفته این روزنامهها، کسانی که در بحثهای اخیر سیاستگذاری دولت ترامپ حضور داشتهاند میگویند تمرکز خاصی بر تلاشها برای ایجاد شکاف بین روسیه و ایران وجود دارد. از آنجا که ارائه هرگونه امتیازی در مسئله اوکراین طرفهای اروپایی را درباره ترامپ دچار مسئله خواهد کرد.
در این مقاله، اظهارات یکی از مقامات ارشد اروپایی بیان شده است. این مقام اروپایی پس از مذاکره با مسئولان شورای امنیت ملی ترامپ گفته است «قطعاً بین روسیه و ایران فاصله وجود دارد؛ اما آنچه معلوم نیست این است که پوتین در ازای تضعیف اتحادش با ایران چه طلب خواهد کرد».
در بخش دیگر این مقاله، هزینه این همراهی اشاره میشود که روسها مطالبه خواهند کرد «دیمیتری سایمز، کارشناس روس و رئیس مرکز منافع ملی در واشینگتن گفت اگر کرملین قرار باشد صادرات تسلیحات خود را به ایران کاهش دهد. توقع دارد تحریمهایش به طور قابل ملاحظهای کاهش یابد. روسها به امتیازدهی رایگان اعتقادی ندارند.
شماری از کارشناسان روسیه در واشنگتن میگویند که پوتین در ازای هر حرکتی برای فاصله گرفتن از ایران، هزینه سنگینی طلب خواهد کرد. علاوه بر لغو تحریمها، او تضمین میخواهد که آمریکا از عملیات نظامیاش در اوکراین انتقاد نکند و از توسعه ناتو در مرزهای روسیه دست بردارد»
این مقاله با اشاره به تلاشهای پیشین تأکید میکند که ترامپ اولین رئیس جمهوری نیست که به دنبال ایجاد شکاف در روابط روسیه و ایران است: «دولت اوباما نیز راهبرد فاصله انداختن بین رویسه و ایران را به دنبال کرد.
او در دوره نخست ریاست جمهوری اش توانست دیمیتری مدودف، رئیس جمهور وقت را به حمایت از تحریمهای سخت علیه ایران در سازمان ملل وادارد. مسکو همچنین تحویل سامانه دفاع مشوکی به تهران را به تعویق انداخت.
اوباما نیز در عوض، استقرار سامانه موشکی در اروپا را که روسیه تهدیدی برای خود میدانست متوقف کرد. تنش بین روسیه و آمریکا بعد از به قدرت رسیدن مجدد پوتین در سال ۲۰۱۲ و اشغال جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴ شدت پیدا کرد.
آمریکا و اروپا با اعمال تحریمهای مالی علیه روسیه واکنش نشان دادند. دولت اوباما، اما چهار سال تلاش کرد روسیه را از ایران دور کند، به ویژه در سوریه؛ اما دیدیم که عملیات نظامی این دو کشور تشدید و سوریه تقویت شده.»
سپس به دشواری دستیابی به این هدف اشاره میکند و میگوید: گرچه مسکو برای بهبود رابطه با واشنگتن تحت امر دولت ترامپ ابراز تمایل کرده، در ماههای اخیر، قصد خود را برای ادامه همکاری با ایران نیز نشان داده است.
او این اتحاد محکم میان روسیه و ایران در سوریه را خللناپذیر نمیداند و بر این باور است که تیم ترامپ با حمایت مقامات اروپایی و اعراب به دنبال احصا و بهرهبرداری از و بر این باور است که تیم ترامپ با حمایت مقامات اروپاییو اعراب به دنبال احصا و بهرهبرداری از اختلافات بالقوه روسیه و ایران در صحنه سوریه و خاورمیانه هستند.
اما در نهایت، با استناد به گزارشی که مؤسسه مطالعات جنگ منتشر کرده است مینویسد «حتی اگر مسکو از تهران فاصله بگیرد، این به مهار نفوذ گسترده ایران در نهادهای اقتصادی، نظامی و سیاسی سوریه منجر نمیشود. طبق این گزارش، هرگونه تلاش آمریکا برای محدود کردن ایران در سوریه از طریق روسیه بیتردید به شکست منتهی میشود».
انتهای پیام/