سیاه چاله‌های بدهی در فوتبال ایران؛ از استراماچونی تا ویلموتس
- خبرآنلاین نوشت: سریال بدهی‌های فوتبال ایران؛ حوصله‌سر بر هستند و مملو از ایراد‌های فنی و غیرفنی. سناریو‌های بدون عمق که منجر به فاجعه می‌شوند. این شاید تعریفی متفاوت از بدهی‌های فوتبال ایران و در راس آن‌ها ۲ باشگاه پرطرفدار پایتخت یعنی پرسپولیس و استقلال باشد. بدهی‌هایی که هیچوقت به اتمام نمی‌رسند و هرروز قسمتی جدید با سناریویی مشابه از راه می‌رسد، حوصله هواداران را سر می‌برد و طاقتشان را طاق می‌کند. در نهایت هم خاطره‌ای تلخ در ذهن مخاطب بر جای می‌گذارند.
چند سالی می‌شود که مدام شاهد تیتر‌ها و خبر‌های گوناگونی از این دست هستیم که "باشگاه آبی از پنجره نقل و انتقالاتی محروم شد"، تیم قرمز در آستانه سقوط به دسته پایین‌تر"، "بازیکن خارجی از تیم خاص شکایت کرد" و ... این سریالِ زشت هیچوقت تمامی نداشته و یکی پس از دیگری از راه می‌رسند، با بی‌تدبیری مدیران فوتبالی، ارز مملکت به تاراج برده می‌شود، هوادار تا مرز جنون کشیده می‌شود و در نهایت هم یا به محرومیت و جریمه‌های قبلی اضافه می‌شوند و یا در آخرین لحظه حل و فصل می‌شوند و دوباره این چرخه معیوب تکرار می‌شود و تکرار می‌شود و تکرار و تکرار...
مرد نجیب، کلاه فوتبال ایران را برداشت و پرید
گل سر سبد این بدهی‌های هم ماجرای ویلموتس بود. جایی که فدراسیون فوتبال به پرداخت ۶ میلیون و ۴۴۳ هزار یورو محکوم شد. ویلموتس بعد از ۵ ماه سرمربیگری ایران و هدایت تیم ملی در ۴ بازی رسمی که با دو شکست به عراق و بحرین همراه بود، به علت دریافت نکردن مطالباتش و نقض قرارداد به فیفا شکایت کرده و با وکالت همسرش که یکی از حقوقدان‌های برجسته اروپایی در حوزه ورزش است پیروز این پرونده شد. سرمربی‌ای که از سوی تاج لقب «مرد نجیب» را گرفته بود، با این پول بادآورده ناشی از عدم آگاهی و مسایل حاشیه‌ای مدیران ایرانی به خصوص شخص مهدی تاج؛ می‌تواند تا سال‌ها حساب بانکی اش را به رخ خیلی‌ها بکشد!
دردسر ۴۰ میلیاردی مرد ایتالیایی
یکی دیگر از پرونده‌های مالی سنگین فوتبال ایران؛ بدهی استقلال به آندره آ استراماچونی است. جایی که مربی ایتالیایی یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار طلب دارد. رقمی که با توجه به قیمت کنونی ارز می‌شود چیزی حدود ۴۱ میلیارد تومان. آندره استراماچونی سرمربی سابق و ایتالیایی آبی پوشان که از ابتدای فصل نوزدهم هدایت این تیم را بر عهده داشت و قبل از پایان نیم فصل همان فصل به دلیل عدم وصول مطالباتش تهران را ترک کرد، اخیراً به صورت رسمی به تیم الغرافه پیوسته تا سرنوشت خود را در لیگ ستارگان قطر دنبال کند. استراماچونی برنده یک پرونده جنجالی از استقلال شد و توانست به ازای کمتر از نیم فصل حضور در این تیم، به اندازه دو فصل آبی‌ها را بدهکار کند و رای خود را هم از کمیته انضباطی فیفا دریافت نماید. هرچند استقلالی‌ها این رای را در دادگاه عالی ورزش هم به چالش کشیدند، اما بدیهی است احتمال شکسته شدن این رای در CAS بسیار پایین است و در آینده نه چندان دور برای باشگاه استقلال در این خصوص ضرب العجل تعیین می‌شود.
بدهی در حد پروفسور
پس از جدایی برانکو ایوانکوویچ و شکایت این مربی به فیفا، در نهایت کمیته تعیین وضعیت و مربیان فیفا پرسپولیس را محکوم به پرداخت یک میلیون و ۵۵ هزار یورو به برانکو کرد. البته در این حکم آمده بود که پرسپولیسی‌ها باید ۵ درصد سود سالیانه بپردازند. سود دیرکرد ۵ درصدی تا تاریخ ٨ جولای ٢٠٢٠ (١٨ تیر ١٣٩٩) محاسبه شده که مبلغ آن ۵۵ هزار و ۶۴٠ یورو است. یعنی پرسپولیس در نهایت به پرداخت یک میلیون و ١١٠ هزار و ۶۴٠ یورو محکوم شد. گرچه پرسپولیس سال قبل موفق شد این بدهی را پرداخت کند و سایه سنگین برانکو از روی سر این باشگاه برداشته شود، اما هنوز پرونده‌های داخلی خاک خورده زیادی در این باشگاه وجود دارد که اگر به قیمت روز محاسبه شوند سر به فلک خواهند کشید. اگر با خیلی از پیشکسوتان این باشگاه حرف بزنید خیلی‌ها یا بی خیال طلب‌های شان شده اند، یا حوصله شکایت به دلیل ارزش پایین رقم‌ها (به قمیت روز) را ندارند و یا می‌دانند که اگر شکایت کنند احتمال دست شان به جایی بند نخواهد بود. این اتفاق در باشگاه رقیب یعنی استقلال هم مشهود است و خیلی از پیشکسوتان این تیم از سال‌ها سال قبل طلب‌هایی دارند که هنوز وصول نشده است.
طلب رفیق مارادونا از پرسپولیس
گابریل کالدرون و دستیاران اسپانیایی اش در زمستان ۹۸ از پرسپولیس جدا شدند و بلافاصله از طریق فیفا طلب خود را دنبال کردند که حکم نهایی آن‌ها صادر شد. کالدرون ۳۰۰هزار دلار بابت دستمزد خود طلبکار شده و ۲۸۰هزار دلار نیز مجموع پاداش پیروزی‌هایی است که در یک نیم‌فصل برای پرسپولیس به دست آورد. بااین‌حال تأخیر سرخپوشان در پرداخت بدهی سبب شده است تا ۵ درصد سود نیز به این رقم اضافه شود و مجموع این بدهی به بیش از ۶۰۰هزار دلار برسد. خواکین، دستیار اسپانیایی گابریل کالدرون، نیز ۹۵هزار دلار از پرسپولیس طلب دارد که با سود پنج‌درصدی به حدود ۱۰۰هزار دلار می‌رسد تا قرمز‌ها رقمی بالغ‌بر ۷۰۰هزار دلار بدهکار کادر فنی قبلی خود باشند. حال مهلت پرداخت بدهی کالدرون به اتمام رسیده و سرخپوشان هم از پنجره نقل و انتقالاتی محروم شده اند.
رقیب کی روش و نقره داغ کردن پرسپولیس!
یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های فوتبال ایران، بدهی باشگاه پرسپولیس به مانوئل ژوزه بود. جایی که مربی پرتغالی سرخپوشان را به پرداخت مبلغ یک میلیون و ۳۰۰ هزار یورو محکوم کرد. ژوزه قرارداد یک میلیون نهصد هزار یورویی با باشگاه پرسپولیس امضا کرد که تقریبا ۸۰۰ هزار یورو آن را در مدت حضورش در ایران دریافت کرد. او با شکایت از پرسپولیس، مبلغ یک میلیون صد هزار یورویی خود را به یک میلیون و سیصد هزار یورو رساند. رقمی که در آن زمان و با حساب قیمت روز یورو (۴۵،۴۱۰ ریال) به رقم ۵ میلیارد و ۹۰۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان می‌رسید. ژوزه هم وطن کی روش و یکی از منتقدان او در فوتبال پرتغال بود که چالش‌های زیادی را با هم تجربه کرده بودند.
استقلال به دنبال راه‌حل برای بدهی پادوانی
مدافع برزیلی سابق استقلال که در این تیم و در بازی مقابل فولاد دچار مصدومیت از ناحیه گردن شد بابت نقص عضوی که در این باشگاه برایش به وجود آمد به فیفا شکایت و طلب خسارت میلیون دلاری کرد. مدافع برزیلی از باشگاه استقلال برای گرفتن غرامت مصدومیتش به دادگاه ورزشی CAS شکایت کرد و خواستار ۹ میلیون دلار غرامت شد که مبلغ بسیار سنگینی است. ماجرا از این قرار است که پادوانی زمانی که به برزیل رفت از استقلال به فیفا شکایت و به دلیل نقص عضوی که در این باشگاه نصیبش شده خواستار غرامت ۹ میلیون دلاری (حدود ۱۵۷ میلیارد تومان) شد. این موضوعی است که از سوی فیفا رد شد و در رای فدراسیون جهانی فوتبال استقلال به پرداخت تنها ۱۰۰ هزار دلار بدهی معوقه او محکوم شد، اما مدافع برزیلی سابق استقلال نسبت به رای فیفا به دادگاه CAS شکایت کرده است تا شاید بتواند مبلغ مورد نظر خود را از آبی‌ها بگیرد. به همین دلیل هم هست که او فعلا حاضر نشده مبلغ ۱۰۰ هزار دلار که فیفا حکم داده است را از استقلال دریافت کند. البته پادوانی بار‌ها و در مصاحبه‌های مختلف از این گلایه کرده بود که چرا استقلالی‌ها خودشان را به بی خیالی زده اند و حتی با او تماس نمی‌گیرند تا پیگیر این موضوع باشند.
چه کسی پاسخگو است؟
جدول زیر بخشی از بدهی‌های بزرگ فوتبال ایران به مربیان خارجی است. در این میان بازیکنان زیادی بودند که باشگاه‌های ایران را محکوم کرده اند و دلار‌ها و یورو‌های زیادی را از کشور خارج کرده اند، اما در این سال‌ها هیچکدام از مدیران ورزشی نه پاسخگوی بدهی‌های خود بوده اند نه کسی آن‌ها را بازخواست کرده است. هنوز هم تکلیف مدیرانی که با ویلموتس قرارداد بسته اند مشخص نشده و این سوال در ذهن هواداران وجود دارد که چرا به همین راحتی پول بیت المال را هزینه کردند و پاسخ هیچ کسی را هم نمی‌دهند!