زندان بدنام گوانتانامو؛ نماد نقض حقوق بشر در آمریکا

– سرنوشت ۳۹ زندانی در زندان «گوانتانامو»، به تصمیم «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا، برای تعیین تکلیف این زندان ۲۰ سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بستگی دارد.

 

به گزارش «الجزیره»، زندان بدنام گوانتانامو، نماد نقض حقوق بشر در آمریکا، دو دهه پس از حادثه ۱۱ سپتامبر همچنان باز است.

 

عمده زندانیان این زندان، مردانی هستند که سال‌ها و حتی دهه‌ها بدون اتهام، محاکمه و حقوق اولیه تحت شکنجه قرار دارند.

 

خروج آمریکا از افغانستان، بار دیگر بارقه امیدی برای فعالان ایجاد کرد تا به بایدن برای اجرای تعهد سیاسی اش در انتخابات ۲۰۲۰ فشار بیاورند.

 

هرچند برخی بر این باورند که کنترل طالبان بر افغانستان که شماری از سران آن از زندانیان گوانتانامو هستند، مانع جدیدی در این مسیر ایجاد می‌کند.

 

یکی از اساتید دانشکده حقوق دانشگاه «نیویورک»، می‌گوید که باز ماندن زندان گوانتانامو نتیجه سیاست حزبی و عدم اراده سیاسی دو حزبی آمریکاست و زندانیان آنجا در واقع گروگان‌های سیاست هستند.

 

درخواست برای تعطیلی گوانتانامو تاکنون بار‌ها مطرح شده است؛ در پایان دوره ریاست جمهوری «جورج بوش»، در سال ۲۰۰۸ اجماع عمومی گسترده‌ای برای تعطیلی گوانتانامو وجود داشت؛ بوش تا پایان سال ۲۰۰۸، حدود ۴۵۰ زندانی را به دیگر زندان‌ها منتقل کرد.

 

«باراک اوباما»، رئیس جمهوری که پس از بوش قدرت را در دست گرفت، نتوانست از پس انتقاد جمهوریخواهان برآمده و وعده اش برای بستن این زندان را عملی کند؛ وی تا اوایل سال ۲۰۱۷، نزدیک به ۲۰۰ نفر را از این زندان خارج کرد.

این در حالی است که «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور پیشین آمریکا اساسا با تعطیلی این زندان مخالف بود و در دوره وی تنها یک نفر آزاد شد.

 

در حال حاضر در گوانتانامو ۳۹ زندانی نگهداری می‌شوند؛ از جمله زندانیان، مغز متفکر عملیات «القاعده» در حادثه ۱۱ سپتامبر است.

 

۱۰ نفر از زندانیان با وجود عدم اتهام و تایید آزادی توسط سازمان‌های آمریکایی همچنان در بازداشت هستند؛ مرد ۷۴ ساله پاکستانی مسن‌ترین زندانی گوانتانامو هرگز به جرمی متهم نشد.

۱۰ نفر دیگر از زندانیان هنوز تحت بررسی کمیسیون نظامی (دادگاه‌های خارج از چارچوب قوانین آمریکا و حقوق بین الملل که توسط وزارت دفاع آمریکا برای طرح اتهام علیه زندانیان گوانتانامو ایجاد شده اند) هستند.

 

حکم زندان یک نفر در ماه فوریه پایان می‌یابد و بقیه بدون محاکمه و به صورت نامحدود در بازداشت به سر می‌برند.

از جمله چالش‌های پیش روی دولت آمریکا برای تعطیلی گوانتانامو و انتقال زندانیان آن، عدم اطمینان از عدم بازگشت آن‌ها به آمریکا و موافقت کشور‌های ثالث با پذیرش آن‎هاست.

 

تاکنون عربستان، امارات، انگلیس، اسلواکی و آلبانی بزرگ‌ترین پذیرنده زندانیان گوانتانامو بودند.

 

معاوضه ۵ زندانی طالبان با سرباز آمریکایی در سال ۲۰۱۴، سبب شد تا اکنون ۴ نفرشان اعضای دولت طالبان باشند.

 

آنچه در زندان گوانتانامو می‌گذرد، ورای قانون بوده و دولت این اجازه را دارد که شواهد شکنجه را محرمانه حفظ کرده و زندانیان را به صورت نامحدود در بازداشت نگه دارد؛ آزادی زندانیان حتی در صورت تبرئه نیز تضمین نمی‌شود.

 

زندانیان گوانتانامو عموما پیش از انتقال به این زندان در سایت‌های سازمان سیا یا دیگر مراکز مخوف ارتش آمریکا شکنجه می‌شدند.

 

دولت آمریکا با وجود پذیرفتن ادعای شکنجه زندانیان و مرگ برخی از آن‌ها بر اثر شکنجه همچنان از انتشار اطلاعات در این باره خودداری می‌کند.

 

کاخ سفید پیشتر در ماه فوریه اعلام کرده بود که در حال بررسی موضوع چگونگی تعطیلی گوانتانامو است؛ اکنون همه چیز به تصمیم دولت بایدن بستگی دارد.