تقویم تاریخ؛ شهادت حضرت رقیه (س) تا کاشف رادیوم

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (بیست و یکم شهریور) به شرح زیر است:

شهادت حضرت رقیه (س)

۱۳۸۲ سال پیش در چنین روزی پنجم صفر سال ۶۱ هجری قمری "حضرت رقیه (س) " دختر کوچک امام حسین (ع) در شام به شهادت رسید. رقیّه‏ خاتون یا فاطمه بنت الحسین (ع) معروف به فاطمه‏ صغیره، آخرین دختر امام حسین (ع) از مادری به نام ام ‏اسحاق بنت طلحه بود. سن مبارک او را سه یا چهار یا هفت سال دانسته‏ اند. امام حسین (ع) بسیار به او مهر می‏ ورزید و وی نیز به پدر، علاقه‏ فراوانی داشت. رقیّه به همراه پدر، برادران، عمو‌ها و دیگر خاندان نبوی راهی سرزمین کربلا شد. پس از شهادت امام و یارانش، اهل بیت ایشان به اسارت کوفیان درآمده و سپس راهی شام شدند. رقیّه خاتون در شام، شب و روز در فراق پدر می‏ گریست و پدر را طلب می‏ کرد. معروف است که در خرابه ‏شام، پس از دیدن سَرِ بریده پدر و گفتگوی سوزناک با وی، لب بر لب ‏های پدر نهاده و آن چنان گریست که بیهوش شد. وقتی که او را حرکت دادند، دریافتند که از دنیا رفته است. آستانه ‏حضرت رقیه (س) یکی از زیارتگاه‏‌های شیعیان در شهر دمشق پایتخت سوریه، در ۳۰۰ متری شمال شرقی مسجد مشهور اُموی واقع است.

تولد مادام کوری، کاشف رادیوم

۱۲۴ سال پیش در چنین روزی، دوازدهم سپتامبر سال ۱۸۹۷ میلادی «ایرن ژولیو کوری» (Irène Joliot-Curie)، شیمیدان و فیزیکدان فرانسوی در شهر پاریس متولد شد. مادر او مادام کوری و پدرش پیر کوری، دو دانشمند فیزیک بودند که موفق به کشف چند عنصر رادیو اکتیو شدند. ایرن کوری نیز بعد‌ها به همراه یکی از دستیاران مادرش به مطالعه و تحقیق در همین زمینه پرداخت و به کشفیاتی درباره مواد رادیو اکتیویته ازجمله ساخت مواد رادیو اکتیو مصنوعی، دست یافت. ایرن کوری در سال ۱۹۵۷ میلادی درگذشت.

سرنگونی هایلا سلاسی، دیکتاتور اتیوپی

۴۷ سال پیش در چنین روزی برابر با دوازدهم سپتامبر ۱۹۷۴ میلادی با وقوع کودتایی در اتیوپی حکومت "هایْلا سلاسی" (Haile Selassie) سرنگون شد. هایلا سلاسی، در ۲۳ ژوئیه ۱۸۹۲ م در اتیوپی به دنیا آمد. او ابتدا فرماندار چند استان اتیوپی بود و سپس ولی‏عهد آن کشور شد. تا اینکه در سال ۱۹۳۰ م به امپراتوری اتیوپی رسید. وی در ابتدا کوشش ‏های فراوانی کرد تا قبایل مختلف و متفرق اتیوپی را یکپارچه سازد و آن‌ها را تحت انقیاد خود درآورد. هایله سلاسی با استخدام کارشناسان خارجی، اصلاحات اداری تدریجی را در اتیوپی آغاز کرد، امور مالی را سر و سامان داد، بردگی را ریشه کن نمود و نظام قضایى در کشور به وجود آورد. اما حمله ایتالیا به اتیوپی در سال ۱۹۳۵ م اصلاحات او را به تعویق انداخت و تا سال ۱۹۴۱ م در خارج از کشور به سر بُرد. در این سال پس از عقب‏ نشینی ایتالیا، وی با کمک نیرو‌های انگلیسی، بار دیگر قدرت را در اتیوپی به دست گرفت و به اصلاحات اقتصادی و سیاسی در کشور عقب‏ مانده خود پرداخت. با این حال، اقدامات او در راه پیشرفت و آبادانی اتیوپی بیشتر به توسعه پایتخت و احداث چند راه ارتباطی و کار‌های سطحی محدود می ‏شد و اکثریت مردم اتیوپی همچنان از حداقل وسایل و امکانات زندگی محروم بودند. هایله سلاسی همواره در طول حکومتش کوشید تا برتری خود بر رهبران افریقایى را به اثبات برساند و در این راستا توانست کشورش را میزبان تعداد قابل توجّهی از اجلاسیه ‏های مهم و کنفرانس ‏های بین ‏المللی کند.

وی مقر سازمان وحدت افریقا را به آدیس ‏آبابا مرکز اتیوپی منتقل کرد و به شصت کشور جهان مسافرت کرد. او در تمامی اجلاسیه ‏های رهبران افریقایى و کنفرانس سران کشور‌های جنبش عدم تعهد حضور یافت و برای اولین بار در تاریخ اتیوپی، در سال ۱۹۳۰ م، اقدام به تهیه قانون اساسی برای مردم این کشور نمود. هایله سلاسی به شدت به کشور‌های غربی وابسته بود تا این که در ۱۲ سپتامبر ۱۹۷۴ م طی یک کودتای مارکسیستی، توسط نظامیان سرنگون شد و یک سال بعد، پس از ۴۵ سال امپراتوری درگذشت.

موافقت با ایجاد اوپک

۶۱ سال پیش در چنین روزی، ۱۲ سپتامبر ۱۹۶۰ میلادی کشور‌های صادر کننده نفت با هدف محافظت از منافع خود با تاسیس سازمان واحدی موافقت کردند که به اختصار «اوپک» نامیده می‌شود و هنوز باقی است. این توافق در پایان مذاکرات نمایندگان این کشور‌ها در بغداد حاصل شد. در دهه‌های اخیر افزایش کشور‌های صادر کننده نفت که خارج از این سازمان قرار گرفته اند رو به افزایش بوده و اوپک مجبور است که برای حفظ بهای نفت خام با آن‌ها که در صدرشان روسیه قرار گرفته است کنار آید. با وجود این، دولت‌های عضو اوپک که سران برخی از آن‌ها وابستگی‌های خارجی دارند با سایر اعضای این سازمان هماهنگی کامل ندارند.