موتورسواران؛ برهم زنندگان خیابان یا قربانیان ترافیک

- آنچه که از رهگذر گره بازناشدنی ترافیک همچون روحی سرگردان در خیابان‌های پایتخت چرخ می‌خورد و با پیامد‌های خسارت بارش سقف خوفناکی تلفات رانندگی را بالاتر می‌برد چیزی جز رفتار‌ها و خطا‌های انسانی نیست. اما این میان موتورسواران از آسیب پذیرترین کاربران ترافیکی هستند که هم رفتار‌های مخاطره آمیز خود آن‌ها و هم نوع وسیله نقلیه‌ای که در اختیار دارند به بغرنج شدن موقعیتشان در اطلس عبور و مرور شهری تهران سر و شکل داده است.

فزونی داشتن جمعیت جوان جامعه هم آنگاه که با روند افزایشی تولید و عرضه انواع موتورسیکلت‌ها همراه می‌شود خود به پردامنه‌تر شدن رفتار‌های خطرخیز موتورسواران دامن می‌زند. چرا که وجود کوتاهی‌های عدیده در رعایت نکات ایمنی خود تا حد زیادی نتیجه همه گیری موج گرایش به خرید و استفاده از موتورسیکلت هم می‌تواند باشد. وقتی هم که اشتیاق و اصرار برای به کارگیری موتورسیکلت با ناآشنایی و نداشتن آگاهی کافی از مقررات راهنمایی و رانندگی ملازم شود خود نگفته پیداست چه نتایج زیانباری در پی خواهد آمد.

دشواری این شرایط هم زمانی رنگ وخامت به خود می‌گیرد که نظارت بر روند رعایت استاندارد‌های ترافیکی و زیست محیطی از سوی سازندگان موتورسیکلت‌ها با جدیت پی گرفته نشود و فقدان وجود آگاهی از قوانین ترافیکی و نبود فرهنگ بهره گیری از این وسیله نقلیه به هرچه ناایمن‌تر شدن فضای عبور و مرور برای موتورسواران بینجامد. در کنار این از فرسودگی بافت‌های شهری و ناایمن بودن فضای خیابان‌ها هم نمی‌توان گذشت. چرا که مشکلات و کمبود‌های موجود در شیوه طراحی هندسی معابر و خیابان‌ها یا قدیمی و کهنه بودن بسیاری از سازه‌ها و جانمایی نادرست چراغ‌های راهنما و تابلو‌های راهنمایی و رانندگی هم به سهم خود در نارسایی هرچه بیشتر وضع معابر اثرگذار هستند.

اما محمد رنجبر رییس مرکز فرماندهی و کنترل هوشمند پلیس راهور تهران بزرگ درباره نقش و سهم مهندسی ترافیک یا دیگر عوامل مطرح در بروز تخلفات موتورسواران قائل به دوری کردن از نگاه تک عاملی به این موضوع است. با این حال او در پاسخ به میزان عاملیت موثر خود رانندگان را هدف اصلی می‌بیند: در مورد موضوع ترافیک نمی‌توان نگاه تک بعدی داشت. درواقع مسائل گوناگونی را باید مورد بررسی قرار داد تا بتوان علت عدم اجرای قانون در این حیطه را دریافت. البته مهمترین علت این موضوع به رانندگان بر می‌گردد. چون درباره ارتکاب به تخلف این رانندگان هستند که تصمیم گیرنده اند. باید در نظر گرفت راه و مسیر ثابت است و موتورسیکلت صرفا یک وسیله است که در دست راننده قرار دارد. علائم و نشانه‌های راهنمایی و رانندگی هم که هشدار دهنده هستند باز همین وضعیت را دارند. اما در نهایت آن کسی که تصمیم می‌گیرد تخلفی را انجام بدهد یا ندهد و شرایط را بررسی می‌کند خود راکب موتورسیکلت است؛ بنابراین بیش از همه باید خود راکب موتورسیکلت را مورد توجه قرار بدهیم و علت را در نوع رفتار و تصمیم‌های او جستجو کنیم.