بهترین و سالم‌ترین نان کدام است؟
- برترین‌ها نوشت: نان‌های متفاوتی مورد مصرف قرار می‌گیرند که مرسوم‌ترین این نان‌ها را می‌توان به سنگک، بربری، تافتون و لواش که به روش سنتی پخته می‌شوند، تقسیم کرد. اما کدامیک مفیدترند؟
مواد تشکیل دهنده‌ی نان‌ها در کیفیت آن‌ها نقش بسیار مهمی دارد. به‌طوریکه نان اگر حاوی سبوس باشد به مراتب اثرات مثبت آن بر سلامتی خیلی بیشتر از نان‌های فاقد سبوس است. نان‌های فاقد سبوس ارزش غذایی کم دارند و می‌توانند چاق کننده باشند. همچنین اثرات نامطلوبی همچون کاهش املاح بدن و عناصری مانند کلسیم، منیزیم، روی، آهن در پی دارد که این عوامل خود می‌توانند زمینه ساز بروز بیماری‌های دیگر شوند. به همین دلیل توصیه می‌شود از مصرف اینگونه نان‌ها پرهیز شود.
ارزش غذایی نان
هر بزرگسال با استفاده روزانه ۳۰۰ گرم نان این امکان را دارد که قریب به ۵۰ درصد انرژی، بیش از ۶۰ درصد تیامین و نیاسین، ۳۰ -۴۰ درصد کلسیم و ۸۰ درصد آهن مورد احتیاج روزانه خود را برآورده کند.
همین طور ۴۵ درصد پروتئین مورد احتیاج برای سطح متوسط جامعه و ۶۰% پروتئین برای فقرا، از راه استفاده نان برآورده می‌شود.
نان‌ها به دو بخش تقسیم می‌شوند
نان سفید یا نان گندم
این نان پرکالری‌ترین نوع نان است. قسمت زیاد این نان سرشار از کربوهیدرات ساده می‌باشد و سریعا پس از مصرف باعث بالا رفتن قند خون می‌شود. این نان برای اشخاصی که مشکل چاقی و یا بیماری زمینه‌ای دیابت دارد زیان آور است و بهتر است نان سبوس‌دار به جای آن استفاده شود.
نان سبوس‌دار یا قهوه‌ای
نان آماده شده از آرد در بردارنده سبوس است. سبوس با به وجود آوردن حس سیری سبب استفاده وعده‌های غذایی کمتری می‌شود. از سمتی هم فیبری که در این نان وجود دارد سبب به بهتر شدن کارکرد و برطرف شدن مشکلات گوارشی می‌شود.
سبوس نان که حاوی ویتامین‌های گروه B است سبب تنظیم قند خون، کلسترول و چربی می‌شود و مطلوب‌ترین نان برای تمامی افراد، به خصوص افراد دارای اضافه‌وزن و دیابتی‌ها است. استفاده نان سبوس‌دار از جذب سریع قند و چربی در خون پیشگیری می‌کند.
انواع نان و کالری آن‌ها
همان طور که می‌دانید نان در همه جهان، یک غذای مهم و بنیادین به شمار می‌رود که دربردارنده کربوهیدرات، فیبر، روغن، املاح و بعضی از ویتامین‌ها می‌باشد؛ اما این خوراکی مهم هم گونه‌های مختلفی دارد و با توجه به نحوه پخت و مواد استفاده شده در آن امکان دارد اهمیت غذایی این خوراکی بالا و پایین شود.
نان بربری
بربری یکی از پرطرفدارترین نان‌های سنتی ایرانی‌ها به خصوص برای هموطنان آذری‌زبان است که از آرد گندم نیمه کامل یا نیمه سبوس گرفته درست می‌شود. عطر خوش بربری به اندازه‌ای است که اگر از کنار نانوایی بربری گذر کنید حتما هوس می‌کنید از این نان بخرید. در هر کف دست از نان بربری بدون حساب کردن انگشتان ۷۵ تا ۸۰ کیلوکالری انرژی وجود دارد.
نان تافتون
تافتون هم از دیگر گونه‌های نان‌های سنتی ایرانی است که محبوبیت بسیاری دارد. این نان از آرد گندم سفید یا سبوس گرفته آماده می‌شود. نان تافتون اصولا گرد است و تقریبا قطر آن ۴۰ سانتی‌متر است. این سبک نان در زمان‌های قدیم بی‌نمک آماده می‌شد و به عنوان نان رژیمی برای بیمارانی که فشار خون دارند به کار برده می‌شد. در هر کف دست از نان تافتون ۳۵ کیلوکالری انرژی دارد.
نان لواش
لواش، نان سنتی مردم ارمنستان می‌باشد؛ این نان از نان‌های پرطرفدار ما ایرانی‌ها است. در آماده سازی این نان نازک آرد سفید به کار برده می‌شود. به این خاطر که جهت آماده کردن این نان آرد سفید و جوش‌شیرین مصرف می‌شود از نظر تغذیه‌ای در قیاس به دیگر نان‌های سنتی ایرانی از مقام و مرتبه پایین تری برخوردار است. در هر کف دست نان لواش حدود ۲۵ کیلوکالری انرژی موجود است.
نان سنگک
سنگک، نان ملی ایرانی‌ها و بی تردید پرطرفدارترین نان می‌باشد که بر سنگریزه‌های داغ در تنور آماده می‌شود؛ البته در حال حاضر سبک ماشینی سنگک هم طبخ می‌گردد که محبوبیت زیادی ندارد. این سبک نان را از آرد کامل یا حاوی سبوس آماده می‌کنند. این خصوصیت سبب شده نان سنگک از نظر ارزش تغذیه‌ای در قیاس با دیگر نان‌ها مقام بالاتری داشته باشد. در هر کف دست از نان سنگک ۷۵ تا ۸۰ کیلوکالری انرژی وجود دارد.
نان باگت
باگت، نانی فرانسوی می‌باشد که از آرد گندم سفید آماده می‌شود. این نان بافتی یکنواخت و قطر خوبی دارد. این نان رنگ روشنی دارد و پوک است. همین طور پوسته آن تردی مطلوبی دارد و جهت آماده کردن انواع ساندویچ خوب است. در هر برش ۳۰ گرمی از نان باگت تقریبا ۷۵ کیلوکالری انرژی موجود است.
نان تست
تست گونه‌ای نان ورقه شده انگلیسی است که با گذاشتن آن در برابر حرارت، برشته می‌شود. نان تست را می‌شود با آردگندم و آرد روگن درست کرد. در صورتی که برای آماده کردن نان تست آرد روگن یا چاودار به کار برده شود به این خاطر که این آرد رنگ تیره‌ای دارد، نان تست آماده شده هم تیره است که به تست سیاه مشهور است. هر برش نان تست متوسط، مساوی یک واحد نان و ۸۰ کیلوکالری انرژی دارد.
نان جو
یکی از گونه‌های متداول نان به خصوص برای افرادی که رژیم‌های لاغری دارند نان جو است که از آرد جو آماده می‌شود. آرد جو در قیاس به آرد گندم توانایی سیرکنندگی و فیبر زیادتری دارد؛ پس برای افرادی که قصد استفاده از رژیم لاغری دارند، گزینه بهتری است؛ البته کالری آن با دیگر نان‌های آماده شده از آرد گندم تفاوتی ندارد. در هر کف دست نان جو تقریبا ۸۰-۷۵ کیلوکالری انرژی موجود است.
نان سوخاری
نان سوخاری، نان حجیم شده‌ای را می‌گویند که آن را برش می‌دهند و درون فر خشک می‌کنند. نان‌های خشک مانند نان سوخاری اگر که از آرد کامل آماده شوند، از نظر تغذیه‌ای بسیار نافع اند. نان‌های خشک مانند نان سوخاری شاخص گلایسمی پایین و خاصیت سیرکنندگی زیادی دارند. این نان برای افراد دیابتی‌ها و افرادی که می‌خواهند لاغر شوند، انتخاب خوبی هستند. در یک تکه نان سوخاری متوسط تقریبا ۳۵ تا ۴۰ کیلوکالری موجود است.
حال شما می‌توانید بر اساس رژیم غذایی خود و مقدار کالری که باید در روز دریافت کنید هریک از نان‌های ذکر شده را برای رژیم خود برگزینید. در زیر ما مطالبی را قرار داده ایم که برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رژیم غذایی مفید است.
بیات شدن نان
علت زود بیات شدن نان به نحوه نگهداری آن بستگی دارد. به همین خاطر توصیه می‌شود مصرف‌کنندگان به اندازه نیاز روزانه خود نسبت به خرید نان اقدام کنند و در صورت خرید برای چند روز باید در هنگام خرید نان از سفره‌های پارچه‌ای بهره ببرند و پس از اینکه نان کاملا خنک شد آن را در کیسه‌های پلاستیکی و در فریزر نگهداری کنند تا زود بیات نشود و قابل مصرف باشد.
اگر نان قبل از بسته‌بندی خنک نشود، به دلیل تعریق رطوبت موجود در نان، پوسته نان بسته‌بندی شده حالت خیس و مرطوب به خود می‌گیرد و محیطی مناسب برای رشد کپک ایجاد خواهد شد. علاوه بر این باعث بیات شدن زودرس، افزایش ضایعات نان و ایجاد بیماری گوارشی می‌شود.