دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری، مهم‌ترین چالش پیشروی نظام آموزشی
رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی انتظارات این سازمان از ادارات آموزش‌وپرورش مناطق کشور در حوزه آموزشی و توان‌بخشی، سنجش، تشخیص، پرورشی و تربیت‌بدنی تشریح کرد.
- به نقل از مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش ،سیدجواد حسینی با بیان این که یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیشروی نظام آموزشی، موضوع «دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری است»، گفت: با توجه به اهمیت راهبردی توجه به موضوع مشکلات یادگیری در نظام آموزشی، اکنون ۷۸۳ مرکز مشکلات یادگیری در کشور فعال است و ضروری است، رؤسای ادارات آموزش‌وپرورش نسبت به توسعه متناسب و متوازن مراکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری، متناسب با چشم‌انداز حاصل از آمایش جمعیت‌شناختی و بر اساس آیین‌نامه و دستورالعمل‌های موجود، توجه ویژه‌ای داشته باشند.
وی گفت: گزینش، جذب، آموزش و نگهداشت نیروی انسانی کارآمد و متخصص بر اساس معیار‌های تعریف شده در شیوه‌نامه‌های سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی، به‌عنوان یک نقطه عطف در ارتقای کیفیت مراکز مشکلات ویژه یادگیری است و ارتباط مدارس دوره اول و دوم ابتدایی با مراکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری به‌منظور ارائه آموزش‌های لازم به معلمان و افزایش سطح آگاهی آنان در خصوص دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری باید به صورت سازماندهی شده و منسجم تقویت شود.
وی افزود: تخصیص فضای مناسب آموزشی به مراکز مشکلات ویژه یادگیری و عدم جابه‌جایی فضای تخصیص‌یافته بدون هماهنگی با سازمان و تقویت تجهیزات فنی این مراکز از جمله مواردی است که باید مدنظر رؤسای مناطق قرار گیرد.
حسینی خواستار اهتمام ویژه رؤسای مناطق در اجرای طرح آزمایشی غربالگری و مداخله بهنگام نوآموزان در معرض مشکلات یادگیری شد و افزود: این طرح در صورت موفقیت، سن مداخله مبتنی بر توان‌بخشی شناختی را کاهش می‌دهد و از بسیاری از مشکلات روان‌شناختی ناشی از مشکلات یادگیری در مدرسه پیشگیری می‌کند.
رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با تأکید ویژه بر جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور گفت: نظر به تأکید سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش بر توسعه عملیاتی عدالت آموزشی، پذیرش و جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور و همچنین تلاش جهت جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه بازمانده از تحصیل و ترک تحصیل باید مدنظر قرار گیرد.
حسینی توجه به آموزش‌های حرفه‌ای و شغلی را به عنوان نقطه عطف آموزش به دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه دانست و بیان کرد: هدف نظام آموزشی آموزش‌وپرورش استثنایی، رسیدن دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه به کفایت و استقلال اقتصادی و فردی است. این نگاه کلان در درون خود علاوه بر نکات اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی، دارای ابعاد امنیتی و آسیب‌شناختی ویژه‌ای است و آموزش‌های شغلی و حرفه‌ای گام نهایی و سرنوشت‌ساز برای رسیدن به این آرمان مهم هستند.
وی افزود: در این مسیر باید تلاش شود در فرایند تخصیص کد رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش با سرعت عمل اقدام شود و برگزاری نمایشگاه‌های مشترک دست‌ساخته دانش‌آموزان استثنایی و عادی، در راستای معرفی هر چه بهتر این دانش‌آموزان، به دانش‌آموزان عادی در دستور کار قرار گیرد.
حسینی خواستار تلاش مستمر و هدفمند در مسیر تلفیق و فراگیرسازی شد و گفت: سیاست کلیدی سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی تدوین برنامه‌های راهبردی و منسجم برای تلفیق و فراتر از آن درگیرسازی آموزش و پرورش دانش‌آموزان استثنایی و دانش‌آموزان عادی است و برای اجرای این برنامه در شیوه نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، اقدامات هدفمند بسیاری پیش‌بینی‌شده است که یکی از اقدامات ضروری در راستای اجرای شیوه نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، مناسب‌سازی فضا‌های آموزشی «مدارس پذیرا» می‌باشد.
وی افزود: سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در ۳۲ مرکز استان، اقدام به مناسب‌سازی فضای آموزشی ۳۲ مدرسه پذیرا با عنوان «مدرسه الگو» کرده است که لازم است؛ ادارات آموزش و پرورش بر اساس استاندارد‌های اجرا شده در مدارس الگو، مناسب سازی حداقل پنج عنوان شامل: رمپ، هند ریل، سرویس بهداشتی، آبخوری و حذف سکوی کلاس درس به طور گسترده و یکسان در دستور کار قرار گیرد.
رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با بیان این که دومین اقدام ضروری در حوزه مدارس تلفیقی فراگیر، آموزش پرسنل مدارس الگو می‌باشد، گفت: دوره‌های آموزش مدیران و معاونان مدارس الگو تا پایان سال ۱۴۰۰ هر ماه اجرا می‌شود و ادارات آموزش و پرورش نسبت به اطلاع‌رسانی به مدیران و معاونان جهت شرکت در این دوره‌ها، سازمان را همراهی کنند.
وی افزود: از آنجایی که سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در نظر دارد در سال ۱۴۰۰، بیش از ۴ هزار «معلم پذیرا» را با توجه به سهمیه استانی آموزش دهد، همراهی و تسهیل و ترغیب معلمان در شرکت در این دوره‌ها ضروری می‌باشد.
معاون وزیر به ارائه مستمر و رهگیری خدمات توان بخشی در بستر فن آوری اشاره کرد و گفت: به باور سازمان آموزش و پرورش استثنایی، توان بخشی بستر آموزش است. به این معنا که در سال ۱۳۹۹، خدمات توان بخشی داخل و خارج از مدرسه به بیش از ۸۰ درصد نوآموزان و دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط دریافت این خدمات ارائه شده است، درحالی که در سال ۱۳۹۸، نزدیک به ۷۳ درصد از دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط، این خدمات را دریافت کرده‌اند.
وی افزود: در این مسیر، بیش از ۱۰ میلیارد تومان سرانه خدمات و تجهیزات توان‌بخشی در دو سال اخیر به دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات پرداخت شده است.
حسینی تصریح کرد: چشم‌انداز سازمان برای سال جاری، ارائه خدمات برای ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط است و به منظور دستیابی به این هدف، سامانه جامع توان‌بخشی و مشاوره و مددکاری، جهت انجام خدمات در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات راه‌اندازی شده است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با تأکید بر ارائه خدمات توان‌بخشی به صورت یکپارچه و استاندارد گفت: در سال‌های ۹۸ و ۹۹، به‌منظور ارائه خدمات یکپارچه و استاندارد توان‌بخشی، نیرو‌های توان‌بخشی و مشاوره به میزان ۸ هزار نفرساعت آموزش‌های تخصصی را دریافت کرده اند.
وی گفت: یکی از چالش‌های ارائه خدمات توان‌بخشی، عدم حضور نیرو‌های توان‌بخشی در تمامی مناطق آموزشی کشور است که برای حل این مسئله، پروتکل‌های کاردرمانی و گفتاردرمانی طراحی و تدوین شده است و از این طریق فرایند ارائه این خدمات به صورت یکپارچه در مدارس استثنایی سراسر کشور امکان‌پذیر شده است. همچنین در کنار این پروتکل‌ها، کتاب‌هایی در زمینه راهکار‌های توان‌بخشی برای آشنایی معلمان دانش‌آموزان جسمی-حرکتی و اوتیسم، تألیف و تدوین شده است.
معاون وزیر خواستار توجه ویژه به خانواده کودکان با نیاز‌های ویژه شد و اظهار کرد: تنها در صورتی که خانواده خود را شریک و همراه نظام آموزشی بداند می‌تواند ضمن دریافت خدمات، مشارکتی بی نظیر در تحقق اهداف آموزشی ایفا کند.
حسینی با بیان این که در مسیر ارائه خدمات به خانواده و همچنین مشارکت افزایی خانواده‌ها گام‌های مبتکرانه‌ای برداشته‌ایم، بیان کرد: تهیه بسته مشارکت خانواده محور با ۷ برنامه و با رویکرد مشارکت اولیا و جامعه محلی در برنامه‌های آموزشی، توان بخشی و پرورشی دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه، انعقاد قرارداد با انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان ایران جهت تهیه بسته فرزند پروری مثبت برای والدین کودکان و نوجوانان استثنایی، انعقاد قرارداد با انجمن مددکاری اجتماعی ایران جهت جلب مشارکت نهاد‌ها به‌منظور حمایت از خانواده‌های نیازمند دانش‌آموزان استثنایی و تدوین و اجرای برنامه‌های تحولی با موضوعات پارلمان مشورتی اولیا، مدرسه یاری و اولیا همیار معلم نمونه‌ای از این اقدامات است.
وی با بیان این که در کنار همه این اقدامات، توسعه مراکز راهنمایی و مشاوره جایگاه ویژه‌ای دارد، اظهار کرد: درحالی‌که در سال ۹۸، تنها ده مرکز مشاوره و راهنمایی دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه فعال بوده است، در حال حاضر بیش از ۵۳ مرکز در حال ارائه خدمات هستند و یکی از اقدامات مؤثر مدیران مناطق می‌تواند تلاش برای تأسیس و یا توسعه این مراکز باشد.
حسینی به انتظارات از رؤسای ادارات در حوزه سنجش و تشخیص پرداخت و گفت: یکی از مستمرترین، فراگیرترین و مؤثرترین برنامه‌های وزارت آموزش‌وپرورش، برنامه سنجش آمادگی تحصیلی و جسمانی نوآموزان بدو ورود به دبستان و پیش‌دبستانی است که در سال گذشته و علی‌رغم شیوع بیماری کووید ۱۹ نزدیک به ۹۹ درصد از نوآموزان بدو ورود به مدرسه در این طرح تحت پوشش قرار گرفتند.
وی افزود: این یک افتخار بزرگ و اساسی برای مجموعه نظام آموزشی است که با مشارکت و همراهی ادارات مناطق کشور مقدور شد و برای اجرای موفق این برنامه در سال جاری، همراهی و هماهنگی رؤسای ادارات ضروری است.
وی افزود: باتوجه‌به موقعیت ژئوپلیتیک، بوم شناختی و فرهنگی مناطق کشور رؤسای ادارات در جهت افزایش مناطق تحت پوشش سنجش و پوشش دانش‌آموزان عشایر و روستایی اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.
حسینی با بیان این که در حال حاضر ۴۱ سال ورزشی مخصوص دانش‌آموزان استثنایی، در حال بهره‌برداری است و ۲۸ سالن ورزشی نیز در حال ساخت است اظهار کرد: ضروری است مناطق محروم در خصوص در اختیار گذاشتن سالن‌های ورزشی، مراکز فرهنگی و تربیتی و همچنین تجهیزات ورزشی برای استفاده دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه اهتمام بیشتری داشته باشند.
وی گفت: گزینش، جذب، آموزش و نگهداشت نیروی انسانی کارآمد و متخصص بر اساس معیار‌های تعریف شده در شیوه‌نامه‌های سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی، به‌عنوان یک نقطه عطف در ارتقای کیفیت مراکز مشکلات ویژه یادگیری است و ارتباط مدارس دوره اول و دوم ابتدایی با مراکز آموزشی و توان‌بخشی مشکلات ویژه یادگیری به‌منظور ارائه آموزش‌های لازم به معلمان و افزایش سطح آگاهی آنان در خصوص دانش‌آموزان دارای مشکلات یادگیری باید به صورت سازماندهی شده و منسجم تقویت شود.
وی افزود: تخصیص فضای مناسب آموزشی به مراکز مشکلات ویژه یادگیری و عدم جابه‌جایی فضای تخصیص‌یافته بدون هماهنگی با سازمان و تقویت تجهیزات فنی این مراکز از جمله مواردی است که باید مدنظر رؤسای مناطق قرار گیرد.
حسینی خواستار اهتمام ویژه رؤسای مناطق در اجرای طرح آزمایشی غربالگری و مداخله بهنگام نوآموزان در معرض مشکلات یادگیری شد و افزود: این طرح در صورت موفقیت، سن مداخله مبتنی بر توان‌بخشی شناختی را کاهش می‌دهد و از بسیاری از مشکلات روان‌شناختی ناشی از مشکلات یادگیری در مدرسه پیشگیری می‌کند.
رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با تأکید ویژه بر جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور گفت: نظر به تأکید سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش بر توسعه عملیاتی عدالت آموزشی، پذیرش و جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه در مناطق روستایی و صعب‌العبور و همچنین تلاش جهت جذب دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه بازمانده از تحصیل و ترک تحصیل باید مدنظر قرار گیرد.
حسینی توجه به آموزش‌های حرفه‌ای و شغلی را به عنوان نقطه عطف آموزش به دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه دانست و بیان کرد: هدف نظام آموزشی آموزش‌وپرورش استثنایی، رسیدن دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه به کفایت و استقلال اقتصادی و فردی است. این نگاه کلان در درون خود علاوه بر نکات اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی، دارای ابعاد امنیتی و آسیب‌شناختی ویژه‌ای است و آموزش‌های شغلی و حرفه‌ای گام نهایی و سرنوشت‌ساز برای رسیدن به این آرمان مهم هستند.
وی افزود: در این مسیر باید تلاش شود در فرایند تخصیص کد رشته‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش با سرعت عمل اقدام شود و برگزاری نمایشگاه‌های مشترک دست‌ساخته دانش‌آموزان استثنایی و عادی، در راستای معرفی هر چه بهتر این دانش‌آموزان، به دانش‌آموزان عادی در دستور کار قرار گیرد.
حسینی خواستار تلاش مستمر و هدفمند در مسیر تلفیق و فراگیرسازی شد و گفت: سیاست کلیدی سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی تدوین برنامه‌های راهبردی و منسجم برای تلفیق و فراتر از آن درگیرسازی آموزش و پرورش دانش‌آموزان استثنایی و دانش‌آموزان عادی است و برای اجرای این برنامه در شیوه نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، اقدامات هدفمند بسیاری پیش‌بینی‌شده است که یکی از اقدامات ضروری در راستای اجرای شیوه نامه آموزش‌های تلفیقی فراگیر، مناسب‌سازی فضا‌های آموزشی «مدارس پذیرا» می‌باشد.
وی افزود: سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در ۳۲ مرکز استان، اقدام به مناسب‌سازی فضای آموزشی ۳۲ مدرسه پذیرا با عنوان «مدرسه الگو» کرده است که لازم است؛ ادارات آموزش و پرورش بر اساس استاندارد‌های اجرا شده در مدارس الگو، مناسب سازی حداقل پنج عنوان شامل: رمپ، هند ریل، سرویس بهداشتی، آبخوری و حذف سکوی کلاس درس به طور گسترده و یکسان در دستور کار قرار گیرد.
رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی با بیان این که دومین اقدام ضروری در حوزه مدارس تلفیقی فراگیر، آموزش پرسنل مدارس الگو می‌باشد، گفت: دوره‌های آموزش مدیران و معاونان مدارس الگو تا پایان سال ۱۴۰۰ هر ماه اجرا می‌شود و ادارات آموزش و پرورش نسبت به اطلاع‌رسانی به مدیران و معاونان جهت شرکت در این دوره‌ها، سازمان را همراهی کنند.
وی افزود: از آنجایی که سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در نظر دارد در سال ۱۴۰۰، بیش از ۴ هزار «معلم پذیرا» را با توجه به سهمیه استانی آموزش دهد، همراهی و تسهیل و ترغیب معلمان در شرکت در این دوره‌ها ضروری می‌باشد.
معاون وزیر به ارائه مستمر و رهگیری خدمات توان بخشی در بستر فن آوری اشاره کرد و گفت: به باور سازمان آموزش و پرورش استثنایی، توان بخشی بستر آموزش است. به این معنا که در سال ۱۳۹۹، خدمات توان بخشی داخل و خارج از مدرسه به بیش از ۸۰ درصد نوآموزان و دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط دریافت این خدمات ارائه شده است، درحالی که در سال ۱۳۹۸، نزدیک به ۷۳ درصد از دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط، این خدمات را دریافت کرده‌اند.
وی افزود: در این مسیر، بیش از ۱۰ میلیارد تومان سرانه خدمات و تجهیزات توان‌بخشی در دو سال اخیر به دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات پرداخت شده است.
حسینی تصریح کرد: چشم‌انداز سازمان برای سال جاری، ارائه خدمات برای ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه واجد شرایط است و به منظور دستیابی به این هدف، سامانه جامع توان‌بخشی و مشاوره و مددکاری، جهت انجام خدمات در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات راه‌اندازی شده است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با تأکید بر ارائه خدمات توان‌بخشی به صورت یکپارچه و استاندارد گفت: در سال‌های ۹۸ و ۹۹، به‌منظور ارائه خدمات یکپارچه و استاندارد توان‌بخشی، نیرو‌های توان‌بخشی و مشاوره به میزان ۸ هزار نفرساعت آموزش‌های تخصصی را دریافت کرده اند.
وی گفت: یکی از چالش‌های ارائه خدمات توان‌بخشی، عدم حضور نیرو‌های توان‌بخشی در تمامی مناطق آموزشی کشور است که برای حل این مسئله، پروتکل‌های کاردرمانی و گفتاردرمانی طراحی و تدوین شده است و از این طریق فرایند ارائه این خدمات به صورت یکپارچه در مدارس استثنایی سراسر کشور امکان‌پذیر شده است. همچنین در کنار این پروتکل‌ها، کتاب‌هایی در زمینه راهکار‌های توان‌بخشی برای آشنایی معلمان دانش‌آموزان جسمی-حرکتی و اوتیسم، تألیف و تدوین شده است.
معاون وزیر خواستار توجه ویژه به خانواده کودکان با نیاز‌های ویژه شد و اظهار کرد: تنها در صورتی که خانواده خود را شریک و همراه نظام آموزشی بداند می‌تواند ضمن دریافت خدمات، مشارکتی بی نظیر در تحقق اهداف آموزشی ایفا کند.
حسینی با بیان این که در مسیر ارائه خدمات به خانواده و همچنین مشارکت افزایی خانواده‌ها گام‌های مبتکرانه‌ای برداشته‌ایم، بیان کرد: تهیه بسته مشارکت خانواده محور با ۷ برنامه و با رویکرد مشارکت اولیا و جامعه محلی در برنامه‌های آموزشی، توان بخشی و پرورشی دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه، انعقاد قرارداد با انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان ایران جهت تهیه بسته فرزند پروری مثبت برای والدین کودکان و نوجوانان استثنایی، انعقاد قرارداد با انجمن مددکاری اجتماعی ایران جهت جلب مشارکت نهاد‌ها به‌منظور حمایت از خانواده‌های نیازمند دانش‌آموزان استثنایی و تدوین و اجرای برنامه‌های تحولی با موضوعات پارلمان مشورتی اولیا، مدرسه یاری و اولیا همیار معلم نمونه‌ای از این اقدامات است.
وی با بیان این که در کنار همه این اقدامات، توسعه مراکز راهنمایی و مشاوره جایگاه ویژه‌ای دارد، اظهار کرد: درحالی‌که در سال ۹۸، تنها ده مرکز مشاوره و راهنمایی دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه فعال بوده است، در حال حاضر بیش از ۵۳ مرکز در حال ارائه خدمات هستند و یکی از اقدامات مؤثر مدیران مناطق می‌تواند تلاش برای تأسیس و یا توسعه این مراکز باشد.
حسینی به انتظارات از رؤسای ادارات در حوزه سنجش و تشخیص پرداخت و گفت: یکی از مستمرترین، فراگیرترین و مؤثرترین برنامه‌های وزارت آموزش‌وپرورش، برنامه سنجش آمادگی تحصیلی و جسمانی نوآموزان بدو ورود به دبستان و پیش‌دبستانی است که در سال گذشته و علی‌رغم شیوع بیماری کووید ۱۹ نزدیک به ۹۹ درصد از نوآموزان بدو ورود به مدرسه در این طرح تحت پوشش قرار گرفتند.
وی افزود: این یک افتخار بزرگ و اساسی برای مجموعه نظام آموزشی است که با مشارکت و همراهی ادارات مناطق کشور مقدور شد و برای اجرای موفق این برنامه در سال جاری، همراهی و هماهنگی رؤسای ادارات ضروری است.
وی افزود: باتوجه‌به موقعیت ژئوپلیتیک، بوم شناختی و فرهنگی مناطق کشور رؤسای ادارات در جهت افزایش مناطق تحت پوشش سنجش و پوشش دانش‌آموزان عشایر و روستایی اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.
حسینی با بیان این که در حال حاضر ۴۱ سال ورزشی مخصوص دانش‌آموزان استثنایی، در حال بهره‌برداری است و ۲۸ سالن ورزشی نیز در حال ساخت است اظهار کرد: ضروری است مناطق محروم در خصوص در اختیار گذاشتن سالن‌های ورزشی، مراکز فرهنگی و تربیتی و همچنین تجهیزات ورزشی برای استفاده دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه اهتمام بیشتری داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *