پربازده‌ترین بازار مالی ایران در مرداد ماه
- روزنامه همشهری نوشت: روند نزولی بورس که از مرداد ماه پارسال شروع شده بود، از تیر‌ماه امسال همزمان با مشخص شدن نتایج سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری متوقف شد. این روند نزولی که نزدیک به یک سال به‌طول انجامید، چند ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری در ابتدای سال‌جاری تشدید شده و حتی سهامداران را دچار نوعی انفعال کرده بود؛ به‌طوری که حجم معاملات بازار سهام در چند ماه نخست سال، به‌طور بی‌سابقه‌ای کاهش یافته بود و در برخی روز‌ها ارزش روزانه کل معاملات بورس و فرابورس جمعا به ۵ تا ۷ هزار میلیارد تومان می‌رسید.
این در حالی است که سال قبل در روز‌های رشد روزانه بین ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان سهام، در بازار دادوستد می‌شد و حتی در برخی روز‌ها ارزش روزانه معاملات به ۳۵ هزار میلیارد تومان هم رسید. این اطلاعات نشان می‌دهد که تعیین تکلیف شرایط سیاسی و مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری تأثیر زیادی در کاهش انفعال سهامداران داشته است؛ به‌طوری که بلافاصله بعد از پایان انتخابات ریاست‌جمهوری ارزش معاملات بازار سهام با رشد مواجه شد و این روز‌ها سهامداران روزانه در حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان سهام دادوستد می‌کنند؛ گویی سهامداران در انتظار تعیین تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری بوده اند.
این خروج از ابهام همچنین منجر به پیشی گرفتن بازده سرمایه‌گذاری در بورس از سایر بازار‌های سرمایه‌گذاری شد و برخی تحلیلگران حتی بر این باورند که با رفع سایر ابهامات سیاسی، این پتانسیل که نقدینگی بیشتری وارد بازار سهام شود و منجر به رشد بیشتر بازده بورس شود وجود دارد.
بازده بازار‌ها
آمار‌ها نشان می‌دهد که شاخص کل بورس تهران که بیانگر میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس است، در مرداد‌ماه امسال ۲۰۴ هزار واحد افزایش یافته است. این به‌معنای آن است که سهامداران بورس در مرداد‌ماه امسال به‌طور میانگین، ۱۵.۵ درصد سود کرده‌اند؛ این در حالی است که سرمایه‌گذارانی که در این مدت سکه خریده‌اند، جمعا ۱۴ درصد سود کرده‌اند. قیمت هر سکه در مرداد ماه امسال با یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش از ۱۰ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان به ۱۲ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان رسیده است.
قیمت دلار نیز به‌عنوان یکی از بازار‌هایی که مورد توجه سرمایه‌گذاران است، در پایان مرداد ماه امسال با ۲۹۰۰ تومان افزایش از ۲۴ هزارو ۶۵۰ تومان به ۲۷ هزارو ۵۵۰ تومان در رسیده است. این مسئله به این معناست که بازده سرمایه‌گذاری در بازار ارز ۱۱.۷ درصد بوده است.
بازده سرمایه‌گذاری در بازار ارز درحالی کمتر ازسایر بازار‌ها بوده که این بازار، خود محرک رشد سایر بازار‌ها است؛ به این معنا که اغلب دارایی‌ها همگام با رشد قیمت دلار، با افزایش مواجه می‌شوند. علت کمتر‌بودن میزان رشد دلار در مقایسه با سایر بازار‌ها این است که این بازار تحت کنترل سیاست‌های نظارتی بانک مرکزی است و از نوسان‌های بیش از حد در این بازار جلوگیری می‌شود.
آمار‌های غیررسمی همچنین نشان می‌دهد که سطح عمومی قیمت‌ها در بازار مسکن نیز در مرداد امسال به‌طور میانگین بین یک تا ۳ درصد افزایش یافته است و نقدینگی فعلا تمایل چندانی برای ورود به بازار مسکن ندارد.
پیش‌بینی آینده
کارشناسان اعتقاد دارند؛ روند بازده بازار‌ها در ماه‌های آینده به سیاست‌های اقتصادی دولت جدید و تنش‌های دیپلماتیک ارتباط دارد. هرکدام از این مولفه‌ها می‌تواند منجر به رشد یک یا همه بازار‌ها شود.
آنطورکه تحلیلگران می‌گویند، ثبات اقتصادی در دولت جدید می‌تواند منجر به رفع ابهامات در بورس و رشد شاخص‌ها شود؛ اما در عین حال افزایش تنش‌ها در حوزه سیاستگذاری اقتصادی به بازار سرمایه صدمه می‌زند. اغلب فعالان بازار سرمایه از دولت سیزدهم انتظار دارند که اجازه دهد بازار سرمایه مطابق مکانیسم‌های خود حرکت کند. در چنین شرایطی کارشناسان بر این باورند که اگر سیاست‌های اقتصادی در دولت جدید به‌گونه‌ای دنبال شود که سایه ابهامات از بازار سرمایه رفع شود، شاخص‌های بورس به رشد خود ادامه خواهند داد و نقدینگی بیشتری به سمت بورس هدایت می‌شود. از سوی دیگر برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که قیمت ارز تحت‌تأثیر رشد تورم که عاملی برای کاهش ارزش پول ملی است، در ماه‌های آینده با افزایش مواجه خواهد شد.
افزایش کسری بودجه دولت و رشد نقدینگی خود محرکی برای رشد تورم هستند و این عامل می‌تواند در ماه‌های آینده قیمت دلار را تحت‌تأثیر قرار دهد. نکته مهم‌تر، اما سرنوشت مذاکرات هسته‌ای در وین است. چنانچه به هر دلیلی مذاکرات هسته‌ای در وین به بن بست برسد و تحریم‌ها تشدید شود، امکان رشد قیمت دلار وجود دارد. از نظر تکنیکی این پتانسیل وجود دارد که قیمت دلار، تحت‌تأثیر محرک‌های سیاسی از مرز ۳۰ هزار تومان عبور کند.
محمد خبری زاد، یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه پیش‌بینی این است که میانگین قیمت دلار در بازار آزاد مابین ۲۸ تا ۳۲ هزار تومان باشد، گفت: بر این اساس؛ شاخص بورس حداقل ۱۰ تا ۲۰ درصد ظرفیت رشد دارد. به‌گفته او، اگر اتفاق سیاسی غیرمنتظره‌ای رخ دهد، با وضعیت فعلی نقدینگی و وضعیت سیاسی به‌نظر می‌رسد که شاخص بین ۱۰ تا ۲۰ درصد دیگر برای صعود ظرفیت دارد. علی یوسفیان، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم گفت: به‌نظر می‌رسد بازار سهام به این نتیجه رسیده که اتفاقات مثبتی در آینده رخ می‌دهد و نگاه خوش‌بینانه‌ای به آینده دارد، اما هنوز اینکه چه اتفاق مثبتی در راه خواهد بود مشخص نیست.
به‌گفته او، اگر روند کنونی بازار ادامه داشته باشد شاخص طی ۲ تا ۳ ماهه آینده به ۲ میلیون واحد خواهد رسید. او اضافه کرد: برخلاف گذشته که صنایع صادرات محور مورد توجه قرار می‌گرفت، هم‌اکنون بیشتر توجه‌ها به شرکت‌های غیرصادراتی است، شاید این موضوع به نگاه رئیس‌جمهور برگردد که نگاه به داخل دارد، اما دقیق نمی‌توان درباره آن نظر داد. داوود رزاقی، یک کارشناس دیگر بازار سرمایه هم درباره روند رو به رشد بازار سهام گفت: صحبت رئیس‌جمهوری در مراسم تنفیذ درخصوص ایجاد ثبات در معاملات بورس ازجمله مسائل با اهمیت و تأثیرگذاری تلقی می‌شود که نشان از درجه اهمیت این بازار برای دولت دارد.
این اظهارات توانست بار دیگر اعتماد‌ها را برای سرمایه‌گذاری در بورس بازگرداند و شاهد ورود نقدینگی‌های در اختیار مردم به این بازار باشیم. به‌گفته او، این مسئله که دولت به‌دنبال اعتمادسازی در بین مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس است، به‌عنوان مسئله‌ای مهم در بین مردم برای ورود دوباره نقدینگی‌ها به این بازار تلقی می‌شود.