تقویم تاریخ؛ از روز پزشک تا پایان اشغال پاریس در جنگ جهانی دوم

_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (یکم شهریور) به شرح زیر است:

روز پزشک و بزرگداشت ابوعلی سینا

اول شهریور در سالنمای ایرانی روز بزرگداشت "حسین بن عبداللَّه" معروف به "ابوعلی سینا" و روز پزشک است. ابوعلی حسین بن عبداللَّه بن حسین بن علی بن سینا ملقَّب به حجة الحق، معروف به شیخ الرییس، در سوم ماه صفر سال ۳۷۰ ق در بلخ به دنیا آمد و از خردسالی به فراگیری علوم زمان پرداخت تا این‏که در جوانی، علامه دهر گردید. ابوعلی سینا از حکمای بزرگ و پزشکان نامدار جهان اسلام و از مشهورترین و تاثیرگذارترینِ فیلسوفان و دانشمندان ایران‌زمین است که به ویژه به دلیل آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت دارد.

وی به سبب معالجه بیماری امیر نوح بن منصور سامانی، مقرب پادشاه گردید و به کتابخانه دربار راه یافت. ابن سینا با استفاده از این فرصت به مطالعه و نوشتن اهتمام نمود. وی ۴۵۰ کتاب به زبان‌های فارسی و عربی در زمینه‌های گوناگون نوشته‌است که شمار زیادی از آن‌ها در مورد پزشکی و فلسفه است. وی نویسنده کتاب شفا که یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع است و القانون فی الطب که یکی از معروف‌ترین آثار تاریخ پزشکی است می‌باشد. جرج سارتن در کتاب تاریخ علم وی را یکی از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان پزشکی می‌داند.

همچنین وی او را مشهورترین دانشمند دیار ایران می‌داند که به اعتقاد او، یکی از معروف‌ترین‌ها در همهٔ زمان‌ها و مکان‌ها و نژاد‌ها است. در مدت عمر ابوعلی‏ سینا، وقایع متعددی بر او گذشت که از وزارت تا زندان را در بر داشت. سرانجام این دانشمند شهیر و فیلسوف کبیر در ۵۸ سالگی در همدان درگذشت و در همان شهر مدفون گردید. به پاسداشتِ این پزشک نامدار مسلمان، روز اول شهریور در جمهوری اسلامی ایران، روز پزشک نامگذاری شده است. این روز در سال ۱۳۹۹ با توجه به شیوع کرونا و شهادت برخی از پزشکان در خط مقدم مهار کرونا از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.

درگذشت سید صدرالدین موسوی عاملی

۱۸۰ سال پیش در چنین روزی، چهاردهم محرم سال ۱۲۶۳ هجری قمری «سید صدرالدین موسوی عاملی»، دانشمند و محدث برجسته مسلمان در اصفهان ـ از شهر‌های ایران ـ درگذشت. او در ناحیه جبل عامل لبنان متولد شد. موسوی عاملی در سنین کودکی به کشور عراق رفت و پس از اتمام تحصیلاتش در حوزه علمیه نجف، به تحقیق و مطالعه پرداخت و پس از چندی در علومی، چون فقه، اصول فقه و حدیث مهارت بسیار یافت. از تالیفات این دانشمند مسلمان کتابی مفصل و مشروح در باب فقه و اصول فقه است. همچنین کتابی در نحو که شواهد و مثال‌های آن از آیات قرآن است، از دیگر آثار این عالم گرانقدر می‌باشد.

امضای معاهده تاریخی پراگ

۱۵۵ سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و سوم اوت ۱۸۶۶ میلادی؛ معاهده تاریخی "پراگ" میان دو کشور پروس و اتریش امضا شد. در اواسط قرن نوزدهم قسمت اعظم سرزمینی که امروزه آلمان نامیده می ‏شود از کشور‌های کوچکی تشکیل می‏ شد که در هر کدام یک پادشاه یا شاهزاده‌ای حکومت می‏ کرد.

با به قدرت رسیدن بیسمارک و در اختیار گرفتن مقام صدراعظمی پروس، وی که در آرزوی وحدت ایالات آلمان و تشکیل یک امپراتوری نیرومند بود، قبل از هر چیز به تقویت نیروی نظامی پروس پرداخت و در اولین جنگ خود برای الحاق یکی از این ایالت ‏ها به قلمرو پروس، در سال ۱۸۶۴ م پیروز شد. اختلافات اتریش و پروس بر سر الحاق این ایالت به پروس، به رویارویى مستقیم پروس و اتریش منتهی شد. در این جنگ که به جنگ هفت هفته معروف شده است، نیرو‌های پروس قوای اتریش را شکست دادند و در نتیجه قرارداد صلحی که در روز ۲۳ اوت ۱۸۶۶ م در پراگ به امضا رسید، کلیه ایالات واقع در شمال رودخانه راین، اتحادیه جدیدی به نام کنفدراسیون شمالی آلمان تشکیل دادند و با پروس متحد شدند.

پایان اشغال پاریس در جنگ جهانی دوم

۷۷ سال پیش در چنین روزی بابر با بیست سوم اوت ۱۹۴۴ میلادی؛ شهر پاریس از اشغال آلمان رهایی یافت. پانزده ماه پس از فروزان شدن آتش جنگ جهانی دوم و در ادامه توسعه ‏طلبی ‏های هیتلر، نیرو‌های آلمان نازی به قصد تصرف فرانسه، به این کشور حمله کردند.

در روز پنجم ژوئن ۱۹۴۰م، هیتلر فرمان انهدام کامل نیرو‌های فرانسه را صادر کرد و سه روز بعد، نیرو‌های زرهی آلمان، خطوط دفاعی فرانسه را در شمال شرقی این کشور در هم شکستند و وارد خاک فرانسه شدند. در این میان، موسولینی نخست ‏وزیر دیکتاتور ایتالیا و هم ‏پیمان آلمان پس از مدتی تردید و تعلل، در روز دهم ژوئن به انگلستان و فرانسه اعلان جنگ داد و فرانسه علاوه بر جبهه شمالی، در مرز‌های جنوب شرقی خود نیز در معرض تهدید قرار گرفت. نیرو‌های فرانسه در برابر نیرو‌های آلمان به‏ سرعت شروع به عقب‏ نشینی کردند.

در نهایت، سحرگاه روز چهاردهم ژوئن ۱۹۴۰م، اولین واحد‌های سربازان آلمانی وارد پاریس شدند و پاریس تقریباً بدون مقاومت در برابر ارتش آلمان تسلیم شد. پاریس تا بیست و سوم اوت سال ۱۹۴۴ میلادی، به مدت بیش از چهار سال تحت اشغال آلمان بود تا اینکه در این تاریخ و پس از شکست‌های مکرر آلمانی‌ها در جبهه‌های جنگ، این شهر به دست نیرو‌های متفقین آزاد شد.