تعادل قیمت سیمان در برخی شهرها/ مشکل بازار سیمان در تبریز و تهران
علی محمد بُد در گفتوگو با میزان، درباره وضعیت عرضه سیمان به بازار و بورس کالا گفت: در حال حاضر، قطعی برق باعث کمبود تولید شده است و اگر سیمان وارد بورس کالا نمی‌شد مصالح‌فروشان نیز با توجه به اینکه قیمت تثبیتی می‌شود سود بالا کسب می‌کردند.
کارشناس صنعت سیمان گفت: زمانی که کالایی دچار کمبود شود چه در بورس یا درجایی دیگر، باعث می‌شود که بازار غیرمتناسب شود. مشکل سیمان، کمبود برق و تولید است همچنین در فصل تقاضای بالای سیمان قرار داریم، ولی نمی‌توانیم تولید کنیم.
وی افزود: بنابراین سیمان در بورس یا قیمت‌گذاری باشد فرقی ندارد و زمانی که کاهش تولید دارد، بازار سیاه می‌شود همچنین بتن سازان و توزیع‌کنندگان، سود این رانت را دریافت می‌کنند و مقداری از رانت در بورس کالا ثبت‌شده که با ورود به تولید باعث سرمایه‌گذاری می‌شود و قسمتی از آن‌هم به تولید می‌رسد.
بُد بیان کرد: باید برق کارخانه‌های سیمان را تأمین کنند تا قیمت متعادل شود و با توجه به ظرفیت‌ها کارخانه ها می‌توانند تقاضای مملکت را جوابگو باشد.
وی اظهار کرد: بین سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ کرایه حمل به‌شدت افزایش پیدا کرد زیرا سیمان قیمت‌گذاری ثابتی داشت و کارخانه‌ها نیز در محل‌های مصرف ایجاد نشده بودند به‌عنوان‌مثال در تهران کمبود سیمان وجود دارد ولی کارخانه سیمان را در زابل قرار داده‌اند.
کارشناس صنعت سیمان افزود: تفاوت کرایه حمل بین دو کارخانه باعث شده که کالاهایی که از کارخانه‌های دیگر حمل می‌شود به علت کرایه حمل پایین، در اختیار داشتن کامیون و کم بودن ارز باعث شد که حمل مقدار زیادی از سیمان‌ها صورت نگیرد و بازار سیاهی به‌عنوان‌مثال در تهران و تبریز ایجاد شود.
وی تأکید کرد: دو اتفاق صورت گرفته که باعث کاهش تولید سیمان شده است؛ در اسفند سال پیش کارخانه‌های تولید سیمان برق و گاز نداشتند که باعث توقف در تولید شد و تولید کاهش پیدا کرد، توقف دیگر طی دو ماه امسال رخ‌داده و باعث شده تولید از مدار خارج شود و کارخانه‌ها نتوانستند سیمان تولید کنند.
بُد در ادامه گفت: قیمت‌گذاری غلط باعث شده بود که کارخانه‌ها را در جای غلط قرار دهند و در مکانی که مصرف سیمان وجود دارد کارخانه را قرار نداده‌اند.
وی اظهار کرد: ممکن است امسال زمستان باز هم دچار کمبود گاز و برق شویم و مشکل اصلی در عرضه و تقاضا است زیرا عرضه کم شده و تقاضا در جای قبلی قرار دارد و تقاضا را به قیمت‌گذاری در جای مناسب نرسانده‌ایم.
کارشناس صنعت سیمان گفت: سیمان کالای سنگینی است و هزینه حمل بالایی دارد بنابراین با توجه به اینکه حدود ۳۰۰ درصد کرایه حمل افزایش پیداکرده و دچار تفاوت کرایه در بازارهای مختلف شده‌ایم. در برخی از شهرها بازار سیمان متعادل است مثلاً در اصفهان و مشهد با توجه به تعداد کارخانه‌ها در بازار مشکلی نداریم، ولی در تبریز و تهران مشکل سیمان وجود دارد.
وی در خصوص خرید سیمان توسط افراد غیرضروری از طریق کد سجام گفت: اگر کسی مقدار زیادی سیمان با کد سجام خریداری کند باید مالیات یا اظهارنامه بدهد که این مقدار سیمان را چرا و برای چه‌کاری خریداری کرده است یا اینکه جریمه عدم اظهارنامه و مالیات را پرداخت کند بنابراین معاملات شفاف‌تر می‌شود.
بُد بیان کرد: سیمان را نمی‌شود نقل‌وانتقال داد و انبار کرد. سیمان فله‌ای اصلاً بار نمی‌شود و باید مستقیم مصرف شود، سیمان کیسه‌ای هم باید در محل مصرف شود و یا اینکه دلال به‌طور مستقیم به مشتری بفروشد و اگر کسی بدون اینکه انبار داشته باشد خریداری کند کاری نمی‌تواند انجام دهد و سیمان خریداری‌شده باید به محل مصرف منتقل شود.
وی در خصوص صادر کردن سیمان در اوایل سال توسط کارخانه‌ها گفت: مدیران به اقتصاد کلان وارد نیستند که بدانند برق امسال دچار کمبود می‌شود و ۷۰ درصد شرکت‌های سیمان خصولتی هستند یعنی منفعت زیادی نصیب مدیران نمی‌شود و بیشتر آمار تولید و تحویل را ارائه می‌دهند، ولی اگر دولتی نبودند بیشتر به سود توجه می‌کردند.
کارشناس صنعت سیمان گفت: دو اتفاق غیر مترقبه رخ‌داده و کسی فکر نمی‌کرد که در فصل ساختمان‌سازی اعلام کنند که برق کارخانه‌های سیمان قطع می‌شود و تولید نیز کاهش پیدا می‌کند همچنین ۱۰ میلیون تولید را از رده خارج کردند که این ۱۰ میلیون مقدار زیادی است.
وی تاکید کرد: بزرگ‌ترین مشکل اصلی حمل‌ونقل است. چون کرایه حمل بالاست کارخانه‌ها را کنار آب قرار می‌دهند تا سیمان را از طریق پمپ به داخل کشتی تخلیه کنند که سیمان را با هزینه گزاف به بندر حمل نکنند و بعد صادر کنند.
بُد در ادامه افزود: هیچ‌کدام از واحدهای سیمان به‌جز دو واحد، برای صادرات ساخت نشده است، ولی برخی مواقع انقدر قیمت را کاهش می‌دهند که صادرات سود می‌کند و اگر قیمت‌ها درست شود ۱۲ میلیونی که صادر می‌شود به داخل کشور بازمی‌گردد و بازار متعادل می‌شود.