شرایط و نحوه راه اندازی «مهدخانگی»
_ فارس نوشت: بچه‌ها از سنین ۳ الی ۴ سالگی به بعد نیاز دارند که با همسالان خود در ارتباط باشند. این ارتباط با همسال اگر در کنار آموزش‌های اولیه رشد جسمی و ذهنی قرار بگیرد، نقش مهمی در رشد کودکان دارد.
مصداق ارتباط با همسالان و آموزش مهارت‌های اولیه زندگی اغلب در مهدکودک‌ها پیدا می‌شود. اما در این سال‌های کرونایی بسیاری از خانواده‌ها تمایلی ندارند که کودکان خود را به مهدکودک بفرستند. از طرف دیگر این سال‌های اولیه تولد کودک نیزدر حال سپری شدن است و لازم است زمینه‌های رشد جسمی و ذهنی او فراهم بشود.
یکی از ایده‌های جایگزین و موثر در این زمینه «مهدخانگی» است. تعریف یک خطی مهدخانگی به توافق چند خانواده برای آموزش و نگهداری از بچه‌ها در ساعتی مشخص در منزل اشاره دارد. اما راه‌اندازی این مهدها، نکات و ویژگی‌هایی هم دارد که اگر قصد آن را داریم بهتر است بدانیم.
چه خانواده‌هایی می‌توانند «مهدخانگی» تاسیس کنند؟
همه خانواده‌ها می‌توانند با همکاری خانواده‌هایی دیگر از دوستان، آشنایان و اطرافیان خود برای فرزندانشان مهد خانگی ایجاد کنند. اما مهم است که این خانواده‌ها برای آموزش فرزندانشان با هم اشتراکات فرهنگی، مذهبی و تربیتی داشته باشند یا دست‌کم بر سر این اشتراکات توافق کنند. بچه‌ها باید بتوانند از آموزش یکدست و منسجم و بدون تعارض توسط مربی که برای مهدخانگی قرار داده می‌شود، استفاده کنند.
مهدخانگی برای چه کودکانی مناسب است؟
آموزش و وقت گذراندن با همسالان برای همه کودکان فعالیت مفید موثری است. اما خانواده‌هایی که جدیدا در بین آن‌ها یک نوزاد متولد شده است، آن‌هایی که دو کودک با اختلاف سنی بیش از پنج سال و یا اختلاف سنی به میزانی که کودکان هنوز همبازی یکدگیر نشده‌اند، دارند موارد مناسبی برای شرکت در یک مهدخانگی هستند.
مهدخانگی را کجا برگزار کنیم؟
سیستم اغلب مهد‌های خانگی به این صورت است که هربار یکی از والدین از خانواده‌هایی که با هم توافق کرده‌اند نگهداری و آموزش بچه‌ها را به عهده می‌گیرد. این کار مستلزم این است که هر جلسه مهد در خانه یک نفر برگزار بشود. درحالی که ثابت بودن محیط آموزش در موثر بودن آموزش تاثیرگذار است. به همین خاطر بهتر است مهد در خانه یکی از اعضا که همیشه شرایط مناسبی برای حضور کودکان دارد برگزار بشود. این مکان می‌تواند یک اتاق مشخص و یا حیاط خانه هم باشد. اگر در مواقعی امکان حضور در خانه همیشگی وجود نداشت، می‌شود تحت عنوان اردو و یا فعالیت خارج از مهد در آن روز آموزش‌ها را در یک پارک و یا محیط مناسب دیگری برگزار کرد.
شروط اقتصادی و تهیه آیین‌نامه
بسته به اعتماد و نوع رابطه خانواده‌هایی که با هم مهدخانگی برگزار می‌کنند، باید شروط اقتصادی شامل هزینه‌ها و خرج و مخارج و همچنین دستورالعملی برای میزان و نحوه آموزش بچه‌ها در نظر گرفته بشود. این توافقات هم برای خانواده‌ها و هم برای مربی یک راهنما به حساب می‌آید.
مسائل اقتصادی شامل غذا یا میان‌وعده بچه‌ها، تهیه وسائل و لوازم‌التحریر موردنیاز و هر امکان مستلزم صرف هزینه‌ای است که میزبان مهد آن را فراهم می‌کند. برای دستورالعمل آموزشی اگر مربی آموزش دیده‌ای را برای مهد خود استخدام می‌کنیم بهتر است نوع، روش و میزان، ساعات و ماه‌های آموزش را از او بخواهید. اگر هم یکی از والدین دارای مهارت این آموزش را به عهده می‌گیرد، موارد مذکور را به صورت مکتوب به اطلاع والدین برساند.
آموزش‌ها بهتر است برای کودکان یک تا سه سال، سه تا پنج سال، پنج تا هفت سال و یا در همین محدوده متناسب با سن کودکان حاضر در مهد، به صورت مجزا برنامه‌ریزی بشود.
آموزش هم به اندازه نگهداری جدی است
بعضی مهد‌های خانگی بعد از مدتی و یا از ابتدا به خاطر آشنایی بچه‌ها با میزبان به محلی برای چندساعت نگهداری از بچه‌ها و بازی آن‌ها تبدیل می‌شود. درحالی که آموزش مهارت‌های پایه رشد نیز به اندازه ساعات تفریح و برای بچه‌ها ضروری است؛ بنابراین تهیه دستورالعمل آموزشی که در مورد پیش گفته شد، به صورت مکتوب حتی برای مهد‌های خانگی با درجه صمیمیت بالای خانواده‌ها ضروری به نظر می‌رسد.
شیوع کرونا فرصت‌هایی زیادی از ما گرفته است. حالا با تعطیلی‌های پیشگیری از شیوع بیماری، دورکار شدن بخشی از مشاغل و عدم امکان مسافرت و شرکت در مهمانی‌ها، همه ما زمان زیادی را در خانه سپری می‌کنیم. در این بین کودکان که درک کمتری از شرایط پیش‌رو دارند آسیب‌پذیرتر هستند. در شرایط عادی والدین اغلب برای کودکان خود برنامه‌های زیادی جهت رشد و پرورش دارند. اما خوب است در شرایط غیرعادی نیز خلاقیت خود را از دست ندهیم و لوازم موردنیاز برای رشد کودکانمان را از طریقی مطمئن و سلامت فراهم کنیم.