مالیات ستانی از شاخ‌های مجازی
_ روزنامه ایران نوشت: با تدوین و تصویب دستورالعمل تکلیفی که نمایندگان مجلس درقانون بودجه سال‌جاری برای دولت تعیین کرده‌اند، فعالان فضای مجازی که بیش از ۵۰۰ هزاردنبال کننده دارند هم به لیست مؤدیان مالیاتی کشور افزوده شدند. براین اساس، این افراد ملزم شده‌اند به‌صورت خوداظهاری، اظهارنامه مالیاتی ارائه کنند و سازمان امورمالیاتی نیز طبق این دستورالعمل برای بررسی تراکنش‌های بانکی و تحقیقات میدانی مجوز دریافت کرده است.
وزیر اقتصاد دستورالعمل نحوه پرداخت مالیات شاخ‌های مجازی بالای ۵۰۰ هزار دنبال کننده را به سازمان مالیاتی برای اجرا ابلاغ کرد. بعد از گذشت ۵ ماه دریافت مالیات از کاربران بیش از ۵۰۰ هزار دنبال کننده در رسانه‌های کاربر محل از محل تبلیغات نهایی شد.
نمایندگان مجلس سال گذشته در جریان بررسی قانون بودجه سال ۱۴۰۰ مصوب کردند که اینفلوئنسر‌ها یا همان چهره‌های مشهوری که از محل شبکه‌های مجازی کسب درآمد می‌کنند باید مالیات بپردازند؛ بنابراین در بند ذ تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ این موضوع مصوب شد.
دستورالعمل چگونگی دریافت مالیات از شاخ‌های فضای مجازی به وزارت اقتصاد ابلاغ شد و فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد نیزیا توجه به تکلیف نمایندگان مجلس درقانون بودجه ۲۶ تیرماه آن را به نظام مالیاتی ابلاغ کرد.
به گزارش فارس، امید علی پارسا رئیس کل سازمان مالیاتی در این ابلاغیه آورده است: بیش از ۵۰۰ هزار دنبال کننده در رسانه‌های کاربر محور در اجرای بند (۵) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور که مقرر می‌دارد: درآمد‌های کاربران دارای بیش از پانصد هزار دنبال کننده رسانه‌های کاربر محور ازمحل تبلیغات، مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود.
دراین دستورالعمل رسانه برخط، نوعی رسانه دیجیتال که امکان قرار دادن محتوای دیجیتال در دسترس عموم از طریق بستر شبکه مانند شبکه اینترنت اعم از سایت‌های نرم افزار‌های برخط، نرم افزار‌های تلفن همراه برخط و امثالهم را فراهم می‌آورد، تعریف شده است. همچنین رسانه کاربر محور، رسانه برخطی است که بستر استقرار محتوای دیجیتال در معرض دسترس عموم بوده و همچنین امکان تعامل و تشکیل گروه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مجازی را برای کاربران فراهم می‌آورد.
محتوای تبلیغاتی در فضای مجازی نیزشامل هرگونه اعلان و اطلاع‌رسانی برای معرفی محصولات، اشخاص، پدیده‌های اجتماعی و با ترغیب به خرید کالا با خدمت که در فضای مجازی اعم از رسانه‌های برخط، کانال‌ها و صفحات به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم در قالب محتوای سمعی یا بصری ارائه می‌شود. ازسوی دیگر، پیام گستر تبلیغاتی، اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که بین صاحب آگهی و انتشار دهنده ارتباط را برقرار نموده و ضمن مدیریت فضای تبلیغاتی مجازی اقدام به پذیرش، ساخت و انتشار آگهی می‌کنند
الزام ثبت‌نام و خوداظهاری
براساس ماده ۲این دستورالعمل، درآمد کاربران حقیقی و حقوقی دارای بیش از پانصد هزار دنبال کننده رسانه‌های کاربر محور ناشی از تولید انتشار و اشتراک‌گذاری محتوای تبلیغاتی در فضای مجازی، حسب مورد مشمول مالیات موضوع فصول چهارم و پنجم باب سوم قانونی می‌باشد، اشخاص مزبور ملزم به ثبت‌نام و خود اظهاری در نظام مالیاتی کشور از طریق مراجعه به درگاه عملیات الکترونیکی مؤدیان مالیاتی به نشانی www.tax.gov.ir و انجام کلیه تکالیف مطابق قوانین و مقررات مالیاتی هستند.
همچنین حکم این ماده مانع از تشخیص، مطالبه و وصول مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به درآمد‌های ناشی از تبلیغات کالا‌ها و خدمات در رسانه‌های کاربر محور نیست.
طبق ماده ۳دستورالعمل نیز، اشخاص حقیقی و حقوقی که به‌عنوان پیام گستر تبلیغاتی، نسبت به مدیریت صفحه‌های رسانه‌های کاربر محور در راستای تبلیغات و بازاریابی کسب و کار اشخاص دیگر اقدام می‌کنند، فعالیت شغلی مزبور مکلف به ثبت‌نام و انجام تکالیف وفق قوانین و مقررات مالیاتی بوده و در اجرای تبصره (۳) ماده ۸ آیین نامه اجرایی تبصره (۵) ماده ۱۶۹ مکرر قانون مکلف به ارسال اطلاعات مربوط به صاحبان آگهی و کاربران رسانه‌های کاربر محور حسب مورد، هستند.
فعالان فضای مجازی شناسایی می‌شوند
سازمان امور مالیاتی کشور براساس ماده ۴ دستورالعمل، موظف است با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی سازمان و اطلاعات واصله از سایر دستگاه‌ها از جمله وزارت اطلاعات و ارتباطات و فناوری اطلاعات، نسبت به شناسایی اشخاص موضوع این دستورالعمل اقدام و فهرست کلیه مشمولین اعم از ثبت‌نام و شناسایی شده را در تارنمای سایت سازمان امور مالیاتی کشور در منظر عمومی قرار دهد.
بررسی تراکنش‌های بانکی فعالان
درماده ۵ دستورالعمل نیز اجازه بررسی‌های میدانی و بررسی تراکنش‌های بانکی مشمولان را صادرکرده است. بنابراین، مؤدیان مالیاتی موضوع این دستورالعمل می‌بایست در راستای مقررات مواد ۱۰۰ و ۱۱۰ قانون مالیات‌های مستقیم از طریق خود اظهاری نسبت به تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت خود در مواعد مقرر و پرداخت مالیات متعلق اقدام کنند. سازمان امور مالیاتی موظف است در اجرای ماده ۹۷ قانون بر اساس خود اظهاری، اطلاعات واصله، تحقیقات میدانی و عندالاقتضاء بررسی تراکنش‌های بانکی، نسبت به تشخیص، مطالبه و وصول مالیات اشخاص موقع این دستورالعمل با رعایت قوانین و مقررات موضوعه و حسب مورد اعمال معافیت و نرخ مالیاتی، اقدام نماید، هزینه‌های مربوط به تولید محتوا و گزارش آگهی به‌عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی محسوب خواهد شد.
همچنین برمبنای ماده ۶، چنانچه مابه ازای ارائه خدمات تبلیغاتی در صفحه‌های شخصی در رسانه‌های کاربر محور برای دیگران، تحصیل با تملک کالا با دریافت خدمت باشد، ارزش منصفانه مابه ازای دریافتی در آمد محسوب شده و مشمول مالیات خواهد برد.
برآورد تعداد شاخ‌های فضای مجازی
براساس گزارش فارس، آمار‌ها حاکی از آن است که تنها در اینستاگرام، بیش از ۵۰ پیج بالای ۳میلیون دنبال‌کننده دارند و فالوور‌های بیش از ۶۰۰پیج بالای یک میلیون دنبال‌کننده است. هزینه متداول درج هر ویدیوی کمپین‌های تبلیغاتی شرکت‌های مختلف در صفحات اینفلوئنسر‌های اینستاگرام، مبلغی درحدود ۵ تا ۱۰۰میلیون تومان است و هر کدام از اینفلوئنسر‌های اینستاگرام، روزانه تعداد قابل‌توجهی از چنین ویدیو‌ها و استوری‌های تبلیغاتی را در صفحات خود با مخاطبانشان به اشتراک می‌گذارند. برآورد‌های مرکز پژوهشی بتا (پلت‌فرم تحلیل داده‌های شبکه‌های اجتماعی) نشان می‌دهد تنها درآمد حاصل از تبلیغ و اطلاع‌رسانی توسط اینفلوئنسر‌های اینستاگرامی در سال، مبلغی حدود هزار میلیارد تومان است. به‌طوری که می‌توان گفت مجموع درآمد ۶۰۰ اینفلوئنسر برتر اینستاگرام فارسی در یک‌سال چیزی درحدود درآمدی است که سازمان صداو سیما از تبلیغات به‌دست می‌آورد.
کامبیز نوروزی کارشناس مالیاتی در این باره معتقد است: اگر به‌صورت اصولی نگاه کنیم هر درآمدی باید مشمول مالیات قرار بگیرد. اشکالی نمی‌بینم که درآمد‌های ناشی از فعالیت از صفحات محیط وب مشمول مالیات شوند. ولی نشدنی است. کشف میزان درآمد‌های صفحات اینستاگرامی و تشخیص درآمد مشمول مالیات و نهایتاً دریافت مالیات از آن‌ها کار تقریباً ناممکنی است. درحال‌حاضر نظام مالیاتی کشور به قدری ناتوان و ضعیف است و به قدری در کار خود مشکل دارد که قادر به کشف درآمد واقعی شرکت‌های تجاری که فعالیت رسمی آشکار دارند، نیست. تقریباً بخش خصوصی، یا به‌خاطر نفوذی که در دستگاه حکومتی دارند و یا به دلایل دیگر، هیچ وقت مالیات واقعی خود را پرداخت نمیکند.