کرونا و خطر جهشهای جدید
_ فارس نوشت: با گذشت یکسال و نیم از شیوع بیماری کووید-۱۹در دنیا، حالا ما با ویروسی روبهرو هستیم که بسیار آسانتر از نسخهای که در اواخر سال ۲۰۱۹ در ووهان ظاهر شد، منتقل میشود؛ گسترش مداوم ویروس SARS-CoV-۲ الفبای مختلفی از یونانی را ایجاد کرده است؛ یک سیستم نامگذاری که توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای ردیابی جهشهای جدید ویروس کرونا استفاده میشود. دانشمندان همچنان روی سویه دلتا متمرکز هستند که اکنون به نوع غالب در سراسر جهان تبدیل شده و شیوع آن در حال افزایش است، اما در عین حال آن را دنبال میکنند تا ببینند چه چیزی ممکن است روزی جایگزین آن شود.
دلتا/ افراد آلوده به دلتا ۱۲۶۰ برابر ویروس بیشتری در بینی خود در مقایسه با نسخه اصلی ویروس کرونا دارند
نوع دلتا که اولین بار در هند شناسایی شد همچنان نگران کننده است. در بسیاری از کشورها جمعیت واکسینه نشده قابل توجه است و ثابت شده است که گونه دلتا میتواند نسبت بالاتری از افراد واکسینه شده را نسبت به نسل قبلی خود آلوده کند.WHO دلتا را به عنوان یک نوع نگرانی طبقه بندی میکند، بدین معنا که ثابت شده است قابلیت انتقال را افزایش داده، باعث بیماریهای شدیدتر میشود یا از مزایای واکسنها و درمانها میکاهد. به گفته شین کروتی، ویروس شناس در موسسه ایمونولوژی لا ژولا در سن دیگو، ابرقدرت دلتا قابل انتقال است. محققان چینی دریافتند افراد آلوده به دلتا ۱۲۶۰ برابر ویروس بیشتری در بینی خود در مقایسه با نسخه اصلی ویروس کرونا دارند. برخی از تحقیقات ایالات متحده نشان میدهد که بار ویروسیدر افراد واکسینه شده مبتلا به دلتا با افرادی که واکسینه نشدهاند برابر است، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
در حالی که در ویروس کرونا اولیه هفت روز تا ایجاد علائم طول میکشد، دلتا میتواند علائم را دو تا سه روز سریعتر ایجاد کند و به سیستم ایمنی زمان کمتری برای پاسخگویی و دفاع میدهد. این سویه همچنین به نظر میرسد جهش بیشتری دارد، با گزارشهایی از یک نوع دلتا پلاس، زیرخطی که حامل جهش اضافی است و نشان میدهد از ایمنی فرار میکند.
هند در ماه ژوئن (دو ماه پیش) دلتا پلاس را به عنوان یکی از انواع مورد توجه قرار داد، اما هنوز نه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC) و نه WHO این کار را انجام ندادهاند. با توجه به Outbreak.info، پایگاه دادههای کووید ۱۹، دلتا پلاس در حداقل ۳۲ کشور شناسایی شده است. کارشناسان میگویند هنوز مشخص نیست این سویه خطرناکتر است یا خیر.
سویه لامبدا در حال کاهش است؟
سویه «لامبدا» با نام علمی «سی.۳۷»، نخستینبار در پرو شناسایی شد و نمونههایی از آن نیز در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ میلادی پیدا شده است. از آن زمان این سویه به گونه چیره در این کشور آمریکای جنوبی تبدیل شده است و عامل ابتلای بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان جدید است. به گفته کارشناسان، یکی از دلایل اصلی تعداد زیاد موارد ابتلا به کرونا در پرو به دلیل ظهور نوع لامبدا است که در حال حاضر ۹۷ درصد موارد ابتلا به بیماری را در این کشور تشکیل میدهد. نوع لامبدا به عنوان یک تهدید جدید بالقوه توجهات را به خود جلب کرده است. اما چندین کارشناس بیماریهای عفونی به رویترز گفتند این نسخه از ویروس کرونا ممکن است در حال عقب نشینی باشد.
WHO لامبدا را به عنوان یک نوع مورد علاقه طبقه بندی میکند، بدین معنی که جهشهایی را مشکوک به ایجاد تغییر در انتقال یا ایجاد بیماریهای شدیدتر حمل میکند، اما این سویه هنوز در دست بررسی است. مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهد این جهش در برابر آنتی بادیهای ناشی از واکسن مقاومت میکند. محققان آمریکایی پیش از این گفته بودند، دادههایی وجود دارد که نشان میدهد سویه «لامبدا» ویروس کرونا هنوز نسبت به واکسنهای کرونا آسیب پذیر است.
اریک توپول، محقق و پزشک در کالیفرنیا میگوید: درصد موارد جدید لامبدا گزارش شده به GISAID، پایگاه دادهای که انواع SARS-CoV-۲ را بررسی میکند، در حال کاهش است، علامتی که نشان میدهد نوع آن رو به زوال است؛ ویلیام شافنر، متخصص بیماریهای عفونی در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت نیز میگوید: در تماس اخیر با CDC، کارشناسان گفتهاند به نظر نمیرسد که لامبدا باعث افزایش قابلیت انتقال شود گرچه هنوز نیاز به بررسی دارد.
سویه «B.۱.۶۲۱» از انواع جدید کرونا
یک نوع ویروس کرونا که ابتدا در کلمبیا کشف شد در بین بیماران در فلوریدا جنوبی آمریکا شناسایی شده است. این ویروس مبتلایان را افزایش داده و مقامات بهداشتی آمریکا را در حالت آماده باش قرار میدهد. این ویروس که نخستین بار در کشور کلمبیا شناسایی شده از نوع B.۱.۶۲۱ است و حدود ۱۰ درصد از کل بیماران کرونایی فلوریدای جنوبی را به خود اختصاص داده، برخی از ویروس شناسان حدس میزنند که این ویروس جدید به دلیل سفرهای بین المللی بین کلمبیا و میامی به فلوریدا رسیده باشد. در واقع فلوریدا دروازه این ویروس جدید به آمریکا و شاید جهان است. ویروس B.۱.۶۲۱ هنوز نام حروف یونانی دریافت نکرده، زیرا انواع برجستهتر آن وجود دارد.
نوع B.۱.۶۲۱ برای اولین بار در ژانویه در کلمبیا ظاهر شد و مرکز اروپایی پیشگیری و کنترل بیماریها آن را به عنوان نوع نگرانی طبقه بندی نکرده، در حالی که بهداشت عمومی انگلستان B.۱.۶۲۱ را به عنوان یک نوع تحت بررسی توصیف میکند. این جهش دارای چندین جهش کلیدی از جمله E ۴۸۴ K، N ۵۰۱ Y و D ۶۱۴ G است که با افزایش قابلیت انتقال و کاهش حفاظت ایمنی مرتبط است. بر اساس گزارش اخیر دولت انگلیس، تاکنون ۳۷ مورد احتمالی و تأیید شده در در این کشور وجود داشته و این نوع در تعدادی از بیماران در فلوریدا شناسایی شده است.
جهشهای جدید بیشتر در راه است؟
آنتونی فائوچی، مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماریهای عفونی و بهترین متخصص بیماریهای عفونی در آمریکا، اخیراً هشدار داد که ایالات متحده ممکن است با مشکل مواجه شود مگر اینکه تعداد بیشتری از آمریکاییها واکسینه شوند، زیرا تعداد زیادی از افراد واکسینه نشده فرصت بیشتری برای گسترش و جهش ویروس به انواع جدید میدهند. گرگوری لهستان، دانشمند واکسن در کلینیک مایو نیز اظهار داشت: با این وجود، یک مسئله کلیدی این است که واکسنهای فعلی مانع بیماریهای شدید میشوند، اما از عفونت جلوگیری نمیکنند. این به این دلیل است که ویروس هنوز قادر به تکثیر در بینی است، حتی در بین افراد واکسینه شده که میتوانند بیماری را از طریق قطرات ریز عطسه، سرفه و حتی صحبت عادی منتقل کنند. به گفته وی، برای شکست SARS-CoV-، احتمالاً به نسل جدیدی از واکسنها نیاز است که انتقال را نیز مسدود کنند. تا آن زمان، جهان در برابر ظهور انواع جدید ویروس کرونا آسیب پذیر خواهد بود.