دولت مردمی و ایران قوی
_ جواد منصوری در روزنامه حمایت نوشت: کاهش سرمایه اجتماعی به دنبال نارضایتیهای عمومی از سیاست دولتهای قبلی، عملکرد غیر کارشناسی در حوزههای اقتصادی، اجتماعی و فساد ناشی از ساز و کارهای دستگاه اجرایی در کنار بیبرنامگی و بیتوجهی به نظر نخبگان در حکمرانی باعث شد که مردم در ۲۸ خرداد به یک سکاندار پاکدست رأی دهند. آیتالله رئیسی در دوره ریاست بر قوه قضاییه ثابت کرد که قادر است از ریزش اعتماد عمومی جلوگیری کرده و با مبارزه همهجانبه با فساد، روند آن را معکوس کند.
نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی بر این مبنا، فرصت را در اختیار جامعه قرار میدهد که نارضایتی و اعتراض به موضوعات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را از چارچوب تعریفشده برای انتخابات اعلام کند. نتیجه نارضایتیها و کاستیهای موجود، رأی قاطبه رأیدهندگان به نامزدی بود که در زمره متفکران مسئلهمحور با راهحلهای روشن و عملی قرار داشت و در فهرست شعارهای خود بر مبارزه با فساد، حمایت از محرومان، بهبود شرایط معیشتی از طریق تقویت تولید داخلی تأکید میکرد.
علاوه بر این، نکاتی که ایشان در مراسم تحلیف بیان کردند حاکی از آن است که ترکیبی از مؤلفههای اقتدار داخلی و شاخصههای قدرت خارجی برای قوام بخشیدن به «ایران قوی» در دستور کار دولت سیزدهم قرار دارد. کلیدواژههای ایشان در مراسم تحلیف و تنفیذ عبارت بود از دولت «مردمی» با هدف ایجاد دولتی «قوی» که راهکارهای مدون و مشخصی برای عبور از گردنهها تهیهکرده است. دولت جدید از اینرو، دولتی تحولگرا و عدالتخواه است که با حضور میدانی و تعامل نزدیک با بدنه جامعه، نقشآفرینی میکند و عدالت اقتصادی را نه از طریق مدیریت ویدیو کنفرانسی بلکه با میدان دادن به مردم محقق خواهد کرد.
مردم منتظرند بهجای برخی مدیرانی که به اشرافیگری خود افتخار میکردند، رکورددار پروندههای فساد بودند، از سختی و بحران میگریختند، نسبتی با دغدغهها و نیازهای جامعه نداشتند و هشت سال فرصت را با هدف جلب رضایت اروپا و آمریکا از دست دادند، خدمتگزارانی بر مصادر امور بنشینند که فکر و ذکرشان، رفع نگرانی از مردم و محرومان باشد. رئیسجمهور هشتم، فردی است که در زمان تصدی ریاست قوه قضائیه، با در اختیار داشتن کمتر از یک درصد پستهای مدیریتی و حیطه عمل محدود عدلیه در حوزه اجرا، موفق شد بخش اعظم پروندههای قضایی ناشی از بیتدبیری را حل و فصل کرده و یا دستکم، مانع زدایی کند.
در گذشته نهچندان دور، افرادی بودند که با ذکر قسم جلاله، علت قدم گذاشتن به حوزه اجرا را ممکن بودن حل مشکلات عنوان میکردند، اما پس از مدتی وقتی معلوم شد که راهکارهای آنها صرفاً در گزارههای خارجی و نادیده گرفتن پتانسیلهای داخلی خلاصهشده، شروع به بهانهتراشی کردند. یک روز تحریمها را مشکل اصلی عنوان کردند و خواستار لعن و نفرین دشمنان شدند و روز دیگر، ادعا کردند عوامل داخلی کارشکنی میکنند و نمیگذارند امور به سرانجام برسد. دلیل آن هر کدام که بود، این نکته را آشکار کرد که یا ناتوان بودند و یا از حدود و صغور دشمنی آمریکا با ایران، بیاطلاع.
نقطه مقابل مواضع ذکرشده، مسئولیتپذیری، صادق بودن با مردم و جلب مشارکت عمومی است. قطعاً هر دولتی با مشکلاتی مواجه میشود که بخشی از آنها میتواند غیرقابلپیشبینی باشد و ممکن است تحقق وعدهها را به تأخیر بیندازد. در چنین شرایطی، محرم دانستن مردم و تشریح موانع، اعتماد عمومی را افزایش میدهد. جامعه، اما نمیپذیرد که فرصتی به طول تقریباً یک دهه از دست برود و همه تقصیرها به روی دشمن و موانع داخلی آوار گردد. دولت سیزدهم با درسآموزی از گذشته و با فعال کردن ظرفیتهای بومی، به مردم تکیه دارد و اقتصاد مردمی را مطابق با بیانیه گام دوم انقلاب و سیاستهای «اقتصاد مقاومتی» بهپیش خواهد برد.
این در حالی است که در طول هشت سال گذشته، اعتماد به امضای مقامات آمریکایی بهجای کار شبانهروزی، موجب شرطی شدن سرمایهگذاران و تولیدکنندگان شد و تواناییهای داخلی، معطل بهاصطلاح گشایشهای خارجی ماند. در دولت یازدهم و دوازدهم تردیدی باقی نمایند که این اعتماد، نهتنها فایدهای به حال کشور ندارد، بلکه ضررهای فراوانی وارد میکند چراکه امتیازات نقد گرفتند و وعدههای پوچ دادند. دولت سیزدهم از روز تنفیذ و تحلیف، پیام پایان این رویه را به داخل و خارج ارسال کرد. بهاینترتیب که از این بعد، آمریکا و غرب هستند که باید به دنبال جلب رضایت ایران باشند و امتیاز بدهند. بازگشت به توافق بر این مبنا مطابق آنچه در طول پنج سال گذشته معمول بود، محال است و در چارچوب «توازن» در سیاست خارجی، اقدامی بدون توجه به گامهای متناظر برداشته نخواهد شد؛ و بالاخره اینکه تأکید رئیسجمهور بر همافزایی همه نیروهای داخلی فارغ از جریانها و انتسابات سیاسی آنها نیز نشان میدهد که بنای دولت، دیوارکشی و ایجاد حائل بین گروههای سیاسی نیست. هر جناحی که ایدهای برای پیشرفت کشور داشته باشد، در دولت سیزدهم مورد استقبال قرار میگیرد و بداخلاقیهای سیاسی جای خود را به رفاقت و تعامل خواهد داد؛ «در دولت مردمی، جناحهای سیاسی، دستهبندیهای قومی و مذهبی و گروهی، رنگ میبازد و همه مردم دست در دست یکدیگر برای تحقق ایران قوی، ذیل پرچم مقدس جمهوری اسلامی همپیمان میشوند. امروز از همه نخبگان و اقشار مختلف مردم، همه اقوام و همه مذاهب، همه احزاب و همه گروهها و همه جریانهای سیاسی، حوزه و دانشگاه، جوان، پیر، زن و مرد، میخواهم که دولت مردمی را با همه وجود دولت خود دانسته و یاری کند. بیایید تا برای اعتلای اسلام عزیز، برای عزت آیندگانمان، برای سربلندی ایران عزیزمان در جهان، دست در دست یکدیگر با وحدت و انسجام ملی بپا خیزیم و آرمان ایران قوی را محقق سازیم.» (آیتالله رئیسی در مراسم تحلیف – ۱۴ مرداد ۱۴۰۰)