آخرین وضعیت تولید واکسن‌های ایرانی در کشور
- برنا نوشت: تب واکسیناسیون علیه کرونا حالا نه تنها در دنیا بلکه در ایران هم داغ است و این مسئله به یکی از دغدغه‌های اصلی کشور تبدیل شده است. از اسفندماه که واکسیناسیون در کشور با واکسن‌های خارجی کلید خورد، محموله‌های بسیاری از واکسن‌های روسی، چینی، هندی و... به ایران آمدند تا مرحله به مرحله ایرانیان را در برابر کرونا مقاوم کنند. البته با ورود واکسن‌های خارجی به ایران، واکسن‌های داخلی نیز که مجوز مطالعه بالینی دریافت کرده بودند، کم کم آماده می‌شدند تا به تسریع سرعت واکسیناسیون در تمام کشور کمک کنند. با این حال کووایران برکت اولین واکسن تمام ایرانی کرونا ۲۴ خرداد ماه امسال مجوز تزریق عمومی گرفت و به سبد واکسن‌های تزریق شده اضافه شد. اما در این شرایط نباید از واردات واکسن غافل می‌شدیم چرا که واکسینه شدن مردم اهمیت بیشتری داشت.
هلال احمر؛ قطب کلیدی واردات واکسن به کشور
البته واردات واکسن به کشور نیز در مرحله‌ای با مشکلاتی مواجه شد و در این شرایط دولت به نهاد بین المللی همچون هلال احمر مجوز داد تا برای واردات واکسن به کشور وارد میدان شوند. از فرودین امسال با توجه به صدور مجوز واردات واکسن به هلال احمر تاکنون این نهاد یازده محموله واکسن تهیه کرده و بعد از ورود به کشور از فرودگاه امام خمینی (ره) برای توزیع سریع به وزارت بهداشت تحویل داده شد. در آخرین مرحله‌ی واردات واکسن، هلال احمر یک میلیون و ۱۱۰ هزار دُز واکسن به کشور وارد کرد. کریم همتی رئیس جمعیت هلال احمر اعلام کرده است: تاکنون ۱۲ میلیون و ۶۳۰ هزار دُز واکسن کرونا از طریق این نهاد، توسط ۱۳ پرواز به کشور منتقل شده است.
خودکفایی در تولید داخلی واکسن کرونا؛ سرعت واردات واکسن را بیشتر کرد
خوشبختانه از زمانی که واکسن داخلی مجوز اضطرار گرفت، فروش واکسن‌های خارجی به ایران روند بهتری پیدا کرد چرا که طبق معمول زمانی که کشوری در مرحله‌ای به خودکفایی می‌رسد، کشور‌های دیگر تمایل بیشتری برای فروش محصولات مشابه خود دارند و آن زمان است که می‌فهمند تحریم‌ها مانعی برای تولیدات داخلی کشور نشده است. این موضوع آنقدر مورد توجه قرار گرفت که وزارت بهداشت و وزارت خارجه و بخش خصوصی بدون تاخیر تمام تلاشش را برای خرید واکسن در زمان مقرر انجام داد و پول خرید را هم پرداخت کرد، اما این امکان به دلیل تحریم‌های آمریکا محقق نشد و بعد از ۱۶ ماه و پس از دریافت مجوز مصرف واکسن ایرانی این تحریم‌ها لغو و گشایش‌های اخیر صورت گرفت. حتی در این باره وزیر بهداشت گفت: پس از اعلام بی‌نیازی به دنیا در زمینه واکسن، در‌های واردات به سوی ما باز شد.
نتایج بالینی واکسن برکت به سازمان جهانی بهداشت ارائه می‌شود
حالا در کنار تزریق واکسن ایرانی، واردات واکسن نیز تقریبا هفته‌ای یکی دوبار انجام می‌شود. اما واکسن کووایران برکت در حالی مجوز تزریق عمومی دریافت کرد که در مراحل میانی مطالعه فاز سوم تست انسانی بود و حالا مینو محرز مدیر تیم پروژه واکسن کووایران برکت به خبرنگار برنا گفت: نتایج مطالعاتی فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن کووایران برکت تا شهریورماه مشخص می‌شود.
او با بیان اینکه عوارض ایجاد شده در گروه داوطلبان تزریق کننده همگی از نوع گرید یک بوده است، افزود: بعد از ارائه گزارشات آن به سازمان جهانی بهداشت می‌توانیم تأییدیه آن‌ها را نیز دریافت کنیم.
حتی درباره آخرین وضعیت تولید و توزیع واکسن برکت به وزارت بهداشت کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: ۵ میلیون دُز واکسن برکت تولید شده است
او افزود: تاکنون یک میلیون و ۸۵۰ هزار دُز واکسن برکت به وزارت بهداشت تحویل شده است و از این میزان ۸۶۱ هزار و ۳۷۲ دُز آن تزریق شده است.
واکسن کووپارس به مطالعه فاز سوم انسانی نزدیک می‌شود
غیر از واکسن برکت واکسن‌های دیگری نیز در مراحل مطالعه بالینی هستند. در این بین واکسن کووپارس توانسته مراحل دوم مطالعه بالینی خود را با موفقیت پشت سر بگذارد و در مراحل ورود به فاز سوم مطالعه بالینی قرار گیرد. مسعود سلیمانی مسئول اپیدمیولوژی واکسن رازی به خبرنگار برنا گفت: گزارشات بینابینی مطالعه بالینی فاز دوم واکسن کووپارس به سازمان غذا و دارو ارسال شده است و منتظر دریافت مجوز برای آغاز مطالعه فاز سوم بالینی هستیم.
او با بیان اینکه لازم است نتایج مطالعات انجام شده برای واکسن کووپارس در دسترس عموم مردم قرار گیرد، افزود: بنابراین در تلاش هستیم نتایج این مطالعات به زودی منتشر شود.
سلیمانی بیان کرد: با برنامه ریزی انجام شده اگر مجوز تزریق اضطراری در شهریور ماه سال جاری صادر شود، تا پایان سال می‌توانیم چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون دز واکسن کووپارس را تولید کنیم و به وزارت بهداشت تحویل دهیم.
در کنار این واکسن‌ها واکسن فخرا که تولید شده در وزارت دفاع است نیز در حال سپری کردن مطالعات بالینی است و تا اینجای کار با موفقیت توانسته است برنامه‌های خود را عملیاتی کند.
فخرا در انتظار مجوز برای آغاز مطالعه بالینی فاز سه
امیر سرتیب حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح درباره آخرین وضعیت مطالعه بالینی این واکسن گفت: در روز‌های آینده و پس از تایید فاز دوم کارآزمایی بالینی واکسن فخرا، مجوز ورود به فاز سوم کارآزمایی واکسن را از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی دریافت خواهد کرد و به این ترتیب خواهیم توانست با واکسن تمام ایرانی "فخرا" به عرصه واکسیناسیون عمومی‌تر وارد شویم.
حالا واکسن‌های کووپارس و فخرا که کمی بعد از واکسن کووایران برکت مطالعه بالینی خود را آغاز کردند، درحال حاضر منتظر دریافت مجوز برای ورود به مطالعه بالینی آخرین فاز مطالعه هستند تا زودتر بتوانند، در کنار دیگر واکسن‌های موجود در کشور به ایمنی بخشی کشور بیشتر کمک کنند.
مطالعه بالینی واکسن نورا تا اینجا موفقیت آمیز بوده است
البته همه‌ی واکسن‌های داخلی به همین چند واکسن خلاصه نمی‌شود و یک ماهی می‌شود که واکسن نورا که در بیمارستان بقیه الله ساخته شده به مطالعه بالینی واکسن‌های ایرانی اضافه شده است. درباره آخرین وضعیت مطالعه بالینی این واکسن، حسن ابوالقاسمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله گفته است: تزریق دز اول واکسن نورا به تمام داوطلبان انجام شد و دز دوم هم به نیمه تزریق رسیده است.
او با بیان اینکه طبق برنامه ریزی انجام شده طول دوره مرحله اول تست انسانی ۲ ماه است، تاکنون بیش از یک ماه از این دوره سپری شده است، افزود: هرچند نظارت کامل بر روند کارآزمایی بالینی انجام شود، اما در این شرایط حساس ادغام مراحل می‌تواند سرعت دسترسی مردم به واکسن را فراهم کند.
ابوالقاسمی ادامه داد: امیدواریم اجازه همپوشانی فاز‌های اول و دوم تست انسانی صادر شود چرا که این واکسن در مرحله حیوانی هم از نظر بی خطری و ایمنی زایی به اثبات رسیده است.
تزریق واکسن پاستووک در ایران
همچنین در کنار تمام این واکسن‌های تمام ایرانی، بعد از شکل گیری نهضت ساخت واکسن در دنیا، ایران ساخت واکسنی را به صورت مشترک با کشور کوبا آغاز کرد که مطالعه بالینی این واکسن در حال حاضر در کشور کوبا انجام شده و علیرضا بیگلری رئیس انستیتوپاستور ایران درباره تزریق عمومی این واکسن در کشور ایران می‌گوید: کارآزمایی بالینی فاز سه در ایران در ۸ شهر برای ۲۴ هزار نفر انجام شده است.
او با بیان اینکه اوایل شهریور نتایج مطالعه بالینی واکسن پاستووک در ایران اعلام خواهد شد، افزود: بعد از اعلام نتایج می‌توانیم تأییده سازمان جهانی بهداشت را بگیریم. اولویت تزریق این واکسن برای مردم ایران و کوبا خواهد بود.
بیگلری بیان کرد: آن چیزی که تاکنون تولید شد به اندازه ۱۲۰ هزار دُز است که به وزارت بهداشت تحویل داده شده است.
رئیس انستیتوپاستور درباره راه اندازی خط تولید این واکسن افزود: خط اول تولید در شهریور و خط دوم در پاییز راه اندازی می‌شود.
طبق آخرین آمار اعلامی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، درحال حاضر بیش از ۱۴ میلیون دز واکسن در کشور تزریق شده است که نشان دهنده‌ی افزایش سرعت واکسیناسیون در کشور است، البته حجم واکسن‌های تزریق شده در ایران در قالب انواع مختلف واکسن‌های موجود در سبد واکسن بوده است که شامل واکسن‌های سینوفارم، اسپوتنیک وی، بهارات، آسترزنکا، برکت و... بوده است. این آمار، اما در مقایسه با میزان ابتلا و مرگ و میر در کشور می‌تواند، حتی تا حدودی نگران کننده باشد. علاوه بر مدیریت صحیح در شیوه و سرعت واکسیناسیون درکشور، نیازمند دز‌های بیشتری از واکسن‌ها هستیم. نکته قابل توجه آن است که روند واکسیناسیون در کشور اگر همچنان به خوبی پیش رود و روزانه در سراسر کشور قریب به ۵۰۰ هزار نفر واکسینه شوند، می‌توانیم امیدوار باشیم که ظرف ۳ ماه می‌شود، تقریبا جمعیت زیادی از کشور را در مقابل کرونا واکسینه کرد. البته که ما همچنان در کنار تولید داخلی واکسن به واردات آن نیازمندیم. حتی در این زمینه دولت درخواست‌هایی را از شرکت‌های خصوصی داشته است که اگر آن‌ها توان واردات واکسن را دارند، به این چرخه اضافه شوند.