قیمت ۷۰ درصد اقلام خوراکی فراتر از بحران
- روزنامه همشهری نوشت: تورم همچنان به پیش می‌تازد و به‌نظر نمی‌رسد برنامه‌ای هم برای کنترل تورم وجود داشته باشد. این تورم افسار‌گسیخته در حال فتح تمام ارکان اقتصاد ایران است و اکنون با گذشت ۴ دهه از تداوم تورم دورقمی در اقتصاد ایران، هر روز سرعت رشد تورم بیشتر می‌شود. آمار‌ها نشان می‌دهد در کل ۴ دهه گذشته هیچ دولتی به جز در برخی سال‌ها نتوانسته تورم را تک‌رقمی کند، این در حالی است که هم‌اکنون در بیش از ۱۳۰ کشور دنیا، تورم به کمتر از ۵ درصد رسیده است. در ایران، اما با وجود شعار‌های رنگارنگ، هیچ دولتی نتوانسته تورم را تک‌رقمی کند. به‌زعم اقتصاد‌دانان، عامل اصلی ناکامی دولت‌ها در مهار تورم، فاصله‌گرفتن آن‌ها از اصول علم اقتصاد بوده است.
فراتر از بحران
نزدیک به چند ماه است که بسیاری از اقتصاد‌دانان نسبت به وقوع یک تورم غیرقابل کنترل در اقتصاد ایران هشدار می‌دهند و بر این باورند که با توجه به متغیر‌های اقتصاد کلان ازجمله رشد نقدینگی، افزایش کسری بودجه و کاهش تولید ملی، وقوع یک تورم غیرقابل کنترل به‌زودی در اقتصاد ایران بسیار محتمل است. با این حال، هیچ‌کدام از مقامات دولتی تاکنون در این زمینه اظهارنظری نکرده‌اند و نمایندگان مجلس هم مشغول تصویب طرح صیانت از حقوق کاربران برای محدود‌تر‌کردن فضای کسب‌وکار هستند. حالا به‌دنبال پیش‌بینی مکررکارشناسان، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در تازه‌ترین گزارش اعلام کرد متوسط قیمت حدود ۷۱ درصد از اقلام خوراکی از مرحله بحرانی عبور کرده است.
مرحله بحرانی مرحله‌ای است که طی آن قیمت کالا‌ها ماهانه ۲ درصد و سالانه ۲۴ درصد افزایش می‌یابد. این مرحله، مرحله‌ای است که نشان می‌دهد قیمت‌ها از کنترل خارج شده و آماده جهش‌های تورمی است. نگاهی به نمودار افزایش قیمت کالا‌های خوراکی نشان می‌دهد که بسیاری از کالا‌ها از مرحله بحران عبور کرده‌اند. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که مهم‌ترین نوع تورم، رشد اقلام خوراکی است؛ چراکه تامین غذا و خوراکی همواره یکی از نیاز‌های اولیه بشر است و افزایش قیمت خوراکی‌ها می‌تواند بنیان‌های یک جامعه را با چالش مواجه کند.
شاید افزایش قیمت بسیاری از کالا‌ها مانند طلا، سکه، ارز، خودرو و حتی مسکن، مردم را مجبور به خروج از بازار و نادیده‌گرفتن تقاضا کند، اما در بازار مواد‌غذایی هر چقدر که قیمت‌ها افزایش یابد، باز تقاضا وجود دارد، زیرا زندگی و حیات انسان به این کالا‌ها وابسته است. از این‌رو کوچک‌ترین افزایش قیمت در بازار مصرفی مواد غذایی بلافاصله در زندگی و معیشت اقشار مختلف جامعه تأثیر می‌گذارد و شهروندان پیش از هر بازاری تغییرات این بازار را لمس می‌کنند.
میزان رشد قیمت‌ها
آنطور که مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار اعلام کرده است، متوسط قیمت حدود ۷۱ درصد اقلام خوراکی شامل برنج ایرانی درجه یک، برنج خارجی درجه یک، مرغ، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم‌مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، سیب، پرتقال، لوبیا چیتی، عدس، قند، شکر و چای خارجی بسته‌ای فراتر از حد بحرانی قیمت‌ها قرار دارند. همچنین شیب منحنی قیمت مرغ، تخم‌مرغ و روغن مایع نیز همچون چند‌ماه گذشته در حال افزایش است و افزایش دوباره قیمت این کالا‌ها در ماه‌های آینده دور از انتظار نیست.
این اطلاعات همچنین نشان می‌دهد که قیمت کره پاستوریزه در تیر‌ماه امسال در مقایسه با تیر‌ماه سال قبل ۱۲۰ درصد رشد کرده است. قیمت موز و روغن مایع نیز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به‌ترتیب ۹۴.۲ درصد و ۹۲.۳ درصد افزایش یافته است. طبق این اطلاعات در تیر‌ماه امسال قیمت پیاز ۱۴ درصد، تخم‌مرغ ۱۱.۶ درصد و خیار ۱۰.۳ درصد رشد کرده و متوسط قیمت اقلام خوراکی مانند سیب‌زمینی و خیار در محدوده هشدار قرار دارند.