۳ اولویت فوری دولت سیزدهم

- پرویز سروری در روزنامه حمایت نوشت: نیازی به نظرسنجی و پایش برای رسیدن به این حقیقت نیست که وعده‌های پی در پی گذشته و انبوهی از مسائل اقتصادی، نگرانی بخش عمده‌ای از جامعه است. مردم انتظار داشتند دولتی که با شعار تعامل با جهان روی کار آمده و برای به‌اصطلاح رفع تنش با قدرت‌های بزرگ، بیشترین سرمایه‌گذاری را کرده است، با ترکیبی از توان داخلی و گشایش‌های خارجی، بتواند پنجره‌های جدیدی به روی اقتصاد باز کند.

با وجود اینکه هر روز خبر‌های جدیدی از توافق با فلان شرکت و بهمان کشور خارجی منتشر می‌شد، عایدی و خروجی آن در سفره‌های مردم قابل‌مشاهده نبود. رسانه‌های طرفدار مذاکره، دعوت به صبوری می‌کردند و می‌نوشتند که «این هنوز از نتایج سحر است/ باش تا صبح دولتت بدمد»! این سخن البته غیرمنطقی نبود چراکه دستکم ۶ ماه زمان نیاز است تا نتایج توافقات به ثمر بنشیند.

این صبر، اما هیچ‌گاه به نتیجه‌ای که مدنظر مردم بود نرسید و در آخرین روز‌های دولت دوازدهم نیز همان وعده‌ها تکرار شد. از سوی دیگر، طرف آمریکایی با قاطعیت، همه تصویرسازی‌های غیرواقعی در داخل را رد می‌کرد و اصرار داشت که همه تحریم‌ها لغو نخواهند شد. هر کدام از این اظهارنظر‌های به‌ظاهر امیدوارکننده داخلی و انکار‌های کاخ سفید، موج ناامیدی و خستگی به مردم پمپاژ می‌کرد و حتی گاهی این شائبه با حمایت رسانه‌های بیگانه پر رنگ می‌شد که اظهارات مقامات اروپایی و آمریکایی قابل‌اعتناتر است! آن‌ها به همین تناقضات استدلال می‌کردند تا از آب گل آلودشده، ماهی خود را صید کنند.

واقعیت این است که در فضای ناامیدی کاذبی که پیش‌آمده و هر روز پرده‌های جدیدی از آن رونمایی شد، جامعه فقط تشنه امیدوار‌هایی واقعی در زمینه گشایش‌های اقتصادی است. با کمک فضای مجازی، این امکان وجود دارد که شرایط اقتصادی کشور‌های غرب و شرق آسیا با اوضاع‌واحوال فعلی ما مقایسه شود. این سؤال در ذهن بخشی از جامعه از سوی حامیان مذاکره بدون پاسخ ماند که چگونه کشور‌های کوچک منطقه بدون برخورداری از منابع و ثروت‌های خدادادی همچون ایران، اقتصاد پویا و پیشرفته‌ای دارند؟ بحث تحریم‌های ظالمانه را کسی رد نمی‌کند، اما با تعطیل بودن ۴۰ درصد بخش تولید و نیمه فعال بودن مابقی واحد‌های تولیدی از یک‌طرف و کم‌توجهی به توانایی‌ها، ابتکارات و ابداعات داخلی از سوی دیگر، جایی برای تحریم‌ها باقی نمی‌ماند.

علاوه بر این، ماجرای نامه‌نگاری ده‌ها کارشناس اقتصادی با کوله باری سنگین از تجربه‌های عملی و آکادمیک را هنوز فراموش نکرده‌ایم که چندین بار به مقامات اجرایی، راه‌های تاب آور کردن اقتصاد در برابر تحریم‌ها را گوشزد نموده و یادآوری کردند که برای معضلات داخلی، نسخه‌های بومی و قابل‌اعتنا وجود دارد.

بنابراین، مردم از دولت جدید انتظارات به حقی دارند که در رأس آن‌ها، معیشت است. شرایط کشور به‌گونه‌ای است که برای ایجاد تعادل در مخارج و درآمدها، اقدامات فوری و جدی باید در دستور کار باشد. همچنین ضرورت دارد تا برنامه‌های عملیاتی و کاملاً مطابق با اوضاع میدانی به‌سرعت تهیه شوند. ترکیب این دو (برنامه‌ریزی و اقدام عاجل) قاعدتاً پیام‌های مشخصی به جامعه ارسال می‌کند و به مردم امید می‌دهد.

آمار‌ها نشان می‌دهند که قریب به ۴۵ درصد افراد بیکار از قشر تحصیل‌کرده هستند و بازار کاری برای آن‌ها وجود ندارد. قطعاً خانواده این جوانان بیش از خود آن‌ها از این موضوع در رنج و زحمت هستند و خط‌شکنی در ایجاد اشتغال، تنها از عهده مسئولانی برمی‌آید که از این ماجرا شرمنده هستند. به تعبیر مقام معظم رهبری؛ «این خجلت و شرمندگی نظام از بیکاری جوان، از خجلت خود آن جوان در داخل خانه بیشتر است؛ این را شما بدانید. بنده خودم وقتی‌که به فکر این جوان بیکار می‌افتم شرمنده می‌شوم. در بعضی از شهرستان‌ها بیکاری بالاست و شرمندگی بنده حقیر از ملاحظه این آمار و مطالعه این حقیقت، از شرمندگی آن جوانی که بیکار می‌رود خانه و دستش چیزی نیست، کمتر نیست، بلکه بیشتر است؛ این را باید برطرف بکنیم.» (۱۶ خرداد ۹۵) جدای از اوضاع نابسامان اقتصادی که مجال فعالیت برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه را فراهم نکرده، موضوع بیکاری سایر اقشار جامعه نیز یکی از اولویت‌های بسیار مهم در میان مشاغل و اصناف است که به رکود و تورم بازمی‌گردد.

در کنار گشایش‌های اقتصادی و معیشتی، مسئله مسکن نیز به دغدغه مهم جامعه تبدیل‌شده. اگر تا دیروز صاحب‌خانه شدن برای جوانان با کمی سعی و تلاش ممکن بود، امروز تملک یک مسکن، رؤیا و آرزوی آن‌هاست و برخی بر این عقیده‌اند که در حال حاضر، تأمین اجاره‌بها به رؤیای جوانان بدل شده است! این در حالی است که مجلس شورای اسلامی با تأمین اعتبار برای ایجاد محرک در بخش مسکن تلاش کرد تا باری از روی دوش مردم بردارد، اما با اهمال و کارشکنی برخی از دست‌اندرکاران این حوزه مواجه شد.

وقتی مسئول مسئولی بدون پرده‌پوشی و با وقاحت افتخار می‌کند که برای تکمیل طرح‌های مسکن حتی یک آجر روی آجر نگذاشته است و مسئول ارشد دیگری در واپسین روز‌های دولت، عدم تأمین مسکن را وظیفه دستگاه اجرایی نمی‌داند (درحالی‌که در قانون اساسی به‌صراحت به آن اشاره شده)، بدون کنکاش از شرایط میدانی کاملاً مشخص است که این بخش دچار بحران جدی است و باید بلافاصله برای قیمت‌های بدون سقف مسکن کاری کرد.

اولویت سوم، موضوع سلامت و درمان مردم در شرایط شیوع کروناست. مسافرت برخی از افراد جامعه به کشور‌های همسایه برای تزریق واکسن و بعضی از کمبود‌های موجود در این زمینه، شایسته جایگاه جمهوری اسلامی و اعتبار کشور در سطح جهانی نیست. تردیدی نیست که اگر جان کسی محفوظ نباشد و هرلحظه از اینکه به این ویروس منحوس دچار شود واهمه داشته باشد، نمی‌تواند به فعالیت سالم و مداوم ادامه دهد. حتی اگر بنا را بر این بگذاریم که ان‌شاءالله دولت جدید، فضای کسب و کار و رونق اقتصاد را بهبود بخشد و معیشت مردم به استاندارد‌های قابل‌قبول نزدیک شود، بدون تضمین و تأمین سلامت مردم در برابر کرونا چرخ‌های اقتصاد آن‌طور که باید نخواهد چرخید.

این اولویت‌های سه‌گانه روشن است که بدون فعالیت سخت و جهادی قابل تحقق نیست و خبر خوش اینکه با روحیه انقلابی و استقلال‌طلبانه دولت سیزدهم روز‌های روشن و امیدبخشی در انتظار کشور است؛ اتفاقی که غرب و پادو‌های داخلی آن‌ها سال‌ها برای ناامید کردن مردم تلاش کردند، اما هر بار بیش از گذشته رسوا شدند.