چرا آمریکا در جنگ افغانستان شکست خورد؟

– ادعای آمریکا مبنی بر به ارمغان بردن دموکراسی برای کشور‌های مختلف، غالبا براساس الگویی از بروز چرخه خشونت، وابستگی کشور میزبان به حضور آمریکا و هرج و مرج مطلق پس از خروج این کشور شناخته می‌شود.

 

به گزارش «فایننشال اکسپرس»، حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، پیامد فوری حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ بود. خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان نیز تکرار روند اشغالگری ناموفق این کشور است که امری بی سابقه نیست.

 

در حال حاضر، وضعیت افغانستان ترکیبی از درگیری میان طالبان و نیرو‌های امنیتی و دفاعی افغانستان و بازگشت آشفتگی‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.

دلایل شکست آمریکا در جنگ افغانستان را می‌توان در فهرست زیر مشاهده کرد:

 

- عدم توجه کافی آمریکا به روند صلح افغانستان ناشی از تضاد ذاتی میان برنامه حمله به افغانستان و نتایج آن که منجر به اشغالگری ۲۰ ساله شد.
- ناکارآمدی رویکرد روند سیاسی صلح از بالا به پایین واشنگتن در افغانستان
- حمله بی موقع به عراق که سبب کاهش تمرکز در افغانستان شد.
- افزایش شمار تلفات و خسارات نظامی آمریکا در افغانستان در پی افزایش حملات علیه مواضع آمریکا
- ناتوانی آمریکا در حل و فصل بحران‌های افغانستان شامل؛ خشونت‌های قومی، فقر، مبارزات داخلی، بی ثباتی، شورش‌های لایه‌ای
- فقدان تغییر در رویکرد و استراتژی در دولت‌های آمریکا و باور به رویکرد نظامی برای پیروزی
- وابسته کردن دولت افغانستان به آمریکا در زمینه‌های سیاسی و نظامی

 

آنچه مشخص است فرضیه ایجاد صلح و ثبات در افغانستان از طریق تغییر دولت در این کشور که آمریکا مدعی آن بود، نادرست است.

 

همین امر سبب شد تا استراتژی خروج از زمان دولت «باراک اوباما»، رئیس جمهور اسبق آمریکا، مطرح شود.

 

آن چه مشخص است، رویکرد آمریکا برای ایجاد صلح در افغانستان، فاقد جامعیت، دوراندیشی و عنصر اساسی سازشگری است.

 

به نظر می‌رسد رویکرد آمریکا در مورد مداخله در دیگر کشور‌ها براساس اهداف نظامی کوتاه مدت و بدون ارزیابی بلند مدت رخ داده است؛ سنگ بنای چنین مداخلاتی، جنگ شکست خورده آمریکا علیه ویتنام بود.