«امام موسی کاظم (ع)» اسوه استواری و مقاومت در راه اسلام ناب محمدی بودند

حسن طاهری در گفت‌وگو با پیرامون اهداف و دوران ولایت «امام موسی کاظم (ع)» گفت: رویکرد «امام موسی کاظم (ع)» در راستای اهداف و تلاش‌های «امام صادق (ع)» و «امام باقر (ع)» قرار گرفته بود ایشان هر چند بخش زیادی از عمرشان را در زندان به سر بردند اما با این حال روایاتی که از این امام بزرگوار وجود دارد نشان می‌دهد که ایشان چقدر تلاش کردند تا بتوانند اسلام ناب محمدی را در جامعه گسترش دهند.

وی به سیره عرفانی «امام موسی کاظم (ع)» پرداخت و بیان کرد: «امام موسی کاظم (ع)» اسوه استواری و مقاومت در راه اسلام ناب محمدی بودند همین امر و توکل ایشان به پشتوانه‌ای قوی و نیرومند همانند پروردگار نیز زمینه را برای حرکت و ایستادگی ایشان در مقابل دشمنان فراهم می‌کرد نکته‌ای که در آموزه‌های قرآنی بهترین پشتوانه برای هر انسان حقیقت طلبی بیان شده اتّکا به پروردگار عالم است و میانبرترین و نزدیک‌ترین راه در معرفت و قرب به حق، توجه به عبادت و معنویت است. خداوند متعال در آیه ۴۵ سوره بقره می‌فرماید: «وَاسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلوةِ، از صبر و نماز یاری بجویید.»

طاهری به سیره علمی «امام موسی کاظم (ع)» اشاره و بیان کرد: در دوران امامت و اقامت «امام موسی کاظم (ع)» و «امام رضا (ع)» در مدینه، شاگردان بسیاری توسط این دو امام بزرگوار تربیت شدند تا بدین وسیله بتوانند در راستای زنده نگهداشتن اسلام ناب محمدی و اهداف رسالت الهی که بر عهده ایشان قرار داده شده بود گام بر دارند و نقش تأثیرگذار مکتب مدینه بر دیگر مراکز همچنان محفوظ شود، از آنجا که این عصر مناظرات کلامی و درگیری‌های فکری میان نحله‌ها و فرق مختلف با یکدیگر از سویی، و میان آن‌ها با شیعیان از سوی دیگر به شدّت ادامه داشت؛ از این رو برخی از اصحاب «امام موسی کاظم (ع)» و «امام رضا (ع)» با بهره گیری از احادیث این دو امام بزرگوار به مناظره با مخالفان می‌پرداختند.

وی سیره عبادی «امام موسی کاظم (ع)» را مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: «امام موسی کاظم (ع)» عابدترین، فقیه‌ترین و با سخاوت‌ترین مردمان زمان خود بودند و روایت شده که «امام موسی کاظم (ع)» نافله‌های شب را می‌خواندند و آن‌ها را به نماز صبح متصل می‌کردند سپس تعقیب نماز می‌خواندند تا خورشید طلوع کند. آن گاه به سجده می‌رفتند و مشغول به دعاء و حمد می‌شدند و سر برنمی داشتند تا نزدیک ظهر، و بسیار دعا می‌کردند و می‌گفتند: «اللّهُمَّ اِنّیِ اَسْئَلُکَ الرّاحَةَ عِنْدَالْمَوُتِ وَ الْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ، بار خدایا از تو درخواست می‌کنم راحتی و آسودگی هنگام مرگ و عفو و گذشت هنگام حساب را به من عطا بفرما»؛ همچنین دعای دیگری که ایشان هموراه در راز و نیاز بیان می‌فرمودند: «عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوَ مِنْ عِنْدِکَ، گناه بنده ات بزرگ است پس باید گذشت و عفو تو نیز نیکو باشد»؛ و از ترس خداوند متعال چندان می‌گریستند که محاسنشان از اشک چشمشان تر می‌شد.

***باز پس گیری فدک

این کارشناس علوم قرآنی پیرامون «امام موسی کاظم (ع)» اظهار کرد: ضروری است که این مدارای ظاهری و عملی امام نسبت به خلفای عباسی به معنی اطاعت کامل از آنان نبود بلکه در موارد بسیاری به شکل‌های مختلف نسبت به حکومت‌داری آنان معترض بودند، وقتی مهدی عباسی تصمیم به پرداخت رد مظالم گرفت، «امام موسی کاظم (ع)» خطاب به او فرمود مهمترین رد مظالم بازگرداندن فدک به ما «اهل بیت (ع)» است و حدود آن معادل مقر حکومتی شما عباسیان است و با این کار اعتراض خود را به او اعلام داشت که شما حق ما را غصب کرده‌اید.

***تدبیری ارزنده

وی رویکرد «امام موسی کاظم (ع)» را درهدایت جامعه اسلامی مورد بررسی قرار داد و ابراز کرد: «امام موسی کاظم (ع)» همواره مومنان و یارانشان را از نزدیک شدن به دستگاه خلافت منع می‌کردند البته با این همه برای رفع مشکلات شیعیان در دستگاه خلافتی حاکم مستبد استفاده می‌کردند لذا کسب این موقعیت از یک سو موجب نفوذ در دستگاه حکومتی می‌شد و از سوی دیگر باعث می‌شد مردم تحت حمایت کارگزاران نفوذی امام قرار بگیرند. به قدرت رسیدن «علی بن یقطین» در دستگاه خلافت در همین راستا بود. وی که از شاگردان برجسته امام و شخصیتی مورد اعتماد بود از طرف هارون به وزارت برگزیده شد. علی بن یقطین در تمام مدت وزارت، دژی استوار و پناهگاهی مطمئن برای شیعیان محسوب می‌شد و در آن شرایط دشوار برای تامین اعتبارات لازم به منظور حفظ حیات و استقلال اقتصادی یاران این امام بزرگوار نقش مؤثری ایفا می‌کرد نکته قابل توجه این که وی چندین بار خواست از پست خود استعفا دهد، که «امام موسی کاظم (ع)» او را از تصمیمش برگرداند.

*** خدا می‌داند رسالتش را در چه کسانی قرار بدهد

طاهری پیرامون سیره اخلاقی «امام موسی کاظم (ع)» بیان کرد: روایت شده روزی یکی از نوادگان خلیفه دوم در جمعی که آقا حضور داشتند به ساحت مقدس «امیرالمومنین (ع)» توهین کردند «امام موسی کاظم (ع)» عکس‌العملی نشان ندادند تا اینکه با تعدادی از یاران خود به زمین زراعی وی رفتند و با اهدای ۳۰۰ دینار هدیه‌ای بیشتر از برداشت محصولات به کشاورز پرداخت کردند و همین امر سبب شد تا ایشان در مقابل جمعیت فریاد زدند: «خدا می‌داند رسالتش را در چه کسانی قرار بدهد» و از دوستداران امیرالمؤمنین شد.

وی تاکید کرد: وظیفه ما دوستداران «امام موسی کاظم (ع)» در سالروز ولادت ایشان از خدا بخواهیم فروخوردگی غضب را به همه عنایت کند تا در مقابل ناملایمات در زندگی نسبت به همسر و فرزندانمان با عصبانیت رفتار نکنیم چرا که همین امر سبب خدشه‌دار شدن کانون گرم خانواده خواهد شد.

*** اولین زندانی

طاهری به شهادت «امام موسی کاظم (ع)» اشاره و خاطرنشان کرد: موضع گیری‌های «امام موسی کاظم (ع)» در برابر حکومت هارون، موجب شد که هارون «امام موسی کاظم (ع)» را زیر نظر بگیرد و رابطه ایشان را با مردم قطع کند از این رو آن امام بزرگوار را دستگیر و روانه زندان کرد، این اولین زندان «امام موسی کاظم (ع)» در بصره بود که مدت یک سال طول کشید.