راهکارهای پیگیری نسل‌کشی بومیان کانادایی در دیوان کیفری بین‌المللی
- نشست نسل‌زدایی علیه مردمان بومی در کانادا در ادامه سلسله نشست‌های کارگروه دعاوی بین‌المللی ستاد حقوق بشر و معاونت بین‌الملل قوه قضائیه برگزار شد.
در ابتدای این نشست که به صورت مجازی برگزار شد، پس از معرفی اساتید مدعو دبیر نشست امیر حسین محبعلی، دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طبابائی (ره) به طرح مطالبی کلی پیرامون وضعیت بومیان کانادا و گور‌های دسته‌جمعی که در ماه‌های اخیر کشف شده است پرداخت و محور‌های نشست را به تفکیک سخنرانان بیان کرد.
لزوم توجه به نقش دولت کانادا و دیگر عاملان نسل‌کشی بومیان
در ادامه، دکتر هیبت الله نژندی‌منش استادیار دانشگاه علامه طباطبائی (ره) ضمن بیان تاریخچه‌ای از اقدامات خلاف حقوق بین‌الملل دولت کانادا و ارائه فکت‌ها و دلایل قابل استناد در این خصوص، اظهار داشت: علاوه بر اقدامات دولت در این جنایت بین‌المللی، نقش دیگر عاملان این فاجعه انسانی نباید نادیده گرفته شود.
وی تصریح کرد: سیستم مدارسی که زمینه ساز این فاجعه شدند مبتنی بر برتری فرهنگ کلیسا بر فرهنگ بومیان کانادایی است.
استادیار دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، افزود: انتقال اجباری کودکان بومی و جداسازی آن‌ها از خانواده‌هایشان را می‌توان به عنوان عنصر مادی جرم نسل زدایی تلقی کرد که ایجاد تحول در فرهنگ بومیان و ممزوج کردن آن با فرهنگ کلیسا به عنوان عنصر روانی نسل‌زدایی تلقی می‌شود که البته باید بازه زمانی وقوع این مسئله را از حیث قانون حاکم نیز تفکیک کرد.
وی خاطرنشان کرد: با این حال اگر دلایل کافی برای اثبات نسل زدایی نباشد این اقدامات را می‌توان به عنوان جنایت علیه بشریت قابل تعقیب دانست. به این ترتیب می‌توان برای تمام افرادی که در طراحی سیاست‌گذاری و مساعدت و اجرای این اقدامات مجرمانه نقش داشته‌اند مسئولیت کیفری را مبتنی بر بند ۳ ماده ۲۵ اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی در نظر گرفت.
ارائه راهکارهای پیگیری اقدامات مجرمانه علیه بومیان کانادایی
دکتر عبدالله عابدینی هیأت علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سازمان سمت)، در ادامه راهکارهای پیگیری اقدامات مجرمانه علیه مردمان بومی کانادا را تبیین کرد.
وی با موذیانه خواندن نسل‌کشی بومیان کانادا و تاکید بر تفاوت‌های آن نسبت به سایر موارد نسل‌کشی در سراسر جهان، ابتدا به صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی پرداخت و به راه‌کار‌ها و موانع ورود دیوان به این فاجعه اشاره کرد.
سناریو‌های طرح دعوا علیه کانادا در دیوان کیفری بین‌المللی
در ادامه این نشست دکتر عابدینی به صورت تفصیلی به سازوکار طرح مسئولیت دولت کانادا در دیوان بین‌المللی دادگستری و نه مسئولیت اشخاص دخیل در این جنایت پرداخت و سناریو‌های طرح دعوا علیه کانادا در دیوان را مورد بررسی قرار داد.
وی با اشاره به طرق درخواست نظر مشورتی و همچنین طرح دعوای ترافعی در دیوان، اظهار داشت: در این خصوص مسائلی همچون صلاحیت شخصی و موضوعی، وجود اختلاف و صلاحیت زمانی دیوان برای رسیدگی به این مسئله و همچنین مسائل ماهوی از جمله عناصر مادی و معنوی ژنوسید باید مورد توجه قرار گیرد.