خرید ۶۳۰ واگن از چین در هاله‌ای از ابهام/ متروی تهران ۱۵۰۰ واگن نیاز دارد
_ فارس نوشت: موج‌های مداوم کرونا از میزان مسافران مترو در پایتخت کاسته و سبب کاهش آمار مسافران شهر زیرزمینی شده است، در حال حاضر علاقه تهرانی‌ها به استفاده از مترو به دلیل شرایط حاد کرونایی به شدت کاهش یافته است، ولی به طور کلی همچنان مترو اولویت اصلی بسیاری از مردم پایتخت برای تردد در سطح شهر محسوب می‌شود. قبل از شیوع کرونا میانگین روزانه تا ۲ میلیون سفر از طریق مترو تهران صورت می‌گرفت و اکنون به حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر در روز رسیده است.
کارشناسان شهروندان را نسبت به رعایت فاصله اجتماعی و استفاده مداوم از ماسک در شهر زیرزمینی توصیه کرده‌اند و هر چند در حال حاضر تقریبا ۱۰۰ درصد مسافران از ماسک استفاده می‌کنند، ولی امکان رعایت فاصله اجتماعی به دلیل کمبود قطار‌های مترو چندان امکانپذیر نیست. مدیران شهری می‌گویند قطار و واگن مترو کم داریم و چاره‌ای به غیر از مدیریت سفر توسط شهروندان وجود ندارد.
از طرفی توسعه مترو علاوه بر کاهش ترافیک و تسهیل در رفت و آمد شهروندان در سطح شهرها، راهکاری جهت مقابله با آلودگی هوا محسوب می‌شود و توسعه آن همواره مورد توجه مدیران شهری در کلانشهر‌های مختلف جهان بوده و نشانه‌ای از توسعه یافتگی شهرها محسوب می‌شود.
طی سال‌های اخیر روند ساخت مترو و ایستگاه‌های جدید با سرعت انجام نگرفته و مدیران شهری بار‌ها اعلام کرده اند دولت همکاری‌های لازم را انجام نداده و حالا خرید ۶۳۰ واگن از کشور چین هم با هاله‌ای از ابهام مواجه شده و مدیران شهری می‌گویند تامین مالی ۶۳۰ واگن از طریق صندوق توسعه ملی منتفی شده و فقط ۶ ماه فرصت برای تامین ۱۵ درصد منابع مالی این موضوع فرصت باقی است.
درباره موضوعات مختلف مترو تهران از جمله ساخت ایستگاه‌های جدید مترو، سرانجام پول اوراق مشارکت، افتتاح خطوط جدید مترو، سرانجام راه‌اندازی پایانه‌ها در شهر زیرزمینی و ابهام در قرارداد ۶۳۰ واگن برای مترو تهران و همچنین چرایی عدم راه‌اندازی LRT در پایتخت با علی امام، مدیرعامل شرکت مترو تهران به بحث و گفتگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است.
سرانجام ساخت مترو پرند
ساخت مترو پرند سال‌های اخیر مطالبه بسیاری از شهروندان در پایتخت از شهرداری بوده است پروژه ساخت مترو برای پرند به کجا رسید؟
شهرداری تهران ساخت و راه‌اندازی مترو پرند را به صورت مداوم پیگیری کرده است و امسال ۲۵۰ میلیارد تومان بر اساس پیگیری‌های انجام شده توسط شهرداری در بودجه سالانه کشور در نظر گرفته شد که میزان تخصیص یافته خوب بود، ولی اکنون مشکل اسناد خزانه اسلامی در این زمینه وجود دارد و علیرغم پیگیری‌ها هنوز این مسأله در بورس فعال نشده که خرید و فروش انجام شود لذا منابع نقدینگی دست پیمانکار نرسیده است.
ساخت LRT مورد تأیید شورای عالی ترافیک کشور قرار نگرفت
اخیراً یکی از مدیران سابق شهردار تهران در دوره حناچی اعلام کرده که شهرداری و شورا مانع جذب سرمایه‌گذاری جهت ساخت LRT در پایتخت شده‌اند نظر شما در این زمینه چیست و چرا LRT در تهران به سرانجام نرسید؟
ببینید اصلا در طرح جامع مصوب ریلی شهر تهران ساخت LRT مورد تأیید شورای عالی ترافیک کشور در بهمن ۹۸ قرار نگرفت که کسی بخواهد مانع جذب سرمایه گذاری آن شود؛ بنابراین تحقق این مسأله در تهران جزء طرح‌های مصوب ریلی پایتخت نیست و اگر سرمایه‌گذار هم می‌آمد و قصد سرمایه‌گذاری داشت مورد تأیید وزارت کشور قرار نمی‌گرفت.
از طرفی میزان انتقال مسافر از طریق تراموا یا همان LRT بسیار کمتر از مترو است و تراموا حمل و نقل انبوه‌بر محسوب نمی‌شود چرا که تنها از دو تا سه واگن ساخته شده و نسبت به مترو حدود یک چهارم مسافر خواهد داشت.
اولویت تخصیص منابع برای تأمین واگن‌ها و تکمیل خطوط مترو
شورای شهر تهران هم از طرفی تأکید داشت اولویت منابع باید برای تأمین واگن‌ها و تکمیل خطوط مترو اختصاص می‌یافت و طی ۴ سال گذشته سیاست شورا و شهرداری همین موضوع تکمیل خطوط و تأمین واگن برای پایتخت بوده است.
کمبود ۱۵۰۰ واگن برای خطوط هفتگانه مترو تهران
تهران چقدر کمبود واگن دارد؟
بر اساس آخرین بررسی‌هایی که انجام گرفته حدود ۱۵۰۰ واگن برای ۷ خط مترو پایتخت کمبود داریم که قرار بود حداقل هزار واگن تا پایان برنامه ششم توسعه و تکلیف ماده ۵۸ قانون برنامه محقق شود، ولی متأسفانه یک مورد واگن هم به دست ما نرسید و تأمین ۶۳۰ واگن هم از طریق فاینانس چینی محقق نشد و هنوز در کش و قوس قرار دارد. برای سایر کلانشهر‌ها هم به همین صورت بود و حتی مناقصه‌های مربوطه هم برگزار نشد.
خرید ۶۳۰ واگن مترو از چین در ابهام قرار گرفت/ ماجرای نامه به حسن روحانی
ماجرای خرید ۶۳۰ واگن مترو از چین چه شد و چرا هنوز این واگن‌ها برای تهران اختصاص نیافته است؟
ببینید این ۶۳۰ واگن قرار بوده و قرار است از طریق فاینانس چین تأمین شود، ولی کشور مبدأ باید ۱۵ درصد منابع را بر اساس مصوبات قبلی سالانه در بودجه در نظر می‌گرفته است و این موضوع از صندوق توسعه ملی باید محقق می‌شد، ولی اکنون در بودجه ۱۴۰۰ این قضیه کامل منتفی و برداشته شده است که نگرانی‌هایی در این زمینه ایجاد کرد ما این موضوع را به وزارت کشور اعلام کردیم و وزارت کشور هم مکاتبه‌ای با رئیس‌جمهور انجام داد که رئیس‌جمهور آن را به سازمان برنامه و بودجه ارجاع دادند.
علیرغم این پیگیری‌ها هنوز این موضوع حل نشده و به نظر می‌رسد مشکل جدی در مسیر فعال شدن این قرارداد ایجاد شده باشد.۶۳۰ واگن جزو ۲ هزار دستگاه واگنی بوده که بر اساس ماده ۵۸ برنامه پنج‌ساله ششم در تعهد دولت بوده و از این ۲ هزار دستگاه واگن ۱۰۵۰ مورد آن برای پایتخت در نظر گرفته شد که قدم اول آن انجام مناقصه بین‌المللی در سال ۹۶ بود که توسط وزارت کشور انجام گرفت و قرار شد ۶۳۰ واگن از کشور چین تأمین شود، ولی با گذشت ۴ سال از این ماجرا هنوز پرونده باز است و اکنون هم که به مراحل پایانی رسیده‌ایم در تأمین ۱۵ درصد منابع با نقطه‌ای از ابهام همراه شده‌ایم چرا که فاینانس بدون تأمین ۱۵ درصد منابع توسط کشور مبدأ هیچ معنی ندارد.
فرصت ۶ ماهه جهت تأمین ۱۵ درصد منابع مالی خرید واگن‌های چینی
چه مدت زمانی جهت تأمین ۱۵ درصد منابع مالی برای کشور جهت دریافت ۶۳۰ واگن مترو وجود دارد؟
فکر نمی‌کنم بیشتر از ۶ ماه فرصت در این زمینه وجود داشته باید حتما این ۱۵ درصد منابع تکلیف آن مشخص و تأمین شود البته بحث‌هایی مطرح است که نصف این میزان منبع مالی از طریق شهرداری تهران تأمین شود. در حالی که شهرداری تکلیفی در این ماجرا نداشته و با توجه به کمبود منابع درآمدی تأمین آن از شهرداری بعید است و باید دولت راه‌حلی را در نظر گیرد.
حسن روحانی منابع خرید واگن را تامین می‌کند؟
حدود دو هفته دیگر به پایان فعالیت دولت حسن روحانی باقی مانده است آیا در این فرصت باقیمانده منابع مالی برای خرید ۶۳۰ واگن مترو تأمین می‌شود؟
بعید می‌دانم قطعا این ماجرا به دولت آینده کشیده خواهد شد و امیدواریم اقدامات لازم صورت گیرد.
افتتاح دو ایستگاه جدید مترودر خط ۶ و ۷ تا پایان تابستان
شهرداری تهران وعده داده بود که دو ایستگاه جدید مترو را به زودی افتتاح کند چرا این موضوع در خط ۶ و ۷ انجام نگرفت؟
در تلاش هستیم که ایستگاه شهید رضایی در خط ۶ و ایستگاه توحید در خط ۷ را افتتاح کنیم بحث اوراق مشارکت چهارشنبه دو هفته پیش به سرانجام رسید و فروخته شد، ولی این موضوع به دلیل تعطیلات پیش آمده با اختلال در جابه‌جایی پول همراه شد و امیدواریم این قضیه به سرعت پیگیری شود و بتوانیم منابع مالی حاصل از اوراق مشارکت را به پروژه‌ها تزریق کنیم و تصور می‌کنیم که احتمالاً دو ایستگاه جدید تا آخر تابستان افتتاح شود و با این حساب در دوره فعالیت شهرداری کنونی این موضوع احتمالاً محقق نمی‌شود.
افتتاح ۳۰ ایستگاه در ۴ سال
در این دوره از مدیریت شهری چند ایستگاه مترو افتتاح شد؟
۳۰ ایستگاه مترو در ۴ سال اخیر افتتاح شد و دو افتتاح دیگر هم تا آخر شهریور انجام می‌گیرد و در مجموع ۳۲ ایستگاه می‌شود.
راه‌اندازی پایانه اکباتان تا اواخر تابستان
راه‌اندازی پایانه اکباتان به کجا رسید؟
ان‌شاءالله با پول اوراق مشارکت راه‌اندازی پایانه اکباتان نیز تا اواخر تابستان محقق می‌شود و عملیات آن به سرانجام خواهد رسید.
ساخت پایانه جدید دولت آباد در ابتدای خط ۶ مترو تهران
آیا ساخت پایانه جدیدی هم در دستور کار دارید؟
بله، پایانه‌ای در دولت آباد در ابتدای خط ۶ در نظر گرفته شده که اخیراً مناقصه عمومی آن برگزار شد پیمانکار مشخص می‌شود و در هفته‌های آتی شاهد آغاز عملیات اجرایی پایانه جدید دولت‌آباد خواهیم بود.
جزئیات ۱۸۵۰ میلیارد تومان پول اوراق مشارکت برای مترو
میزان اوراق مشارکتی که اخیراً محقق شده چقدر است و قرار بوده در کجا‌ها خرج شود؟
میزان اوراق مشارکت اخیر ۱۸۵۰ میلیارد تومان سهم مترو پایتخت بوده که ۲ عدد ۷۵۰ میلیارد تومان برای خط ۶ و ۷ و دو عدد ۱۷۵ میلیارد تومان برای تکمیل خط ۳ و ۴ از این اوراق در نظر گرفته شده است.
البه در تلاشیم اوایل مرداد عملیات اجرایی فاز نخست پروژه توسعه شرقی خط ۴ را با تکیه بر منابع غیرنقد شهرداری تهران شروع کنیم. ناگفته نماند که با فراهم شدن مقدمات کار و انتخاب پیمانکار پروژه، عملیات اجرایی فاز نخست توسعه شرقی خط ۴ مترو آغاز خواهد شد و با تکمیل پروژه توسعه شرقی خط ۴ مترو تهران، اهالی محله‌های تهران نو، تهرانپارس، دردشت، حکیمیه، میدان شقایق، میدان شاهد و همچنین مراجعان دانشگاه شهید عباسپور و دانشگاه آزاد واحد تهران ـ شمال، دسترسی آسانتری به شبکه حمل و نقل ریلی پیدا خواهند کرد.
عملیات اجرایی خط ۱۰ مترو تهران در دو میدان اتریش و دریاچه چیتگر
سرانجام ساخت خط ۱۰ مترو تهران به کجا رسید و عملیات اجرایی در این خط با چقدر پیشرفت همراه بوده است؟
عملیات اجرایی در خط ۱۰ در قالب دو کارگاه در حال انجام است که یکی در میدان دریاچه چیتگر بوده که اردیبهشت عملیات آن آغاز شد و دیگری در میدان اتریش بوده و کار‌ها رو به جلو رفتن است.
خط ۱۰ مترو تهران از جمله ۴ خط جدید این شبکه به حساب می‌آید که بهمن سال ۱۳۹۸ در طرح جامع حمل و نقل ریلی پایتخت به تصویب رسید و در خرداد سال ۱۳۹۹ جهت اجرا به شرکت راه آهن شهری تهران و حومه ابلاغ شده است که این خط به طول کلی ۴۳ کیلومتر با ۳۵ ایستگاه خواهد داشت.
ساخت خط ۱۰ مترو چه زمانی تکمیل می‌شود؟
ساخت قطعه نخست خط ۱۰ و ۳ ایستگاه مدنظر برای فاز نخست آن ۴ سال زمان نیاز دارد و این‌ها همه در شرایطی است که منابع مالی پروژه با کمترین تاخیر زمانی محقق شود تا وقفه‌ای در کار دستگاه حفار مکانیزه و همچنین عملیات احداث ایستگاه‌ها پیش نیاید.
طراحی خطوط جدید برای مترو پایتخت
گفته شده بود که ساخت خط ۱۱ مترو تهران نیز به زودی کلید می‌خورد نظر شما در مورد اقدامات جدید در این راستا چیست؟
راه‌اندازی خطوط دیگری را هم در پایتخت مدنظر قرار داده‌ایم طراحی‌ها باید انجام بگیرد و به مراحلی دست یابیم برای خط ۱۱ نیز اولویت‌ها را در نظر گرفته‌ایم و تلاش کردیم که امسال اقداماتی صورت گیرد، ولی باید توجه داشت که ابتدا باید طراحی انجام شود و بعد برگزاری مناقصه‌ها را شاهد باشیم تا به مرحله عملیات اجرایی برسیم.