رویکرد جهادی در مقابله با تحریم‌ها
ابراهیم رزاقی، اقتصاددان در یادداشتی نوشت: برای خروج از وضعیت کنونی، نیازمند راهی فعالانه و مبتکرانه از رهگذر خنثی‌سازی تحریم‌ها هستیم که در کنار تأمین عزت کشور و انقلاب، اقتصاد و معیشت را به بهترین شکل بازسازی و تقویت کند.
_ ابراهیم رزاقی در روزنامه حمایت نوشت: مشکلات خوزستان، خاموشی‌های اخیر، گرانی سرسام‌آور کالاهای اساسی و بسیاری از گرفتاری‌های اخیر را بعضی از مسئولان به پای تحریم‌ها نوشته و بارها گفته‌اند اگر کارشکنی‌های آمریکا نبودند، با چالش‌های اخیر هم روبرو نبودیم. از سوی دیگر، برخی به‌درستی اعتقاد دارند مادامی‌که این طرز تفکر وجود دارد و بار ندانم‌کاری‌ها و کاستی‌ها صرفاً به دوش فشارهای خارجی انداخته می‌شود، اوضاع کشور سر و سامان نمی‌یابد.
این در حالی است که بخشی از به‌ظاهر کارشناسان، از ضرورت نگاه به خارج برای تأمین کالاهایی که تولید آن‌ها در داخل صرفه ندارد سخن به میان آورده‌اند. ازنظر این عده، منطقی نیست برای برپایی کارخانه‌هایی هزینه شود که با نیمی از بهای آن، محصولاتی مشابه با کیفیتی به مراتب بهتر را می‌توان از کشورهای صنعتی وارد کرد. طنز ماجرا اینجاست که وقتی به آن‌ها گفته می‌شود سلّمنا! اگر بناست به دلایل اقتصادی، وارداتی انجام شود، بهتر است همسایگان و کشورهای قدرتمند منطقه مثل چین و روسیه در اولویت قرار گیرند، برمی‌آشوبند و دلیل می‌آورند که آمریکا و متحدانش را نمی‌توان از معادله تجارت خارجی حذف کرد چون ابرقدرت هستند.
در همین ماجرای سند همکاری ایران و چین ، این جماعت چه هیاهویی که بر پا نکردند. یک روز فریاد کشیدند چه نشسته‌اید که ایران را به چشم‌بادامی‌ها فروختند و روز دیگر – بدون آنکه حتی متن توافق، رونمایی شده باشد – مفاد آن را بدتر از قرارداد ترکمانچای توصیف کردند. روسیه را هم با همین دست‌فرمان تا جایی که از عهده قلم و زبانشان برمی‌آمد نواختند اما در عوض، تروریست‌های چشم آبی اروپایی و آمریکایی را مدح کردند؛ همان‌هایی که وحشیانه‌ترین تحریم‌ها را علیه ایران و ایرانی اعمال کرده و بی‌آنکه به وظایفشان در چارچوب برجام عمل کنند، همچنان جمهوری اسلامی را ناقض توافق هسته‌ای می‌دانند!
از طرفی، رهبر معظم انقلاب روز جمعه پس از تزریق دومین دوز واکسن کرونا، به همین آفت‌ها اشاره و از مسئولان خواستند خودکفایی و تولید داخلی را در دستور کار خود قرار دهند. تأکید بر خودکفایی و دستیابی به استقلال البته به این مفهوم نیست که چاره‌ای برای رفع تحریم‌ها نیندیشیم چراکه موانع خارجی با اینکه مسبب درصد اندکی از مشکلات داخلی هستند، اما در جریان کلی تبادلات جهانی کشور اختلال ایجاد می‌کنند.
جالب اینجاست؛ جماعتی دیگران را متهم به کارشکنی در رفع تحریم‌ها می‌کنند که حدود نیم دهه پیش از برداشته شدن کامل موانع خارجی سخن می‌راندند و آن را به‌عنوان افتخار خود و گفتمانشان مطرح می‌کردند. حالا پس‌ازآنکه بر اثر اشتباهات فاحش در محاسباتشان و عدم شناخت صحیح از مبادلات جهانی، همان رفع اقساطی و حتی نسیه تحریم‌ها نه‌تنها محقق نشده بلکه فشار حداکثری با تمام توان به اجرا درآمده است.
سؤال اینجاست که چرا راهبرد رفع تحریم‌ها صرفاً از مسیر مذاکره کارگر نیست و باید طرح دیگری در انداخت؟ مشکلاتی که دشمنان قسم‌خورده این مرز و بوم برای ایران اسلامی ایجاد کرده‌اند را قطعاً باید چاره کرد ولی شیوه عبور از این مسئله، از مسیر خواهش و تمنا نمی‌گذرد چراکه «رفع تحریم دست دشمن است و خنثی کردن تحریم دست ما است؛ پس این مقدم است.» (رهبر حکیم انقلاب – 4 آذر 99) جمهوری اسلامی راه‌حل رفع تحریم را از رهگذر مذاکره و پیمان بستن با گروه 1+4 یک‌بار امتحان کرد و به‌جای تشکر و تقدیر، طلبکار هم شدند و بهمنی از فشارهای اقتصادی را بر سر کشور ریختند.
از یک منظر، برای علاج بیماری‌های مزمن اقتصاد و «خنثی‌سازی تحریم‌ها» باید ابتدا با منافذ تضعیف‌کننده معیشت کشور همچون مفاسد، جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی، واردات بی‌رویه، قاچاق، فساد در برخی از دستگاه‌ها و ... مقابله کرد. آمارهایی از این دست همچون قاچاق تلفن همراه (92 درصد) و سایر ملزوماتی که توان تولید آن در داخل وجود دارد، نشان می‌دهند تا وقتی‌که این بسترهای مخل و مضر اقتصاد از میان نروند، پی گرفتن رونق تولید به سرانجام نمی‌رسد. به گفته شاعر؛ «اول ای جان دفع شر موش کن/ وانگهی در جمع گندم کوش کن»
گام بعدی، رفع موانع از پیش پای تولیدکننده و جهش تولید است. امروز متأسفانه برخی از دستگاه‌های کشور بیش از آنکه به فکر کارگر ایرانی باشند، در اندیشه بیکار نشدن کارگران خارجی هستند و در مواقفی که کمبود و مشکلی پیش می‌آید، بلافاصله به سراغ واردات می‌روند. افزون بر این، حقیقت این است که بسیاری از صنایع پیشتاز و پیشران همچون مسکن، خودرو، صنایع غذایی و کشاورزی با چالش‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که بسیاری و یا حداقل برخی از زیرشاخه‌های آنان هم تعطیل‌شده است. آورده این بلاتکلیفی و نداشتن گوش شنوا برای شنیدن مشکلات بخش تولید، افزایش گرانی‌ها و افسارگسیختگی قیمت‌هاست که مردم با گوشت و پوست خود آن‌ها را احساس می‌کنند.
و بالاخره اینکه برگ برنده در مصاف اقتصادی با دشمنان، مدیریت «جهادی»، «میدانی» و «قوی» است که از جد و جهد شبانه‌روزی خسته نشود. چالش‌ها و برخی ابر چالش‌ها جز از این طریق قابل‌حل نیستند و مدیریت‌های نشسته اساساً نمی‌توانند معضلات جامعه را درک کنند، چه رسد به برنامه‌ریزی و تلاش برای رفع آن‌ها. مسیرهای تجربه‌شده گذشته، هرکدام به نحوی شکست خوردند، بنابراین برای خروج از وضعیت کنونی، نیازمند راهی فعالانه و مبتکرانه از رهگذر خنثی‌سازی تحریم‌ها هستیم که در کنار تأمین عزت کشور و انقلاب، اقتصاد و معیشت را به بهترین شکل بازسازی و تقویت کند.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *